Τα στοιχεία νέας έρευνας
Ακόμη κι αν οι ανθρωπογενείς εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα και των άλλων «αερίων του θερμοκηπίου» μπορούσαν αύριο -με ένα μάλλον μαγικό τρόπο- να μειωθούν στο μηδέν, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες θα συνέχιζαν να αυξάνονται για αιώνες μετά.
Αυτό είναι το δυσοίωνο -αλλά αμφισβητούμενο- συμπέρασμα μιας νέας μελέτης μοντελοποίησης από Νορβηγούς επιστήμονες, οι οποίοι εκτιμούν ότι η ανθρωπότητα «έχασε το τρένο» προ καιρού, καθώς θα έπρεπε οι εκπομπές άνθρακα να είχαν πέσει στο μηδέν κάποια στιγμή ανάμεσα στο 1960 και στο 1970, για να αποτραπεί μια άνοδος διαρκείας της θερμοκρασίας και της στάθμης της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής. Άλλοι όμως επιστήμονες θεωρούν υπερβολικά απαισιόδοξη τη νορβηγική μελέτη και δεν συμφωνούν ότι η ανθρωπότητα πέρασε το «σημείο χωρίς επιστροφή».
Οι ερευνητές, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Scientific Reports», έκαναν εκτιμήσεις και προβλέψεις για την περίοδο 1850-2500. Το προγνωστικό μοντέλο τους προβλέπει ότι αν οι εκπομπές «αερίων του θερμοκηπίου» κορυφωθούν στη δεκαετία του 2030 και μηδενισθούν έως το 2100, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία μετά από τέσσερις αιώνες, το 2500, θα παραμένει τρεις βαθμούς Κελσίου υψηλότερη και η στάθμη της θάλασσας τρία μέτρα μεγαλύτερη σε σχέση με τα αντίστοιχα επίπεδα του 1850.
Αν όλες οι εκπομπές στην ατμόσφαιρα μηδενίζονταν φέτος, οι ερευνητές εκτιμούν ότι το 2500 οι θερμοκρασίες στη Γη θα συνέχιζαν να είναι σχεδόν τρεις βαθμούς πάνω από ό,τι το 1850, ενώ η στάθμη της θάλασσας περίπου 2,5 μέτρα υψηλότερη.
Η προβλεπόμενη συνέχιση ανόδου της θερμοκρασίας αποδίδεται κυρίως στη συνεχιζόμενη τήξη των αρκτικών πάγων και του μόνιμα παγωμένου υπεδάφους στο Βορρά, το οποίο περιέχει τεράστιες ποσότητες έως σήμερα παγωμένου μεθανίου και διοξειδίου. Το αποτέλεσμα θα είναι να αυξάνονται τα επίπεδα άνθρακα στην ατμόσφαιρα, παρά τη μείωση ή και τον μηδενισμό των ανθρωπογενών εκπομπών άνθρακα.
Η τήξη της Αρκτικής και του μόνιμα παγωμένου υπεδάφους (στη Σιβηρία και αλλού) θα μειώσει επίσης τη συνολική γήινη επιφάνεια πάγου που αντανακλά πίσω στο διάστημα την ηλιακή ακτινοβολία και θερμότητα, ενώ θα αυξήσει αντίστοιχα την έκταση του εκτεθειμένου σκουρόχρωμου θαλασσινού νερού που απορροφά θερμότητα, κάτι που επίσης θα συμβάλει για να διατηρηθεί ψηλά η θερμοκρασία του πλανήτη.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή για θέματα κλιματικής αλλαγής Γιόργκεν Ράντερς της Νορβηγικής Σχολής Επιχειρήσεων στο Όσλο, κάλεσαν άλλους επιστήμονες να εξετάσουν τις εκτιμήσεις με βάση εναλλακτικά μοντέλα που θα επιβεβαιώνουν ή όχι τις εκτιμήσεις τους. Ήδη όμως δέχονται επικρίσεις. Ο καθηγητής επιστήμης του κλίματος Ρίτσαρντ Μπετς του βρετανικού Πανεπιστημίου του Έξετερ δήλωσε στην «Ιντιπέντεντ» ότι «έχοντας μιλήσει και με άλλους συναδέλφους, δεν θεωρούμε ότι υπάρχει οποιαδήποτε αξιοπιστία σε αυτό το μοντέλο».
Ο καθηγητής Τζέημς Ρένγουικ, επικεφαλής της σχολής επιστημών της Γης και περιβάλλοντος του νεοζηλανδικού Πανεπιστημίου της Βικτόρια, σχολίασε ότι «τα αποτελέσματα της νορβηγικής μελέτης είναι ενδιαφέροντα, αλλά στην πραγματικότητα έρχονται σε αντίθεση με την κατανόηση της επιστημονικής κοινότητας για το πώς αλλάζει το κλίμα. Οι τελευταίες προσομοιώσεις των κλιματικών μοντέλων δείχνουν ότι αν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου σταματούσαν άμεσα, υπάρχει πιθανότητα να υπάρξει μια πολύ μικρή περαιτέρω άνοδος της θερμοκρασίας, αλλά κανένα σημάδι για υπερθέρμανση στο μέλλον».
