Ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση
Η ισπανική κυβέρνηση ανακοίνωσε σήμερα ότι θα αφαιρέσει τα παράσημα που είχαν δοθεί σε αστυνομικούς οι οποίοι συμμετείχαν στην καταστολή κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Φρανθίσκο Φράνκο (1939-1975).
«Ο υπουργός Εσωτερικών Φερνάντο Γκράντε-Μαρλάσκα ζήτησε από τις γενικές διευθύνσεις της Εθνικής Αστυνομίας και της Πολιτοφυλακής να ξεκινήσουν τη διαδικασία» για να αφαιρεθούν τα παράσημα από τα μέλη «του μηχανισμού καταστολής της φρανκικής δικτατορίας», ανέφερε το υπουργείο σε μια ανακοίνωσή του.
Το μέτρο αποφασίστηκε στο πλαίσιο της εφαρμογής του νόμου «Δημοκρατικής Μνήμης» που ψηφίστηκε τον Οκτώβριο από το κοινοβούλιο με στόχο την αποκατάσταση των θυμάτων της δικτατορίας. Μεταξύ των μέτρων που προβλέπονται από τον νόμο αυτό είναι η εκταφή, από τους ομαδικούς τάφους, των θυμάτων και η μεταφορά, σε απλά νεκροταφεία, των στελεχών του δικτατορικού καθεστώτος που ενταφιάστηκαν σε περίβλεπτα μνημεία, ιδιοκτησίας του κράτους.
Ο νόμος προβλέπει επίσης να αφαιρεθούν μετάλλια και παράσημα από τους αστυνομικούς που εμπλέκονται σε «πράξεις ασύμβατες με τις δημοκρατικές αξίες και τις αρχές της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Το παράσημο συνοδευόταν από υψηλότερη σύνταξη για τους αστυνομικούς που τιμήθηκαν από τη δικτατορία.
Η ανακοίνωση δεν διευκρινίζει πόσα άτομα αφορά το μέτρο. Σύμφωνα με τον ισπανικό Τύπο, ένας από τους αστυνομικούς που αφορά η απόφαση είναι ο Χουάν Αντόνιο Γκονθάλεθ Πατσέκο, ο επονομαζόμενος «Μπίλι ελ Νίνιο» (το ισπανικό αντίστοιχο του Μπίλι δε Κιντ), που θεωρείται διαβόητος βασανιστής. Στην περίπτωσή του το μέτρο είναι συμβολικό, αφού ο Πατσέκο πέθανε από Covid-19 το 2020.
Στους αστυνομικούς θα δοθεί η δυνατότητα να παρουσιάσουν «στοιχεία» για την υπεράσπισή τους, προτού να ληφθεί η οριστική απόφαση.
Το υπουργείο ανακοίνωσε επίσης τη σύσταση μιας επιτροπής που θα αναλάβει να καθορίσει τις προϋποθέσεις για «την ελεύθερη, δωρεάν και καθολική πρόσβαση στα δημόσια αρχεία, καθώς και τη μελέτη εγγράφων για το πραξικόπημα (σ.σ. του 1936), τον πόλεμο και τη δικτατορία» τα οποία φυλάσσονται στο υπουργείο Εσωτερικών.
Ο Σοσιαλιστής πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, όταν ανέλαβε την εξουσία το 2018 έθεσε ως προτεραιότητά του την αποκατάσταση των θυμάτων του Εμφυλίου (1936-9) και της δικτατορίας. Το σημαντικότερο μέτρο που έλαβε μέχρι τώρα ήταν η εκταφή, το 2019, των λειψάνων του Φράνκο από ένα μνημειώδες μαυσωλείο κοντά στη Μαδρίτη και η μεταφορά τους σε ένα κοιμητήριο της πρωτεύουσας.
