Υπόσχεται να καταπολεμήσει τη διαφθορά
Οι ψηφοφόροι στη Γουατεμάλα καλούνται αύριο Κυριακή στις κάλπες, για να επιλέξουν τον επόμενο ή την επόμενη πρόεδρο της χώρας, αφού χθες Παρασκευή ολοκληρώθηκε η εξαιρετικά τεταμένη προεκλογική εκστρατεία, στην οποία κυριάρχησαν οι επιθέσεις εναντίον του απρόσμενου φαβορί των δημοσκοπήσεων, του Μπερνάρντο Αρέβαλο, που υπόσχεται να καταπολεμήσει τη διαφθορά, και η αμφισβήτηση της αμεροληψίας της εφορευτικής επιτροπής από την αντίπαλό του, τη Σάντρα Τόρες.
Ο κ. Αρέβαλο, 64 ετών, γιος του πρώτου δημοκρατικά εκλεγμένου προέδρου της χώρας, που προκάλεσε γενική κατάπληξη περνώντας στον δεύτερο γύρο, υπόσχεται να ακολουθήσει τα βήματα του πατέρα του και να βελτιώσει την παιδεία, να καταπολεμήσει τη βία, τη φτώχεια και να επιτεθεί στη διαφθορά.
«Ήμασταν για χρόνια τα θύματα –η λεία– διεφθαρμένων πολιτικών. Το να πάτε να ψηφίσετε θα στείλει ξεκάθαρο μήνυμα πως είναι ο λαός της Γουατεμάλας αυτός που κυβερνά τούτη τη χώρα, όχι οι διεφθαρμένοι», είπε κλείνοντας την εκστρατεία του.
Τρεις φορές ατυχήσασα υποψήφια για την προεδρία, η Σάντρα Τόρες, 67 ετών, η πρώην σύζυγος του κεντροαριστερού άλλοτε προέδρου Άλβαρο Κολόμ (2008-2012), που απεβίωσε νωρίτερα φέτος, υποσχέθηκε στη δική της εκστρατεία αγώνα κατά των συμμοριών και κατά της φτώχειας, εξαγγέλλοντας προγράμματα διατροφικής βοήθειας και κατάρτισης.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιοποιήθηκε την Τετάρτη, ο κ. Αρέβαλο, κοινωνιολόγος, πρώην διπλωμάτης, πιστώνεται το 50% των προθέσεων ψήφου, μπροστά από την κυρία Τόρες, επιχειρηματία, που προσελκύει το 32%.
Στην τελική ευθεία της κούρσας, η Σάντρα Τόρες είπε και επανέλαβε χθες πως «αμφισβητεί την εκλογική διαδικασία» δηλώνοντας «ανήσυχη» για την «ενδεχόμενη αλλοίωση των δεδομένων» κατά την καταμέτρηση των ψήφων από την εκλογική επιτροπή, το ανώτατο εκλογοδικείο (TSE).
Η υποψήφια της Εθνικής Ένωσης Ελπίδας (UNE) διερωτήθηκε αν ο θεσμός αυτός είναι «αμερόληπτος» ή μήπως «ανήκει στο Semilla (‘Σπόρος’)», αναφερόμενη στο κίνημα του αντιπάλου της.
Σε κάθε περίπτωση, είτε νικήσει εκείνος, είτε εκείνη, ο ή η επόμενη πρόεδρος θα βάλει τέλος σε 12 χρόνια διακυβέρνησης της Γουατεμάλας από τη δεξιά, συμπεριλαμβανομένης της τετραετούς θητείας του απερχόμενου αρχηγού του κράτους Αλεχάντρο Γιαματέι, η οποία σημαδεύτηκε από την καταστολή δικαστικών και δημοσιογράφων που έδωσαν μάχες κατά της διαφθοράς, αναφέρθηκε στο ΑΠΕ ΜΠΕ.
Ο απερχόμενος πρόεδρος Γιαματέι «επαναβεβαίωσε» χθες πως θα εγγυηθεί «διαφανή» και «ομαλή» μεταβίβαση της εξουσίας.
