Πόλεμος στη Μέση Ανατολή: Διπλωματικός πυρετός για ειρήνευση – «Η ανακατάληψη της Γάζας θα είναι σφάλμα»

Πόλεμος στη Μέση Ανατολή: Διπλωματικός πυρετός για ειρήνευση – «Η ανακατάληψη της Γάζας θα είναι σφάλμα»

Γαλλία και Αίγυπτος απευθύνουν έκκληση για να περάσει η βοήθεια στη Γάζα - Δημοσκόπηση-έκπληξη στις ΗΠΑ

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν επέστρεψε σήμερα στο Ισραήλ, έπειτα από περιοδεία σε έξι αραβικές χώρες, με στόχο τον συντονισμό των προσπαθειών για την αντιμετώπιση του ισλαμικού κινήματος της Χαμάς, σε συνδυασμό με την άμβλυνση της ανθρωπιστικής κρίσης στην Λωρίδα της Γάζας.

Τέσσερις ημέρες μετά την επίσκεψή του στο Τελ Αβίβ, σε ένδειξη αλληλεγγύης μετά την αιματηρή επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, ο Αντονι Μπλίνκεν προσγειώθηκε και πάλι σήμερα στο Τελ Αβίβ και πήγε κατευθείαν στην Ιερουσαλήμ, για να συνομιλήσει με τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου. «Θέλω να έχω την ευκαιρία, να μοιραστώ ό,τι άκουσα, ό,τι έμαθα κατά την διάρκεια των τελευταίων αυτών ημερών επισκεπτόμενος τους άλλους εταίρους μας και συζητώντας τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε με τους συμμάχους και τους ισραηλινούς φίλους», δήλωσε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών χθες στους δημοσιογράφους από το Κάιρο, την στιγμή που το Ισραήλ προετοιμάζει μεγάλη χερσαία επιχείρηση στην Λωρίδα της Γάζας.

Παράλληλα, ο Τζο Μπάιντεν εξετάζει την πιθανότητα να ανταποκριθεί στην πρόσκληση και να επισκεφθεί το Ισραήλ για να εκφράσει, για μία ακόμη φορά, την ακλόνητη αλληλεγγύη των ΗΠΑ προς το εβραϊκό κράτος. Σύμφωνα με αμερικανούς αξιωματούχους, ο Αντονι Μπλίνκεν διαπίστωσε την ευρεία αντίθεση των αραβικών ηγεσιών απέναντι στην Χαμάς, αλλά και τις ανησυχίες τους για την τύχη των Παλαιστινίων.

«Είπα ξεκάθαρα ότι η Χαμάς δεν μπορεί, και δεν πρέπει, να συνεχίσει να κάνει σαν να μην έγινε τίποτε», επέμεινε στο Κάιρο ο Αντονι Μπλίνκεν. «Ταυτόχρονα είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να ανταποκριθούμε στις ανάγκες του πληθυσμού της Γάζας», πρόσθεσε. «Οι πολίτες δεν πρέπει να υποφέρουν από τις φρικαλεότητες» της Χαμάς.

«Η ανακατάληψη της Γάζας θα είναι σφάλμα»

Υπό την πίεση των Ηνωμένων Πολιτειών, το Ισραήλ ξεκίνησε και πάλι χθες την υδροδότηση του νότιου τομέα της Γάζας, αφού ανακοίνωσε την διακοπή της τροφοδοσίας του του πυκνοκατοικημένου παλαιστινιακού θύλακα σε τρόφιμα, νερό και καύσιμα. Η Ουάσινγκτον όρισε επίσης συντονιστή, που είναι επιφορτισμένος με την τροφοδοσία της Γάζας σε ανθρωπιστική βοήθεια, τον βετεράνο διπλωμάτη Ντέιβιντ Σάτερφιλντ, ο οποίος αναμένεται να φθάσει σήμερα στο Ισραήλ.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν δήλωσε, ότι το Ισραήλ έχει δικαίωμα να απαντήσει στην επίθεση της Χαμάς και δεν απηύθυνε έκκληση για αυτοσυγκράτηση ή κατάπαυση του πυρός. Αλλά απηύθυνε προειδοποιήσεις έναντι της λήψης περισσότερο ακραίων μέτρων, όπως η μαζική απέλαση των Παλαιστινίων, μία προοπτική για την οποία ανησυχεί ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, αντίπαλος της Χαμάς με έδρα την Ραμάλα της Δυτικής Οχθης.

