Είναι κάτι που πρέπει να καλλιεργηθεί από τα παιδικά χρόνια
Υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός ενηλίκων ανθρώπων παγκοσμίως που μπερδεύουν το δεξιά με το αριστερά και αντίστροφα. Οι επιστήμονες, παρατηρώντας αυτή την αδυναμία διαχωρισμού, άρχισαν να συλλέγουν δεδομένα και να κάνουν αρκετές έρευνες επί του θέματος. Τα ευρήματά τους είναι πραγματικά εντυπωσιακά.
«Κανείς δε δυσκολεύεται να πει αν κάτι είναι μπροστά ή πίσω και πάνω ή κάτω» εξηγεί η Ineke van der Ham, καθηγήτρια νευροψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Leiden στην Ολλανδία. «Το να πει κανείς, όμως, αν κάτι είναι αριστερά ή δεξιά είναι διαφορετικό.
«Είναι λόγω της συμμετρίας του χώρου, καθώς εάν γυρίσεις ισχύει το αντίστροφο. Κι αυτό το κάνει μπερδεμένο».
Όπως συμπληρώνει, η διάκριση μεταξύ του δεξιά και αριστερά είναι στην πραγματικότητα μια αρκετά περίπλοκη διαδικασία που απαιτεί καλή μνήμη και οπτική επεξεργασία και νοητική αντίληψη. «Μερικά άτομα μπορούν να ξεχωρίζουν τα δεξιά από τα αριστερά εγγενώς. Απλά μπορούν να το κάνουν χωρίς να το σκέφτονται» λέει ο Gerard Gormley, γενικός γιατρός και κλινικός καθηγητής στο Queen’s University Belfast στη Βόρεια Ιρλανδία.
Γιατί οι άνθρωποι δεν μπορούν να ξεχωρίσουν το δεξιά με το αριστερά
Οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει ακόμη να δώσουν μια ξεκάθαρη απάντηση στην παραπάνω ερώτηση. Ίσως, όμως, έχει να κάνει με την παιδική ηλικία. «Τα παιδιά που ήταν από μικρά επιφορτισμένα με το να βρουν μόνα τους τον δρόμο και να πάρουν τις αποφάσεις ως προς την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσουν, είναι πολύ πιο πιθανό να μην μπερδεύονται με αυτή τη διάκριση» σημειώνει ο καθηγητής.
Μία άλλη επιστήμονας, η Alice Gomez, και οι συνεργάτες της στο Ερευνητικό Κέντρο Νευροεπιστήμης στη Λυών της Γαλλίας, υπονοεί ότι η διάκριση μεταξύ του αριστερά και του δεξιά είναι κάτι που τα παιδιά μπορούν να αντιληφθούν σχετικά γρήγορα. Συγκεκριμένα, σχεδίασε ένα πρόγραμμα παρέμβασης δύο εβδομάδων για τα σχολεία της, που παραδόθηκε από δασκάλους και αφορούσε μαθητές από πέντε έως επτά ετών.
Μετά από την ολοκλήρωσή του, έλαβε κάποια αποτελέσματα που την άφησαν έκπληκτη. Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτά, τα παιδιά που μπέρδευαν το αριστερό με το δεξί χέρι ή γόνατο ήταν μειωμένα κατά το ήμισυ. «Ήταν πολύ εύκολο για εμάς να βελτιώσουμε τις ικανότητες των παιδιών ώστε να μπορούν να εντοπίσουν το μέρος του σώματός τους με βάση το πού βρίσκονται» σημειώνει η ίδια.
Και μπορεί για κάποιους ανθρώπους να είναι μία ακόμη σπαζοκεφαλιά, ωστόσο, σε ορισμένα επαγγέλματα, η σημασία του συγκεκριμένου διαχωρισμού είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Σκεφτείτε τι μεγάλο λάθος θα μπορούσε να συμβεί εάν χειρουργός έκανε επέμβαση στο δεξί και όχι στο αριστερό τμήμα του εγκεφάλου ενός ασθενή. Εάν είχε ακρωτηριάσει το αριστερό και όχι το δεξί πόδι ενός άλλου.
Τα ίδια ζητήματα αφορούν επαγγέλματα όπως εκείνο του οδηγού ή ακόμη και του καπετάνιου ενός πλοίου. Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, το πρώτο στάδιο είναι η αναγνώριση. Κι ίσως έτσι να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν ατυχήματα που θα μπορούσαν να βλάψουν ακόμη και τη σωματική τους ακεραιότητα.