«Ο Μπερνάρντο Αρέβαλο παρουσιάζεται ως η επιλογή της πολιτικής αλλαγής» απέναντι «στη Σάντρα Τόρες, που έχει πάρει θέση υπεράσπισης του παραδοσιακού συστήματος των τελευταίων δεκαετιών», κατά την άποψη του Αρτούρο Ματούτε του ινστιτούτου Gobernalisis.
Αν επικρατήσει ο κ. Αρέβαλο και η εκλογική διαδικασία δεν αμαυρωθεί από νοθεία υπάρχει «μεγάλη ελπίδα για δημοκρατική και διαφανή επανίδρυση των θεσμών», εκτίμησε ο Φρανσίσκο Ρόχας, πρύτανης του Πανεπιστημίου για την Ειρήνη (UPEACE).
Εισαγγελία κατά Μπερνάρντο Αρέβαλο
Μολονότι και οι δύο υποψήφιοι ανήκουν στην κεντροαριστερά, η εισαγγελία πολλαπλασίασε μετά τον πρώτο γύρο τις έρευνές της εναντίον του Μπερνάρντο Αρέβαλο, τροφοδοτώντας υποψίες πως οι ελίτ της Γουατεμάλας τον θεωρούν κίνδυνο για τα συμφέροντά τους.
Κατόπιν αιτήματος εισαγγελέα, δικαστής διέταξε να αναιρεθεί η νομική υπόσταση του κόμματός του για υποτιθέμενες παρατυπίες κατά τη δημιουργία του, το 2017. Η απόφαση ανεστάλη από το Συνταγματικό Δικαστήριο. Ωστόσο οι υπηρεσίες του εισαγγελέα έκαναν έρευνα στην έδρα του κόμματος, μετέδωσε το ΑΠΕ ΜΠΕ.
Χθες Παρασκευή, το ανώτατο δικαστήριο ακύρωσε την απόφαση διάλυσης του Σεμίγια. «Ομόφωνα, το δικαστήριο αποδέχθηκε την προσφυγή του Σεμίγια», δήλωσε ο Ρούντι Εσκιβέλ, εκπρόσωπος του ανώτατου δικαστηρίου.
Ο κ. Εσκιβέλ είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως σκοπός της νέας απόφασης ήταν να εξασφαλιστεί «η συμμετοχή του Σεμίγια στον δεύτερο γύρο της εκλογικής διαδικασίας».
Την Πέμπτη, ο εισαγγελέας Ραφαέλ Κουρουτσίτσε –στον οποίο έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ για «διαφθορά» και «αντιδημοκρατικές» ενέργειες– ανήγγειλε πιθανές συλλήψεις ηγετικών στελεχών του Σεμίγια, χωρίς να αποκλείσει «εφόδους, εντάλματα σύλληψης, αιτήματα για άρσεις ασυλίας μετά την 20ή Αυγούστου».
Η διεθνής κοινότητα και αναλυτές εξέλαβαν τις ενέργειες της εισαγγελίας ως απόπειρα αποκλεισμού του κ. Αρέβαλο από τις εκλογές.
Κορυφαίο στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ με αρμοδιότητα τη Λατινική –ο Μπράιαν Νίκολς– αξίωσε χθες η διαδικασία είναι «ελεύθερη, δίκαιη, διαφανής και ειρηνική». «Η αληθινή δύναμη της δημοκρατίας έγκειται στον σεβασμό της βούλησης του λαού», ανέφερε μέσω X (του πρώην Twitter).
Τρεις δεκαετίες μετά το τέλος του βάρβαρου εμφυλίου πολέμου, η πολυπληθέστερη χώρα της κεντρικής Αμερικής μαστίζεται από τη φτώχεια, τη βία και τη διαφθορά, κατάσταση που ωθεί κάθε χρόνο χιλιάδες Γουατεμαλτέκους να μεταναστεύουν. Τα δέκα από τα 17,6 εκατ. κατοίκους της Γουατεμάλας ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, σύμφωνα με επίσημες στατιστικές.
Ο νέος ή η νέα πρόεδρος πρόκειται να αναλάβει την εξουσία τη 14η Ιανουαρίου 2024.