Κατά την συνέντευξή του χθες στο δίκτυο CBS News, ο Τζο Μπάιντεν προειδοποίησε για τους κινδύνους που θα σήμαινε μία απόπειρα του Ισραήλ να ανακαταλάβει την Λωρίδα της Γάζας. «Πιστεύω ότι θα ήταν λάθος», είπε. Το Ισραήλ αποσύρθηκε από την Λωρίδα της Γάζας το 2005, επιβάλλοντας αποκλεισμό από αέρος, στεριάς και θαλάσσης, ο οποίος εντάθηκε όταν ο παλαιστινιακός θύλακας πέρασε το 2007 υπό τον έλεγχο της Χαμάς, που θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση από τις ΗΠΑ, την Ευρωπαϊκή Ενωση και το Ισραήλ.

Ο Αντονι Μπλίνκεν είχε συνομιλίες σε τέσσερις από τις πέντε αραβικές χώρες που διατηρούν διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ, δηλαδή την Ιορδανία, την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν. Επισκέφθηκε επίσης την Σαουδική Αραβία, η οποία πάγωσε λόγω του πολέμου τις συνομιλίες με αντικείμενο την εγκαθίδρυση διπλωματικών σχέσεων με το Ισραήλ, και το Κατάρ, άλλον εταίρο των ΗΠΑ στην περιοχή που διατηρεί σχέσεις με την Χαμάς.

Οι Αμερικανοί θέλουν να βοηθήσουν οι ΗΠΑ τους κατοίκους της Γάζας να διαφύγουν τον κίνδυνο

Η πλειονότητα των Αμερικανών και από τα δύο κόμματα θέλουν οι ΗΠΑ να βοηθήσουν στην απομάκρυνση Παλαιστινίων αμάχων από επικίνδυνα σημεία στη Γάζα εν μέσω του πολέμου του Ισραήλ εναντίον των μαχητών της Χαμάς, όμως η υποστήριξη της αμερικανικής κοινής γνώμης για το Ισραήλ στη σύγκρουση φαίνεται να είναι ισχυρότερη απ΄ό,τι στο παρελθόν, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Reuters/Ipsos.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της διήμερης δημοσκόπησης, που ολοκληρώθηκε την Παρασκευή, 13 Οκτωβρίου, το 78% των ερωτηθέντων -περιλαμβανομένων του 94% των Δημοκρατικών και του 71% των Ρεπουμπλικανών- συμφώνησαν με τη δήλωση "οι Αμερικανοί διπλωμάτες θα πρέπει να εργαστούν ενεργά σε ένα σχέδιο προκειμένου να επιτραπεί στους αμάχους να διαφύγουν από τις εχθροπραξίες στη Γάζα ώστε να μετακινηθούν σε μια ασφαλή χώρα". Το 22% των ερωτηθέντων διαφώνησαν.

Μαχητές της Χαμάς εισέδυσαν από τον συνοριακό φράχτη της Γάζας στο Ισραήλ σε μια επίθεση στις 7 Οκτωβρίου, σκοτώνοντας 1.300 ανθρώπους και απάγοντας δεκάδες άλλους, περιλαμβανομένων Αμερικανών. Το Ισραήλ απάντησε με τις πιο εντατικές αεροπορικές επιδρομές από την έναρξη της σύγκρουσης με τους Παλαιστίνιους πριν από 75 χρόνια, σκοτώνοντας τουλάχιστον 2.670 ανθρώπους και προκαλώντας ανθρωπιστική κρίση.

Αμερικανικά και μέσα ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο έχουν γεμίσει με εικόνες σφαγιασμένων Ισραηλινών, περιλαμβανομένων παραστατικών αφηγήσεων ωμοτήτων που διέπραξε η Χαμάς, καθώς και Παλαιστινίων στη Λωρίδα της Γάζας που αναζητούν επιζώντες στα ερείπια συνοικιών που ισοπέδωσαν τα ισραηλινά αεροπορικά πλήγματα.

Η υποστήριξη μεταξύ των Αμερικανών για τη θέση του Ισραήλ στη σύγκρουση είναι μεγαλύτερη στη νέα δημοσκόπηση από εκείνη που είχε καταγραφεί σε έρευνα της κοινής γνώμης το 2014, όταν ισραηλινές χερσαίες δυνάμεις εισέβαλαν στον παράκτιο θύλακα σε μια σύγκρουση με τη Χαμάς που είχε σκοπό να σταματήσει η εκτόξευση ρουκετών μέσα στο Ισραήλ. Ο πόλεμος που έχει ξεσπάσει αυτή τη φορά έχει κλιμακωθεί σε μια πολύ σοβαρότερη, εκτεταμένη σύγκρουση.

