Το συμπέρασμα έκθεσης των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών
Ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιλ Σαλμάν ενέκρινε –και πιθανότατα διέταξε– τη δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, μέσα στο προξενείο της χώρας του στην Κωνσταντινούπολη, τον Οκτώβριο του 2019, σύμφωνα με την αποχαρακτηρισμένη έκθεση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα το γραφείο της Διευθύντριας Εθνικών Πληροφοριών (DNI).
«Καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμαντ μπιν Σαλμάν επικύρωσε την επιχείρηση στην Κωνσταντινούπολη, στην Τουρκία, για τη σύλληψη ή τη δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι», αναφέρεται σε αυτό το τετρασέλιδο έγγραφο που δημοσιοποίησε το γραφείο της Διευθύντριας Εθνικών Πληροφοριών, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Στην έκθεση καταγράφονται τα ονόματα 21 προσώπων για τα οποία η Ουάσινγκτον πιστεύει ότι ήταν συνεργοί ή υπεύθυνοι για τον θάνατο του δημοσιογράφου, εκ μέρους του πρίγκιπα διαδόχου. Οι ΗΠΑ δεν γνωρίζουν όμως αν τα πρόσωπα αυτά ήξεραν εκ των προτέρων ότι η επιχείρηση θα οδηγούσε στον θάνατό του.
«Ο πρίγκιπας διάδοχος θεωρούσε τον Κασόγκι απειλή για το βασίλειο και γενικότερα στήριζε την προσφυγή σε βίαια μέτρα, εφόσον χρειαζόταν, για να φιμωθούν οι αντιφρονούντες στο εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένου και του Κασόγκι», προσθέτουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Στο κείμενο υπογραμμίζεται ότι από το 2017 ο πρίγκιπας διάδοχος είχε «τον απόλυτο έλεγχο» των υπηρεσιών πληροφοριών και ασφαλείας του βασιλείου, κάτι που «καθιστά άκρως απίθανη την υπόθεση οι Σαουδάραβες αξιωματούχοι να εκτέλεσαν μια τέτοια επιχείρηση χωρίς το πράσινο φως» εκ μέρους του.
Οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών υποθέτουν εξάλλου ότι εκείνη την εποχή ο Μοχάμαντ μπιν Σαλμάν είχε καλλιεργήσει ένα τέτοιο κλίμα που οι συνεργάτες του δεν τολμούσαν να αμφισβητήσουν τις εντολές που δέχονταν «γιατί φοβούνταν ότι θα απολυθούν ή θα συλληφθούν».
Ο Κασόγκι, που διέμενε στις ΗΠΑ και συνεργαζόταν ως αρθρογράφος με την εφημερίδα Washington Post, γράφοντας επικριτικά κείμενα για την πολιτική που εφάρμοζε ο πρίγκιπας διάδοχος, δολοφονήθηκε και διαμελίστηκε μέσα στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη από μια ομάδα προσώπων που συνδέονταν με τον Μοχάμαντ μπιν Σαλμάν.
Το Ριάντ αρνείται κάθε ανάμιξη του πρίγκιπα διαδόχου σε αυτήν την υπόθεση.
Αποχαρακτηρίζοντας την έκθεση, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν ανέτρεψε την πολιτική του τέως προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος αρνήθηκε να την δημοσιοποιήσει, παραβλέποντας έναν νόμο του 2019. Το γεγονός αυτό αντικατοπτρίζει τη βούληση των ΗΠΑ να αντιπαρατεθούν με το Ριάντ σε μια σειρά ζητημάτων, από τα ανθρώπινα δικαιώματα μέχρι τον πόλεμο στην Υεμένη. Εξάλλου, η νέα Διευθύντρια Εθνικών Πληροφοριών Αβρίλ Χέινς είχε δεσμευτεί ότι θα τηρούσε τον νόμο του 2019, που απαιτούσε από το γραφείο της να δώσει στη δημοσιότητα μέσα σε διάστημα 30 ημερών την αποχαρακτηρισμένη έκθεση.
Ωστόσο, η Ουάσινγκτον προσπάθησε να μαλακώσει το πλήγμα, καθώς χθες ο Μπάιντεν μίλησε στο τηλέφωνο με τον 85χρονο πατέρα του πρίγκιπα, τον βασιλιά Σαλμάν και, όπως ανακοίνωσαν και οι δύο πλευρές, επαναβεβαίωσαν τη συμμαχία των χωρών τους και δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν.
