Η υποχρέωση στείρωσης «περιορίζει το δικαίωμα του ατόμου να μην υποβάλλεται ενάντια στη θέλησή του σε επέμβαση στο σώμα του», εκτίμησε το Ανώτατο Δικαστήριο
Το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιαπωνίας έκρινε σήμερα πως είναι «αντισυνταγματική» η νομική υποχρέωση για τα διεμφυλικά άτομα, να υποβάλλονται σε στείρωση, ώστε να μπορέσουν να αλλάξουν φύλο στο ληξιαρχείο.
Το αίτημα μιας διεμφυλικής γυναίκας, που οδήγησε σε αυτή τη δικαστική απόφαση, εναντίον της υποχρέωσης να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση σεξουαλικού επαναπροσδιορισμού παραπέμφθηκε ωστόσο σε κατώτερο δικαστήριο για πιο εμβριθή εξέταση, ανέφερε η ανώτατη δικαστική αρχή της Ιαπωνίας. Η υποχρέωση στείρωσης «περιορίζει το δικαίωμα του ατόμου να μην υποβάλλεται ενάντια στη θέλησή του σε επέμβαση στο σώμα του», εκτίμησε το Ανώτατο Δικαστήριο σε μια πολυαναμενόμενη απόφαση, ανατρέποντας εν μέρει προηγούμενη απόφασή του το 2019 για αυτό το θέμα.
Η απαίτηση αυτή επιβάλλει «μια βάναυση επιλογή» σε εκείνους που θέλουν να αλλάξουν φύλο ανάμεσα στο «να υποβληθούν σε επέμβαση στείρωσης» και στο «να αποκηρύξουν σημαντικά νομικά πλεονεκτήματα που συνδέονται με το γεγονός ότι λαμβάνουν μεταχείριση σύμφωνα με την ταυτότητα φύλου τους», αποφάνθηκε το δικαστήριο.
Στην Ιαπωνία ένα διεμφυλικό άτομο που επιθυμεί να αποτυπώνεται στο ληξιαρχείο η μετάβαση φύλου, πρέπει να προσφύγει σε οικογενειακό δικαστήριο, αφού υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση σεξουαλικού επαναπροσδιορισμού, με βάση νόμο που εγκρίθηκε το 2003. Θα πρέπει επίσης να αποδείξει την απουσία αναπαραγωγικής ικανότητας, κάτι που απαιτεί γενικά τη διενέργεια στείρωσης. Και τα γεννητικά του όργανα πρέπει να έχουν «εμφάνιση παρόμοια» με εκείνων των φύλου στο οποίο επιθυμεί να ανήκει.
Στο Ανώτατο Δικαστήριο προσέφυγε μία διεμφυλική γυναίκα, η οποία ζητούσε να εγγραφεί επίσημα ως γυναίκα, χωρίς να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση, με το επιχείρημα πως η υποχρεωτική στείρωση συνιστά «σοβαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και είναι αντισυνταγματική». «Είναι εξαιρετικά σπάνιο το Ανώτατο Δικαστήριο να αποφαίνεται, ότι ένας νόμος είναι αντισυνταγματικός», δήλωσε σήμερα στους δημοσιογράφους ο δικηγόρος της, Καζουγιούκι Μινάμι. Πρόσθεσε ωστόσο, πως είναι «λυπηρό» που η πελάτισσά του «θα πρέπει ακόμη να ζήσει αύριο και μετά, χωρίς ο νόμος να αναγνωρίζει το φύλο της».
Η σημερινή απόφαση θα «ελαφρύνει το φορτίο» εκείνων για τους οποίους η υποχρέωση στείρωσης ήταν το μοναδικό εμπόδιο για την αλλαγή φύλου, όμως θα αφήσει πολλές τρανς γυναίκες με την υποχρέωση να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση στα γεννητικά όργανά τους, είπε. Ελάχιστες χώρες, όπως η Ισπανία φέτος, διευκόλυναν πρόσφατα την αλλαγή φύλου στο ληξιαρχείο ατόμων τρανς.
Όμως οι υπέρμαχοι των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ+ διαμαρτύρονται για τις μακρές, παρεμβατικές και εν δυνάμει επικίνδυνες ιατρικές διαδικασίες τις οποίες επιβάλλει η Ιαπωνία -- η οποία εξάλλου είναι η μοναδική χώρα της Ομάδας των Επτά πιο ανεπτυγμένων βιομηχανικών χωρών (G7) που δεν αναγνωρίζει τον γάμο ατόμων του ιδίου φύλου ή το σύμφωνο συμβίωσης σε εθνικό επίπεδο. Σε έκθεση που δημοσιοποιήθηκε το 2019, η ΜΚΟ Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch) ανέφερε πως η υποχρέωση αυτή βασίστηκε σε μια «απαξιωτική» αντίληψη σύμφωνα με την οποία η διαφυλικότητα συνιστά «ψυχική ασθένεια».
Η δημόσια συζήτηση εξελίσσεται ωστόσο στο αρχιπέλαγος, όπου τοπικό οικογενειακό δικαστήριο εξέδωσε μια απόφαση χωρίς προηγούμενο στη χώρα αυτή στις αρχές του μήνα κρίνοντας αντισυνταγματικό και άκυρο τον νόμο του 2003. Η Ιαπωνία, μια παραδοσιακά συντηρητική κοινωνία, έκανε επίσης τα τελευταία χρόνια βήματα προς την αποδοχή της διαφορετικότητας.
Στις αρχές του έτους, η χώρα υιοθέτησε τον πρώτο νόμο που αποσκοπεί ουσιαστικά να προστατεύσει την κοινότητα ΛΟΑΤΚΙ+ απέναντι σε διακρίσεις. Ωστόσο οι ακτιβιστές κατήγγειλαν την ήπια διατύπωση αυτού του σχεδίου νόμου που δεν αντιτίθεται παρά μόνο στις «άδικες διακρίσεις». Και η παραπληροφόρηση που «συνδέει διεμφυλικές γυναίκες με σεξουαλική βία σε δημόσιους χώρους» εξαπλώνεται «ευρέως», προειδοποίησε φέτος μια ιαπωνική οργάνωση υπέρ των ΛΟΑΤΚΙ+.
Η σημερινή απόφαση αναμενόταν ευρέως στην κοινότητα διεμφυλικών του αρχιπελάγους, όπως από τον Τομόγια Ασαμούρα, έναν διεμφυλικό άνδρα 34 ετών. Σε ηλικία 23 ετών, ο Ασαμούρα υπεβλήθη σε αφαίρεση μήτρας και ωοθηκών προκειμένου να αλλάξει την αναφορά φύλου του στο ληξιαρχείο και να μπορέσει να παντρευτεί την αρραβωνιαστικιά του.
Όμως «το να καθίσταται η χειρουργική επέμβαση όρος για να αλλάξει νομικά το φύλο είναι πολύ επικίνδυνο για τα διεμφυλικά άτομα από όλες τις απόψεις, σωματικά, συναισθηματικά και οικονομικά», δήλωσε ο Ασαμούρα. «Εξακολουθώ να υποφέρω. Είναι πραγματικά απογοητευτικό να σκέφτομαι ότι δεν θα υπέφερα αν είχα το δικαίωμα να αλλάξω φύλο χωρίς εγχείρηση», πρόσθεσε.
