Στιγμές τρόμου ζουν οι κάτοικοι στις πόλεις όπου μαίνονται οι συγκρούσεις
Η Γαλλία ξεκίνησε επιχείρηση για την απομάκρυνση των πολιτών της και του διπλωματικού προσωπικού της από το Σουδάν, ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας, την ώρα που οι μάχες εισέρχονται στη δεύτερη εβδομάδα τους.
Ευρωπαίοι πολίτες και άλλοι από «συμμαχικές χώρες» επίσης θα απομακρυνθούν, πρόσθεσε το γαλλικό υπουργείο χωρίς να δώσει άλλες διευκρινίσεις. Σύμφωνα με διπλωματική πηγή, ο στρατός του Σουδάν και οι παραστρατιωτικές Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης (RSF- ΔΤΥ) «προσέφεραν εγγυήσεις ασφαλείας» για την επιχείρηση. Περίπου 250 Γάλλοι πολίτες ζουν στο Σουδάν, επεσήμανε η ίδια πηγή.
Το Σάββατο το βράδυ ο Αμερικανός πρόεδρο Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι το προσωπικό της αμερικανικής πρεσβείας στο Χαρτούμ απομακρύνθηκε από τη σουδανική πρωτεύουσα, έπειτα από επιχείρηση των ειδικών δυνάμεων του στρατού των ΗΠΑ. Επίσης χθες η Σαουδική Αραβία ανακοίνωσε ότι απομάκρυνε από το Σουδάν περισσότερους από 150 ανθρώπους προς το λιμάνι της Τζέντα. Η εκκένωση αυτή έγινε από το πολεμικό ναυτικό της χώρας με τη στήριξη άλλων σωμάτων του στρατού, σημείωσε το σαουδαραβικό υπουργείο Εξωτερικών, ανακοινώνοντας «την ασφαλή άφιξη» 91 Σαουδαράβων πολιτών και περίπου 66 πολιτών 12 άλλων χωρών.
Η Ιορδανία θα χρησιμοποιήσει την ίδια οδό, ενώ και άλλοι πολίτες ξένων χωρών έχουν αρχίσει να απομακρύνονται από λιμάνι του Σουδάν στην Ερυθρά θάλασσα. Το δίκτυο TBS της Ιαπωνίας μετέδωσε ότι εργαζόμενοι στον ΟΗΕ, ανάμεσά τους και Ιάπωνες πολίτες, και οι οικογένειές τους θα απομακρυνθούν από την εμπόλεμη χώρα ήδη από σήμερα. Οι σφοδρές μάχες έχουν παγιδεύσει μεγάλο αριθμό ανθρώπων στο Χαρτούμ, με το αεροδρόμιο να είναι εκτός λειτουργίας και κάποιοι δρόμοι απροσπέλαστοι.
Ο ΟΗΕ και ξένες χώρες έχουν καλέσει τις αντιμαχόμενες πλευρές –τον τακτικό στρατό του Σουδάν υπό τον στρατηγό Άμπντελ Φάταλ αλ Μπουρχάν και τους παραστρατιωτικούς των ΔΤΥ του στρατηγού Μοχάμεντ Χαμντάν Νταγκαλό, γνωστού ως Χεμεντί -- να τηρήσουν την εκεχειρία στην οποία έχουν συμφωνήσει και να δημιουργήσουν ασφαλή περάσματα για τους αμάχους αλλά και για τη διέλευση βοήθειας. Με το αεροδρόμιο κλειστό και τον εναέριο χώρο μη ασφαλή χιλιάδες αλλοδαποί – ανάμεσά τους εργαζόμενοι σε πρεσβείες, σε ανθρωπιστικές οργανώσεις και φοιτητές—στο Χαρτούμ και αλλού στο Σουδάν δεν μπορούν να φύγουν.
Φόβος για το μέλλον
Οι δυτικές χώρες αναμένεται να στείλουν αεροπλάνα από το Τζιμπουτί για την απομάκρυνση των πολιτών τους, αν και ο σουδανικός στρατός έχει επισημάνει ότι τα αεροδρόμια στο Χαρτούμ και τη Νιάλα, τη μεγαλύτερη πόλη στο Νταρφούρ, αντιμετωπίζουν προβλήματα και δεν είναι ξεκάθαρο πότε αυτό θα είναι εφικτό. Ο στρατός και οι ΔΤΥ δεν έχουν τηρήσει τις εκεχειρίες που ανακοινώνονταν σχεδόν καθημερινά μετά τις 15 Απριλίου, όταν ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες.
Και χθες Σάββατο σημειώθηκαν συγκρούσεις, παρά την τριήμερη εκεχειρία που είχε ανακοινωθεί με αφορμή τη γιορτή Έιντ αλ Φιτρ, που σηματοδοτεί το τέλος του ιερού για τους μουσουλμάνους μήνα του Ραμαζανιού. Η μία πλευρά κατηγόρησε την άλλη για την παραβίαση της κατάπαυση του πυρός. «Δεν έχω πρόβλημα με την εκεχειρία», δήλωσε ο Χεμεντί στο τηλεοπτικό δίκτυο al Arabiya TV αργά χθες. Ο στρατός «δεν τη σεβάστηκε. Αν τη σεβαστεί, θα τη σεβαστούμε κι εμείς», πρόσθεσε.