Η αμερικανική κυβέρνηση πάντως εξετάζει το ενδεχόμενο να ακυρώσει συμβάσεις για την πώληση όπλων στη Σαουδική Αραβία και να περιορίσει τις μελλοντικές μόνο σε «αμυντικά» οπλικά συστήματα, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters. Ένας εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ είπε ότι η Ουάσινγκτον επικεντρώνεται στον τερματισμό του πολέμου στην Υεμένη, αφού διασφαλίσει ότι η Σαουδική Αραβία θα έχει ό,τι χρειάζεται για να υπερασπιστεί το έδαφός της.
Ο 59χρονος Κασόγκι πήγε στις 2 Οκτωβρίου 2018 στο προξενείο της χώρας του στην Κωνσταντινούπολη για να παραλάβει ένα έγγραφο που χρειαζόταν για να παντρευτεί την Τουρκάλα αρραβωνιαστικιά του. Μια ομάδα Σαουδαράβων αξιωματούχων που συνδέονταν με τον πρίγκιπα διάδοχο τον σκότωσε και τον διαμέλισε. Το πτώμα του δεν βρέθηκε ποτέ.
Αρχικά, το Ριάντ έδωσε αντικρουόμενες εκδοχές για την εξαφάνισή του, όμως τελικά παραδέχτηκε ότι σκοτώθηκε σε μια επιχείρηση για τη σύλληψή του που «δεν πήγε καλά». Συνελήφθησαν 21 πρόσωπα, ενώ απολύθηκαν πέντε υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι, όπως ο υπαρχηγός των υπηρεσιών πληροφοριών Άχμαντ Ασίρι και ένας βοηθός του πρίγκιπα διαδόχου, ο Σαούντ αλ Καχτάνι. Τον Ιανουάριο του 2019 έντεκα άνθρωποι δικάστηκαν, κεκλεισμένων των θυρών. Οι πέντε από αυτούς καταδικάστηκαν σε θάνατο, αλλά οι ποινές τους μετατράπηκαν σε 20ετή κάθειρξη, αφού τους συγχώρεσε η οικογένεια του Κασόγκι. Τρεις άλλοι καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης.
Ο Ασίρι δικάστηκε αλλά απαλλάχθηκε «λόγω έλλειψης αποδείξεων» ενώ στον Καχτάνι δεν ασκήθηκε καμία δίωξη.
Κυρώσεις ζητά η εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών
Η ειδική εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για τις εξωδικαστικές εκτελέσεις, η οποία διενήργησε μια έρευνα για τη δολοφονία του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, κάλεσε σήμερα τις ΗΠΑ να διασφαλίσουν ότι θα αποδοθεί δικαιοσύνη για το έγκλημα αυτό.
Η Ανιές Καλαμάρ, σε ανακοίνωση που ανάρτησε στο Twitter, προέτρεψε την Ουάσινγκτον να επιβάλει κυρώσεις απευθείας στον Σαουδάραβα πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, «στοχοθετώντας τα προσωπικά περιουσιακά στοιχεία του αλλά και τις διεθνείς δεσμεύσεις του».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα πρέπει να χορηγήσουν ασυλία στον πρίγκιπα και η Σαουδική Αραβία οφείλει να αποκαλύψει αν τα λείψανα του Κασόγκι καταστράφηκαν μέσα στο προξενείο και πώς έγινε αυτό, πρόσθεσε.
Η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας δεν έχει ανταποκριθεί προς το παρόν στα αιτήματα να σχολιάσει την έκθεση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών για τη δολοφονία του Κασόγκι. Το Ριάντ αρνείται μέχρι σήμερα οποιαδήποτε ανάμιξη του πρίγκιπα διαδόχου στην υπόθεση.
«Δικαιοσύνη για τον Τζαμάλ»
Η Χατιτσέ Τσενγκίζ, η αρραβωνιαστικιά του δολοφονημένου Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι ανήρτησε στο Twitter το μήνυμα «δικαιοσύνη για τον Τζαμάλ» (#justiceforjamal) λίγο μετά τη δημοσιοποίηση της αποχαρακτηρισμένης έκθεσης των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών για τον θάνατό του.
Η έκθεση αυτή αναφέρει ότι ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν ενέκρινε την επιχείρηση για τη σύλληψη ή τη δολοφονία του αντιφρονούντα δημοσιογράφου, ο οποίος σκοτώθηκε μέσα στο προξενείο της χώρας του στην Κωνσταντινούπολη, τον Οκτώβριο του 2018.