Το 41% των ερωτηθέντων στη νέα δημοσκόπηση, που ολοκληρώθηκε καθώς το Ισραήλ, ο πιο στενός σύμμαχος της Ουάσινγκτον στη Μέση Ανατολή, ετοιμαζόταν για μια χερσαία εισβολή στη Γάζα, είπαν πως συμφωνούν με τη δήλωση "οι ΗΠΑ θα πρέπει να υποστηρίξουν το Ισραήλ" στη σύγκρουσή του με τη Χαμάς, ενώ το 2% είπαν πως "οι ΗΠΑ θα πρέπει να υποστηρίξουν τους Παλαιστίνιους".

Σε δημοσκόπηση που είχε διενεργήσει το Reuters/Ipsos στη διάρκεια της σύγκρουσης του 2014, το 22% των ερωτηθέντων απάντησαν πως οι ΗΠΑ θα έπρεπε να υποστηρίξουν τη θέση του Ισραήλ, και το 2% ήθελαν να υποστηρίξουν τη θέση των Παλαιστινίων. Η υποστήριξη για τη θέση των Ισραηλινών στη νέα δημοσκόπηση είναι ισχυρότερη ανάμεσα στους Ρεπουμπλικανούς, με το 54% να υποστηρίζουν τη θέση του Ισραήλ σε σύγκριση με το 37% των Δημοκρατικών.

Τα τελευταία χρόνια οι Δημοκρατικοί παλεύουν με εσωτερικές τριβές ανάμεσα σε φιλοϊσραηλινούς μετριοπαθείς και προοδευτικούς που γίνονται όλο και πιο επικριτικοί απέναντι στο Ισραήλ, ιδιαίτερα για τη μεταχείριση των Παλαιστινίων και την επέκταση των εβραϊκών οικισμών από την ακροδεξιά κυβέρνηση του Ισραήλ.

Οι νεότεροι Αμερικανοί είναι λιγότεροι υποστηρικτικοί απέναντι στο Ισραήλ

Μεγάλα μερίδια των ερωτηθέντων στη δημοσκόπηση εξέφρασαν υποστήριξη σε άλλες θέσεις στη σύγκρουση, περιλαμβανομένου ενός 27% που είπε πως οι ΗΠΑ "θα πρέπει να είναι ουδέτερος μεσολαβητής" και του 21% που είπε πως οι ΗΠΑ δεν θα πρέπει να αναμιχθούν καθόλου. Περίπου το 40% των ερωτηθέντων κάτω των 40 ετών είπαν πως οι ΗΠΑ θα πρέπει να είναι ουδέτερος μεσολαβητής, περίπου το διπλάσιο ποσοστό εκείνων (19%) ηλικίας 40 ετών και άνω που είπαν το ίδιο.

Εκείνοι που είναι κάτω των 40 ετών είναι επίσης λιγότερο πιθανό να υποστηρίξουν το Ισραήλ απ΄ό,τι μεγαλύτεροι σε ηλικία Αμερικανοί, ένα ενδεχομένως ανησυχητικό σημάδι για το Ισραήλ, που στηρίζεται στην Ουάσινγκτον για όπλα και διεθνή διπλωματική υποστήριξη. Περίπου το 20% των ερωτηθέντων κάτω των 40 ετών τάχθηκαν υπέρ της υποστήριξης του Ισραήλ, σε σύγκριση με το 53% των μεγαλύτερων σε ηλικία ερωτηθέντων.

Τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης δείχνουν υψηλό επίπεδο ανησυχίας μεταξύ των Αμερικανών για τα δεινά των απλών Παλαιστινίων στον υπό τη διακυβέρνηση της Χαμάς θύλακα των 2 και πλέον εκατομμυρίων κατοίκων. Το 81% των ερωτηθέντων συμφώνησαν με μια δήλωση ότι "το Ισραήλ θα πρέπει να αποφύγει τους θανάτους αμάχων στα ανταποδοτικά πλήγματά του εναντίον της Χαμάς", σε σύγκριση με το 19% που διαφώνησαν.

Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν κάνει έκκληση στο Ισραήλ να προστατεύσει τους αμάχους ενώ δείχνουν με τό δάχτυλο απευθείας τη Χαμάς, την οποία η Ουάσινγκτον χαρακτηρίζει τρομοκρατική οργάνωση, για τη χρησιμοποίηση, όπως λένε, κατοίκων της Γάζας ως ανθρώπινων ασπίδων. Το Ισραήλ επιμένει πως ο στρατός του λαμβάνει κάθε προφυλακτικό μέτρο ώστε να ελαχιστοποιήσει τις απώλειες αμάχων. Καθώς ο αριθμός των θανάτων αυξάνεται, κανένα γειτονικό κράτος ή άλλη τρίτη χώρα δεν έχει δείξει μέχρι τώρα προθυμία να δεχθεί μεγάλο αριθμό προσφύγων από τη Γάζα.

Όμως ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε χθες, Κυριακή, πως το υπό αιγυπτιακό έλεγχο πέρασμα της Ράφα στη νότια Γάζα θα ξανανοίξει και πως οι ΗΠΑ εργάζονται ώστε η ανθρωπιστική αρωγή να μπορέσει να περάσει από τη διάβαση προκειμένου να μετριαστεί η κρίση. Το Σάββατο οι ΗΠΑ συνέστησαν στους 500-600 Αμερικανούς πολίτες στη Γάζα με διπλή υπηκοότητα που βρίσκονται στη Γάζα να μετακινηθούν πιο κοντά στο πέρασμα για ενδεχόμενη ασφαλή διέλευσή τους στην Αίγυπτο.

Το Ισραήλ έχει επιβάλει αποκλεισμό στην υπόλοιπη Λωρίδα της Γάζας. Ο ισραηλινός στρατός προκάλεσε διεθνή κατακραυγή την περασμένη εβδομάδα όταν διέταξε όλους τους κατοίκους της πόλης της Γάζας να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, όμως εκατοντάδες χιλιάδες από αυτούς έχουν ήδη φύγει προς νότο.

Περίπου το 69% των ερωτηθέντων στη δημοσκόπηση είπαν πως παρακολουθούν τις ειδήσεις για τις εχθροπραξίες ""από πολύ κοντά" ή "κάπως κοντά". Όταν τους έδειξαν έναν κατάλογο επιλογών σχετικά με το ποιος φέρει τη μεγαλύτερη ευθύνη για την παρούσα σύγκρουση, το 49% εκείνων που απάντησαν επέλεξε τη Χαμάς, ενώ μόλις το 9% το Ισραήλ. Ο πόλεμος, που απειλεί τη σταθερότητα σε μια περιοχή που είναι κρίσιμη για τον παγκόσμιο ενεργειακό εφοδιασμό, θα μπορούσε να είναι ένα σημαντικό πολιτικό θέμα καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν επιδιώκει την επανεκλογή του το 2024.

Ενώ ο Μπάιντεν έχει προσφέρει ένθερμη υποστήριξη στο Ισραήλ, το έχει καλέσει επίσης να τηρεί τους νόμους του πολέμου. Την Κυριακή, είπε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πως "η συντριπτική πλειονότητα των Παλαιστινίων δεν έχει καμία σχέση με τις φρικτές επιθέσεις της Χαμάς". Ο προκάτοχος του Μπάιντεν, Ντόναλντ Τραμπ, που έχει το προβάδισμα για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών απέναντι στον Μπάιντεν στις εκλογές, επέκρινε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου για έλλειψη προετοιμασίας για την επίθεση της Χαμάς.

Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του Reuters, οι Αμερικανοί δεν πιστεύουν πολύ στην ικανότητα είτε του Μπάιντεν είτε του Τραμπ να επιλύσει την κρίση. Μόλις το 26% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι εμπιστεύονται περισσότερο τον Μπάιντεν "ότι θα επιτύχει την ειρήνη στη Μέση Ανατολή" σε σύγκριση με το 32% που επέλεξαν τον Τραμπ. Οι υπόλοιποι είπαν πως δεν εμπιστεύονται ούτε τον έναν ούτε τον άλλον ή δεν ξέρουν ποιος θα ήταν καλύτερος.

Γαλλία και Αίγυπτος απευθύνουν έκκληση για να περάσει η βοήθεια στη Γάζα

Οι επικεφαλής της Γαλλικής και της Αιγυπτιακής διπλωματίας απηύθυναν σήμερα από το Κάιρο έκκληση για να μπορέσει να περάσει η βοήθεια στη Γάζα και για να μπορέσουν οι αλλοδαποί να φύγουν από τον παλαιστινιακό θύλακα, ο οποίος βομβαρδίζεται αδιάκοπα από το Ισραήλ. "Αυτοί που θέλουν να εγκαταλείψουν τη Γάζα θα πρέπει να μπορούν να το κάνουν", δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Κατρίν Κολονά. "Προς όλους απευθύνουμε έκκληση να μπορέσουν να ανοίξουν σημεία διέλευσης", πρόσθεσε.

