Ποιο ήταν τελικά το νόημα και η λειτουργία του αρχαίου μνημείου;
Πρόκειται για ένα από τα πιο εμβληματικά αρχαία μνημεία του κόσμου. Το Στόουνχεντζ στη Βρετανία είναι ένα νεολιθικό μνημείο που χτίστηκε γύρω στο 2600 π.Χ. και εξακολουθεί να γοητεύει και να προβληματίζει τους επιστήμονες. Με την πάροδο των ετών, έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες σχετικά με το νόημα και τη λειτουργία του Στόουνχεντζ. Σήμερα, ωστόσο, οι αρχαιολόγοι έχουν μια μάλλον ξεκάθαρη εικόνα του μνημείου που βρισκόταν μέσα σε ένα πολύπλοκο αρχαίο τοπίο, το οποίο περιλάμβανε και πολλά άλλα στοιχεία.
Πέρυσι, ο Τιμ Ντάρβιλ αρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μπόρνμουθ στη Βρετανία, υποστήριξε ότι το μνημείο λειτουργούσε ως ένα είδος «αέναου ημερολογίου», το οποίο βασιζόταν σε ένα ηλιακό έτος που ισοδυναμούσε με 365,25 ημέρες. Αυτό το ημερολόγιο, σύμφωνα με τον ερευνητή, βοηθούσε τους ανθρώπους να παρακολουθούν τις ημέρες, τις εβδομάδες και τους μήνες. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εβδομάδες διαρκούσαν δέκα ημέρες και οι μήνες ήταν περισσότεροι από όσους έχουμε σήμερα.
«Το προτεινόμενο ημερολόγιο λειτουργεί με πολύ απλό τρόπο. Κάθε μία από τις 30 πέτρες στον κύκλο αντιπροσωπεύει μια ημέρα μέσα σε έναν μήνα, ο οποίος είναι χωρισμένος σε τρεις εβδομάδες των 10 ημερών η κάθε μία», είχε δηλώσει πέρυσι ο Ντάρβιλ.
Τώρα, δυο ερευνητές, ο Τζούλιο Μάγκλι, μαθηματικός στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου και ο αστρονόμος Χουάν Αντόνιο Μπελμόντε από το Ινστιτούτο Αστροφυσικής των Καναρίων Νήσων της Ισπανίας, αντικρούουν τον ισχυρισμό του Ντάρβιλ, υποστηρίζοντας ότι η θεωρία του βασίζεται σε λανθασμένες υποθέσεις. Ενώ οι ερευνητές δέχονται ότι η βασική ευθυγράμμιση του Στόουνχεντζ- η οποία σηματοδοτεί την ανατολή του θερινού ηλιοστασίου και τη δύση του χειμερινού ηλιοστασίου- «ήταν σκόπιμη», δεν πιστεύουν ότι επρόκειτο για ένα είδος γιγάντιου ημερολογίου που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίες κοινότητες. Οι συγγραφείς σημειώνουν ότι οι περισσότεροι αρχαίοι πολιτισμοί δεν χρησιμοποιούσαν ηλιακά ημερολόγια αλλά σεληνιακά, με τις αξιοσημείωτες εξαιρέσεις των αρχαίων Αιγυπτίων και των Μάγια. Υποστηρίζουν επίσης, ότι η αργή κίνηση του ήλιου στον ορίζοντα, τις ημέρες πριν τα ηλιοστάσια, καθιστά αδύνατο τον έλεγχο της σωστής λειτουργίας του υποτιθέμενου ημερολογίου του Στόουνχεντζ.
Η ιδέα ότι το Στόουνχεντζ ήταν μια «συσκευή» χρονομέτρησης προτάθηκε για πρώτη φορά από τον Βρετανό αρχαιολόγο Γουίλιαμ Στάκλεϊ στις αρχές του 18ου αιώνα, ο οποίος έγραψε εκτενώς για το αρχαίο μνημείο. Ο Στάκλεϊ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ορισμένοι μεγάλιθοι ήταν ευθυγραμμισμένοι ώστε να συντονίζονται με τα δύο ηλιοστάσια και ότι ο χώρος λειτουργούσε ως αστρονομικό παρατηρητήριο.