To εκπαιδευτικό θαύμα του σύγχρονου κόσμου, το καλύτερο αλλά και πλέον ανορθόδοξο εκπαιδευτικό σύστημα: αυτό της Φινλανδίας.
Σύμφωνα με την παγκόσμια κατάταξη του ιδρύματος Economist Intelligence Unit for Pearson, η σκανδιναβική χώρα έχει το καλύτερο εκπαιδευτικό σύστημα στον κόσμο. Τα κριτήρια αξιολόγησης περιλαμβάνουν πολλαπλούς διαφορετικούς παράγοντες όπως: τις επιδόσεις σε τεστ αλλά και τα ποσοστά απόφοιτων.
Βεβαίως, δεν είναι θέμα τύχης! Η Φινλανδία εισήγαγε ένα μείζον πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του συστήματος εκπαίδευσης 40 χρόνια πριν κι έκτοτε τις τηρεί και τις εφαρμόζει με ευλάβεια.
Πώς τα κατάφεραν λοιπόν; Είναι απλό, έχουν ένα σύστημα το οποίο είναι τελείως “ανορθόδοξο” σε σχέση με αυτό των άλλων χωρών: το σύστημα τους δεν στηρίζεται στην αξιολόγηση των μαθητών, όπως συμβαίνει στο σύνολο σχεδόν των χωρών του δυτικού κόσμου.
Φινλανδία: Το “παράδοξο” εκπαιδευτικό θαύμα
- Τα παιδιά στην Φινλανδία δεν ξεκινούν το σχολείο αν δεν έχουν κλείσει τα 7 τους χρόνια.
- Δεν έχουν σχεδόν ποτέ εξετάσεις αλλά και διάβασμα για το σπίτι μέχρι την ηλικία των 12-13 ετών.
- Δεν παίρνουν κανένα βαθμό τα 6 πρώτα χρόνια της εκπαίδευσης τους (δηλαδή σε όλο το δημοτικό).
- Υπάρχει μόνο μια υποχρεωτική εξέταση- αξιολόγηση στην οποία υποβάλλονται οι Φινλανδοί μαθητές στα 16 τους χρόνια.
- Όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως μαθησιακών και νοητικών διαταραχών διδάσκονται στις ίδιες τάξεις.
- Η Φινλανδία ξοδεύει 30% λιγότερα κονδύλια για κάθε μαθητή από ότι οι ΗΠΑ.
- Και αυτό παρ' ότι το εκπαιδευτικό σύστημα χρηματοδοτείται κατά 100% από το κράτος και μόνο.
- Περίπου 1 στους 3 μαθητές λαμβάνει ενισχυτική διδασκαλία τα πρώτα 9 χρόνια του σχολείου.
- Το 66% των μαθητών περνά στην ανώτατη εκπαίδευση. Είναι το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη.
- Η ψαλίδα μεταξύ “καλών” και “κακών” μαθητών είναι η μικρότερη στην Ευρώπη.
- Στα θετικά μαθήματα, κάθε τάξη έχει μόλις 16 μαθητές προκειμένου να μπορούν να γίνονται επιστημονικά πειράματα και πρακτικές εφαρμογές.
- 93% των Φινλανδών τελειώνουν το Λύκειο.
- Τα παιδιά του νηπιαγωγείου έχουν υποχρεωτικά 75 λεπτά διαλείμματος κάθε μέρα. Στις ΗΠΑ, ο αντίστοιχος χρόνος είναι 27 λεπτά.
- Οι δάσκαλοι διδάσκουν μόνο 4 ώρες κάθε μέρα. Ενώ έχουν υποχρεωτικά 2 ώρες “επαγγελματικής βελτίωσης” κάθε βδομάδα.
- Όλοι οι δάσκαλοι, όλων των βαθμίδων έχουν υποχρεωτικά μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών, ο οποίος, βέβαια, επιχορηγείται από το κράτος.
- Το πρόγραμμα διδακτέας ύλης δεν είναι δεσμευτικό, είναι απλά προτεινόμενοι άξονες.
- Δάσκαλοι μπορούν να γίνουν μόνο όσοι είναι μεταξύ του 10% των αριστούχων αποφοίτων.
- Η μέση αμοιβή ενός νεοεισερχόμενου δασκάλου είναι περί τα 22.500 ευρώ το χρόνο. Δάσκαλος με 15 χρόνια πείρας όμως αμείβεται με το 102% του μέσου μισθού όλων των υπόλοιπων επαγγελματικών ειδικοτήτων που απαιτούν πανεπιστημιακή εκπαίδευση.
- Σε μια διεθνή μέτρηση που έγινε σε μαθητές από όλο τον κόσμο το 2001, οι Φινλανδοί μαθητές ήταν στην πρώτη θέση ή στην πρώτη τριάδα των θέσεων στα εξής αντικείμενα: ανάγνωση, ορθογραφία, φυσικές επιστήμες, μαθηματικά.
Πώς είπατε; Βορειοευρωπαϊκό μοντέλο; Ναι, υπάρχει ένα που πράγματι είναι θαυματουργό! Όσο για το περίφημο σουηδικό μοντέλο οικονομίας που θελήσαμε να εισάγουμε προ κρίσης... δεν υπάρχουν επαρκή τεκμήρια ότι μπορεί να πετύχει.