Ο Αιγύπτιος ομόλογός της Σάμεχ Σούκρι επέρριψε στο Ισραήλ την ευθύνη για το κλείσιμο της μεθοριακής διάβασης της Ράφα ανάμεσα στη Γάζα και την Αίγυπτο , το οποίο "δεν έχει μέχρι στιγμής δώσει σήμα", όπως δήλωσε, ενώ Αμερικανός αξιωματούχος διαβεβαίωνε το Σάββατο ότι οι Αμερικανοί πολίτες θα διέρχονταν σύντομα από το πέρασμα αυτό. "Δεν υπάρχει εκεχειρία και είσοδος ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα σε αντάλλαγμα για την έξοδο αλλοδαπών", ανακοίνωσε σήμερα το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Στο συνοριακό πέρασμα, τόσο στην παλαιστινιακή όσο και στην αιγυπτιακή πλευρά, η κατάσταση είναι στάσιμη. Οι κάτοχοι ξένων διαβατηρίων περιμένουν μάταια για τρίτη συνεχόμενη ημέρα και τα φορτία με βοήθεια συσσωρεύονται στο Σινά στην Αίγυπτο σε απόσταση περίπου 40 χιλιομέτρων από τη Ράφα, σύμφωνα με δημοσιογράφους του AFP και αυτόπτες μάρτυρες.

Καθώς ο πόλεμος ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς έχει προκαλέσει τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων στις δύο πλευρές και τον εκτοπισμό ενός εκατομμυρίου, "οι άμαχοι πρέπει να προστατεύονται, οι βασικές τους ανάγκες να ικανοποιούνται", ζήτησε η Κολονά. Επίσης έκρινε ότι "το βάρος της σύγκρουσης δεν θα πρέπει να πέσει στην Αίγυπτο", καθώς Ισραηλινοί σχολιαστές αφήνουν να εννοηθεί ότι η Αίγυπτος θα πρέπει να υποδεχθεί στο έδαφός της κατοίκους της Γάζας "προσωρινά", κάτι το οποίο αποτελεί κόκκινη γραμμή για τους Παλαιστινίους, οι οποίοι φοβούνται ότι το Ισραήλ δεν θα τους επιτρέψει να επιστρέψουν στη γη τους.

Χθες, Κυριακή, το Κάιρο πρότεινε τη διεξαγωγή διεθνούς διάσκεψης για την παλαιστινιακή υπόθεση. "Η Γαλλία δέχεται ευνοϊκά" την πρωτοβουλία αυτή "για να δειχθεί επίσης ότι υπάρχει πολιτικός ορίζοντας που λαμβάνει υπόψη του το δικαίωμα του Ισραήλ στην ασφάλεια και το δικαίωμα των Παλαιστινίων να διαθέτουν κράτος", σημείωσε η Κολονά.

Μετά την Αίγυπτο, η Γαλλίδα υπουργός Εξωτερικών θα μεταβεί στον Λίβανο, όπου όπως προανέφερε ακύρωσε επίσκεψή της στην UNIFIL, τη δύναμη του ΟΗΕ διατήρησης της ειρήνης στον Λίβανο, που βρίσκεται στο νότιο τμήμα της χώρας, μετά τη ρίψη ρουκετών στην ζώνη, η οποία εγείρει φόβους για περιφερειακή διάχυση της σύγκρουσης.

Η Αίγυπτος, παραδοσιακά μεσολαβητής ανάμεσα στους Παλαιστινίους και τους Ισραηλινούς, είναι η πρώτη αραβική χώρα που αναγνώρισε το Ισραήλ. Συνορεύει στο βορειοανατολικό της τμήμα με τη Γάζα και το Ισραήλ και έχει το μόνο μεθοριακό πέρασμα ανάμεσα στον παλαιστινιακό θύλακα και το εξωτερικό, το οποίο δεν ελέγχεται από το Ισραήλ.

Κατά την επίσκεψή της χθες στο Ισραήλ, η Κολονά επανέλαβε ότι η χώρα έχει το δικαίωμα να αμυνθεί μετά τις "τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς", υπογραμμίζοντας ότι το εβραϊκό κράτος "έζησε το ανείπωτο". Αλλά υπενθύμισε επίσης την ανάγκη σεβασμού του διεθνούς και του ανθρωπιστικού δικαίου, καλώντας τις ισραηλινές αρχές να δώσουν μια "αυστηρή", αλλά "δίκαιη" απάντηση.