Η πρωτεΐνη στην οποία βασίστηκαν
Μία διεθνής επιστημονική ομάδα, με επικεφαλής έναν Έλληνα επιστήμονα της διασποράς και με τη συμμετοχή άλλων επιστημόνων δύο ελληνικών επιστημονικών κέντρων, ανακοίνωσε ότι έκανε ουσιαστική πρόοδο για μία νέα αποτελεσματική και στοχευμένη θεραπεία του καρκίνου του μαστού. Η θεραπεία βασίζεται στη χρήση αναστολέων της πρωτεΐνης LMTK3 και θα μπορούσε μελλοντικά να αξιοποιηθεί πιθανώς και σε άλλα είδη καρκίνου (πνευμόνων, στομάχου, θυρεοειδούς κ.ά.).
Οι ερευνητές από επτά ερευνητικά κέντρα σε τρεις χώρες (Βρετανία, Ελλάδα, ΗΠΑ), με επικεφαλής τον καθηγητή Βιοχημείας και Βιοϊατρικής Γιώργο Γιαμά της Σχολής Επιστημών της Ζωής του βρετανικού Πανεπιστημίου του Σάσεξ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science Advances». Στη μελέτη συμμετείχαν η Αγγελική Δίτσιου και ο Χρυσόστομος Προδρόμου του ίδιου πανεπιστημίου, ο Απόστολος Κλινάκης, η Νικιάνα Σιμιγδαλά και η Παναγιώτα Νταβέλου από το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, καθώς και ο Αθανάσιος Παπακυριακού από το Ινστιτούτο Βιοεπιστημών και Εφαρμογών του «Δημόκριτου».
Οι επιστήμονες μελετούν εδώ και χρόνια τη δράση της εν λόγω πρωτεΐνης, η οποία συμβάλλει στην ανθεκτικότητα των όγκων στη χημειοθεραπεία σε ασθενείς με καρκίνο του μαστού, έχοντας ως στόχο την ανάπτυξη ενός φαρμάκου αναστολέα της LMTK3 για χορήγησή του στους ασθενείς. Το νέο βήμα αφορά στο γεγονός ότι με τη βοήθεια του βρετανικού σύγχροτρου Diamond Light Source έριξαν άπλετο φως στη δομή της LMTK3, κάτι που επιτρέπει μεγαλύτερη κατανόηση του ρόλου και των λειτουργιών της, έτσι ώστε να αποτελέσει στόχο νέων φαρμάκων. Ελπίζεται ότι η νέα έρευνα θα επιτρέψει την πρόοδο στην ανάπτυξη καλύτερων αναστολέων της LMTK3, που θα αποτελέσουν μία νέα κατηγορία αντικαρκινικών φαρμάκων χορηγούμενων από το σπίτι.
Η συγκεκριμένη πρωτεΐνη εμπλέκεται στην ανάπτυξη και επιδείνωση διαφόρων καρκινικών όγκων, αλλά και άλλων παθήσεων (π.χ. του κεντρικού νευρικού συστήματος). Η νέα μελέτη δείχνει ότι η LMTK3 είναι μία ενεργή κινάση και βρήκε ότι μία ουσία προσδένεται πάνω της και αναστέλλει με επιτυχία την ογκογενετική δράση της, όπως έδειξαν πειράματα σε τρωκτικά και σε κυτταρικές καλλιέργειες.
«Αποκαλύπτοντας την κρυσταλλική δομή της LMTK3, δείξαμε ότι αυτή κατέχει όλα τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα μίας ενεργής πρωτεϊνικής κινάσης. Η LMTK3 παίζει πρωτεύοντα ρόλο στον έλεγχο των κυτταρικών διαδικασιών, ενώ προηγουμένως είχαμε δείξει ότι αυτή η πρωτεΐνη καθιστά λιγότερο αποτελεσματικές ορισμένες αντικαρκινικές θεραπείες, όπως χημειοθεραπείες και ενδοκρινολογικές», δήλωσε ο δρ Γιαμάς.
«Βρισκόμαστε τώρα πια στο στάδιο της διαδικασίας να μεταφέρουμε την έρευνά μας στο επόμενο στάδιο, της ανάπτυξης συγκεκριμένων φαρμάκων για την LMTK3. Ελπίζουμε ότι μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια θα πραγματοποιήσουμε κλινικές δοκιμές, κάτι απίστευτα γρήγορο γι' αυτό το είδος της διαδικασίας», πρόσθεσε ο Έλληνας επιστήμονας, ο οποίος σπούδασε στο Τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, πήρε το διδακτορικό του από το γερμανικό Πανεπιστήμιο της Ουλμ, έκανε μεταδιδακτορική έρευνα στο Κολλέγιο Imperial του Λονδίνου, ενώ από το 2015 άρχισε να διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Σάσεξ.
Οι ερευνητές ευελπιστούν ότι η ανάπτυξη χορηγούμενων από το στόμα αναστολέων της LMTK3 μπορεί να έχει στο μέλλον ευρεία κλινική χρήση, είτε ως μονοθεραπεία είτε συνδυαστικά με τη χημειοθεραπεία, την ανοσοθεραπεία και την ενδοκρινολογική θεραπεία, αυξάνοντας την αποτελεσματικότητα των τελευταίων.