Ούτε οι κυρώσεις δεν τους σταμάτησαν
Εύποροι Ρώσοι συνέχισαν να μεταφέρουν χρήματα στην Ελβετία ακόμη και μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, σύμφωνα με μια έρευνα του δημοσιογραφικού ομίλου Tamedia, φέρνοντας ως παράδειγμα την περίπτωση ενός διευθυντή δημόσιας επιχείρησης που στηρίζει ενεργά τον πόλεμο.
Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, η κόρη και η σύντροφος του Αλεξάντερ Πονομαρένκο, του διευθυντή της Mosvodokanal – η εταιρεία αυτή εφοδιάζει με πόσιμο νερό την πόλη της Μόσχας – «κατέθεσαν εκατομμύρια στην Ελβετία, ακόμη και μετά την έναρξη του πολέμου». Η ομάδα έρευνας του ομίλου ανέλυσε, σε συνεργασία με μια σύμπραξη μέσων ενημέρωσης, ρωσικά έγγραφα και δεδομένα ενός διαχειριστή περιουσιακών στοιχείων από τη Ζυρίχη τα οποία κατέληξαν, προσωρινά, στο «σκοτεινό διαδίκτυο», έπειτα από μια επίθεση με λυτρισμικό.
Τον Ιούνιο του 2022, ενώ ο ΟΗΕ κατήγγειλε στη Γενεύη τις ωμότητες σε βάρος των αμάχων στη Μαριούπολη, η κόρη του Πονομαρένκο άνοιξε «σχεδόν ταυτόχρονα» έναν λογαριασμό στην τράπεζα Reyl της Ζυρίχης, στον οποίο λίγο αργότερα κατατέθηκαν 9,5 εκατομμύρια δολάρια. Τον Νοέμβριο του ίδιου έτους η σύντροφός του είχε περίπου 26 εκατομμύρια δολάρια στην Julius Baer και άλλα 4,5 εκατ. στην τράπεζα Pictet.
Τον Μάρτιο του 2022 η Ελβετία είχε απαγορεύσει στις τράπεζές της να δέχονται καταθέσεις μεγαλύτερες των 100.000 φράγκων από Ρώσους υπηκόους. Πολλές τράπεζες, μεταξύ των οποίων και η Julius Baer, είχαν ανακοινώσει αυτοβούλως ότι «χωρίζουν» από τους Ρώσους πελάτες τους, αναφέρθηκε στο ΑΠΕ ΜΠΕ.
Όμως οι περιορισμοί αυτοί παρακάμπτονται εύκολα, κυρίως αν διαθέτει κανείς «χρυσό διαβατήριο». Η σύντροφος και η κόρη του Πονομαρένκο έχουν διαβατήριο ή άδεια παραμονής σε κάποια χώρα της ΕΕ, κάτι που τους επιτρέπει να μην θεωρούνται ως «πελάτισσες από τη Ρωσία», σημειώνει ο Tamedia.
Μολονότι το όνομα του Πονομαρένκο δεν περιλαμβάνεται στις λίστες με τα άτομα στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τους συμμάχους της Ουκρανίας, «η κόρη και η σύντροφος ενός διευθυντή δημόσιας επιχείρησης είναι πρόσωπα που εκτίθενται πολιτικά» και επομένως «πελάτες υψηλού κινδύνου» για τις τράπεζες, σημείωσε η Γκρέτα Φένερ, η διευθύντρια του Ινστιτούτου Διακυβέρνησης της Βασιλείας, το οποίο βοηθά κυβερνήσεις να εντοπίζουν παρανόμως αποκτηθέντα περιουσιακά στοιχεία.
Η Ελβετία επικρίνεται συχνά, ιδίως από τις ΗΠΑ, που την κατηγορούν ότι δεν κάνει αρκετά για να εντοπίσει τα περιουσιακά στοιχεία Ρώσων ολιγαρχών.