Οι κάτοικοι στο Χαρτούμ και τις γειτονικές του πόλεις Ομντουρμάν και Μπάχρι δήλωσαν ότι εξαπολύθηκαν αεροπορικές επιδρομές κοντά στην κρατική τηλεόραση και ξέσπασαν μάχες σε πολλές περιοχές, περιλαμβανομένης αυτής κοντά στο αρχηγείο του στρατού. Μία κάτοικος της Μπάχρι δήλωσε ότι η πόλη δεν έχει τρεχούμενο νερό και ηλεκτρικό ρεύμα εδώ και μία εβδομάδα, ενώ οι αεροπορικές επιδρομές είναι συχνές: «Περιμένουμε τη μεγάλη μάχη. Είμαστε τρομοκρατημένοι από τα όσα έπονται», ανέφερε, ενώ αργότερα πρόσθεσε: «Ξεκίνησε».
Εικόνες από την τηλεόραση έδειξαν πυκνό, μαύρο καπνό να υψώνεται πάνω από το αεροδρόμιο του Χαρτούμ. Στο μεταξύ η NetBlocks ανακοίνωσε σήμερα ότι η σύνδεση στο διαδίκτυο έχει διακοπεί σχεδόν εντελώς στο Σουδάν. «Τα δεδομένα του δικτύου σε πραγματικό χρόνο δείχνουν σχεδόν πλήρη κατάρρευση της σύνδεσης στο διαδίκτυο στο Χαρτούμ», ανέφερε.
Ανθρωπιστικός κίνδυνος
Οι Γιατροί χωρίς Σύνορα (MSF) ζήτησαν να ανοίξουν ασφαλείς διάδρομοι προκειμένου να περάσουν εργαζόμενοι σε ανθρωπιστικές οργανώσεις και βοήθεια. «Χρειαζόμαστε λιμάνια εισόδου από όπου θα μπορέσει να περάσει προσωπικό που ειδικεύεται στους τραυματισμούς και ιατρικός εξοπλισμός», δήλωσε ο Αμπντάλα Χουσέιν επικεφαλής των επιχειρήσεων στο Σουδάν της οργάνωσης.
Η ένωση Σουδανών γιατρών δήλωσε ότι περισσότερο από τα δύο τρίτα των νοσοκομείων στις περιοχές όπου μαίνονται συγκρούσεις είναι εκτός λειτουργίας, ενώ 32 εκκενώθηκαν δια της βίας από στρατιώτες ή βρέθηκαν εν μέσω διασταυρούμενων πυρών. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επεσήμανε την Παρασκευή ότι 413 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και 3.551 έχουν τραυματιστεί από την έναρξη των συγκρούσεων. Μεταξύ των νεκρών είναι τουλάχιστον πέντε εργαζόμενοι σε ανθρωπιστικές οργανώσεις.
Εκτός από το Χαρτούμ οι σφοδρότερες συγκρούσεις εντοπίζονται στο Νταρφούρ, τη φτωχότερη επαρχία του Σουδάν όπου οι διαεθνοτικές συγκρούσεις που ξέσπασαν το 2003 προκάλεσαν τον θάνατο 300.000 ανθρώπων και τον εκτοπισμό 2,7 εκατομμυρίων. Ο ΟΗΕ κατήγγειλε χθες ότι λεηλατήθηκαν τα γραφεία του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος (WFP) στη Νιάλα, με αποτέλεσμα να κλαπούν τουλάχιστον 1 0 φορτηγά της υπηρεσίας καθώς και άλλα έξι που περιείχαν τρόφιμα.
Προς το παρόν δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι μία από τις δύο πλευρές θα επικρατήσει σύντομα ή ότι είναι ανοικτή σε συνομιλίες. Ο στρατός ελέγχει την πολεμική αεροπορία, ενώ οι ΔΤΥ έχουν δυνάμεις διάσπαρτες σε αστικές περιοχές. Ο Μπουρχάν είπε χθες ότι «πρέπει να κάτσουμε όλοι μαζί ως Σουδανοί και να βρούμε τον σωστό τρόπο για να επιστρέψουμε στην ελπίδα και τη ζωή», οι πιο συμφιλιωτικές δηλώσεις που έχει κάνει μέχρι στιγμής.
Στο Σουδάν, την τρίτη μεγαλύτερη παραγωγό χρυσού στην Αφρική και παρ’ όλα αυτά μία από τις πιο φτωχές παγκοσμίως, οι υπηρεσίες υγείας έχουν καταρρεύσει εδώ και δεκαετίες, ενώ το ένα τρίτο των 45 εκατ. κατοίκων της χώρας υποφέρει από πείνα. Η αναστολή των δραστηριοτήτων των περισσότερων ανθρωπιστικών οργανώσεων θα επιδεινώσει την κατάσταση. Η σύγκρουση εξάλλου απειλεί να εξαπλωθεί πέρα από τα σύνορα του Σουδάν, σύμφωνα με ειδικούς.
