Ο ρόλος του ΟΗΕ και η εμπλοκή αραβικών κυβερνήσεων
Τα σχέδιά τους για την επόμενη μέρα στη Λωρίδα της Γάζας μετά τη λήξη του πολέμου, καταστρώνουν ΗΠΑ και Ισραήλ, παρότι δεν έχει ξεκινήσει ακόμη η χερσαία επιχείρηση του ισραηλινού στρατού στον παλαιστινιακό θύλακα.
Σύμφωνα με Bloomberg, επικαλούμενο πηγές από την αμερικανική πλευρά τα σχέδια περιλαμβάνουν την εγκατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας μιας υποστηριζόμενης από τον ΟΗΕ μεταβατικής κυβέρνησης και με την εμπλοκή αραβικών κυβερνήσεων.
Οι σχετικές διαβουλεύσεις βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο και εξαρτώνται από τις εξελίξεις όπως το εύρος της επιτυχίας της αναμενόμενης χερσαίας επιχείρησης του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, ανέφεραν οι αξιωματούχοι στο πρακτορείο ζητώντας να μην αποκαλυφθεί η ταυτότητά τους. Και υπογράμμισαν ότι ένα τέτοιο σχέδιο θα χρειαζόταν στήριξη από αραβικά κράτη της περιοχής, που δεν είναι δεδομένη.
Οι ανησυχίες της αμερικανικής πλευράς
Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν κατ’ επανάληψη ξεκαθαρίσει ότι δεν αποσκοπούν σε μια κατοχή της Λωρίδας της Γάζας, αλλά έχουν επίσης πει ότι δεν πρόκειται να αποδεχθούν παραμονή στην εξουσία της Χαμάς μετά τις επιθέσεις που εξαπέλυσαν ένοπλοί της στις 7 Οκτωβρίου σκοτώνοντας 1.400 Ισραηλινούς και πιάνοντας περί τους 200 ομήρους.
Η πρόκληση της επίτευξης των δύο αυτών στόχων ενέτειναν τις ανησυχίες στην Ουάσιγκτον ότι το Ισραήλ δεν έχει μελετήσει επαρκώς τι θα γίνει μετά τη χερσαία επίθεσης. ΟΙ ΗΠΑ ανησυχούν επίσης ότι μια επίθεση στη Γάζα χωρίς ξεκάθαρο στόχο πέρα από την ανατροπή της Χαμάς θα μπορούσε να μετατρέψει τη σύρραξη σε περιφερειακό πόλεμο.
Εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκο είπε ότι οι προσπάθειες εστιάζονται αυτή τη στιγμή στην ένωση του κόσμου ενάντια στη Χαμάς – την οποία ΗΠΑ και ΕΕ χαρακτηρίζουν τρομοκρατική οργάνωση – και στην παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας το συντομότερο δυνατό στη Λωρίδα της Γάζας.
Η ανθρωπιστική κρίση
Στο διάστημα μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου οι συνεργάτες του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν προσπάθησαν να εξισορροπήσουν την υποστήριξη προς το Ισραήλ από τη μία πλευρά με τις ανησυχίες για την εξελισσόμενη ανθρωπιστική κρίση στη Λωρίδα της Γάζας από την άλλη.
Στις συνεχιζόμενες συνομιλίες οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους επεδίωξαν να επιβραδύνουν την έναρξη της χερσαίας επιχείρησης του Ισραήλ ώστε να κερδίσουν χρόνο από τη μία για να εγκαταλείψουν περισσότεροι το βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας και από την άλλη για μυστικές συνομιλίες με τη μεσολάβηση του Κατάρ για την απελευθέρωση των ομήρων από τη Χαμάς, που άφησε χθες ελεύθερες μια μητέρα και την κόρη της από το Ιλινόις.
Οι δυσκολίες για μεταβατική κυβέρνηση
Σύμφωνα με τον Ουίλιαμ Άσερ, πρώην αναλυτή θεμάτων που αφορούν στη Μέση Ανατολή της CIA, η τοποθέτηση μεταβατικής κυβέρνησης στη Λωρίδα της Γάζας θα είναι απίστευτα δύσκολη και ακόμη δυσκολότερη η αποδοχή μιας τέτοιας λύσης από αραβικές κυβερνήσεις.
«Ένα σχέδιο που θα εμπλέκει αραβικές κυβερνήσεις θα απαιτήσει μια μεγάλη αλλαγή ως προς το πως αποδέχονται αραβικά κράτη τα ρίσκα συνεργάζονται μεταξύ τους. Θα απαιτούσε επίσης ένα άλμα εμπιστοσύνης από μέρους του Ισραήλ», λέει.
Χθες, Παρασκευή, ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Ιωάβ Γκαλάντ άφησε να εννοηθεί ότι η χώρα του δεν σκοπεύει να αναλάβει τον έλεγχο της κατάστασης στη Λωρίδα της Γάζας μετά τη λήξη της επιχείρησης. Το Ισραήλ σκοπεύει να αποσυνδεθεί από τη Γάζα και να δημιουργήσει μια «νέα πραγματικότητα ασφάλειας» στην περιοχή, δήλωσε στην κοινοβουλευτική επιτροπή Eξωτερικών Yποθέσεων και Άμυνας στο Τελ Αβίβ.
Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, Γιαϊρ Λαπίντ, πρότεινε να μεταβιβαστεί ο έλεγχος της Λωρίδας της Γάζας στην Παλαιστινιακή Αρχή, που είχε ηττηθεί εκεί από τη Χαμάς στις εκλογές του 2006. «Πιστεύω ότι τελικά το καλύτερο θα είναι να επιστρέψει η Παλαιστινιακή Αρχή στη Γάζα», είπε ο Λαπίντ.
Αλλά όποως εκτιμά ο πρώην αξιωματούχος της CIA, Τεντ Σίνγκερ, ούτε η Παλαιστινιακή Αρχή, ούτε η παλαιστινιακή διασπορά σε χώρες όπως η Ιορδανία και ο Λίβανος θα αποτελούσε βιώσιμες εναλλακτικές για τη Λωρίδα της Γάζας αφού η μεν πρώτη στερείται αξιοπιστίας και μετά δυσκολίας κυβερνά τη Δυτική Όχθη ενώ η διασπορά δεν έχει στενούς δεσμούς με τη Γάζα.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν μέχρι στιγμής έχει αποφύγει να τοποθετηθεί δημόσια για το μέλλον της Λωρίδας της Γάζας μετά τον πόλεμο. Μιλώντας στο CBS ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Μπάιντεν, Τζέικ Σάλιβαν, επεσήμανε ότι ο παλαιστινιακός λαός στη Γάζα αξίζει μιας ηγεσίας που θα του επιτρέψει να ζει με ειρήνη και ασφάλεια. «Πώς θα προχωρήσουμε ως προς αυτό το θέμα, δεν είμαι σε θέση να το πω σήμερα. Αλλά είναι το κρίσιμο ερώτημα, γιατί πρέπει να σκεφτούμε όχι μόνον τι θα γίνει βραχυπρόθεσμα, αλλά και μακροπρόθεσμα», τόνισε.