Πού κατέληξαν οι συζητήσεις για το Κυπριακό ζήτημα
Λίγο μετά τις 12.30 ολοκληρώθηκε η συνάντηση του Προέδρου Αναστασιάδη με τον τουρκοκύπριο ηγέτη η οποία διήρκεσε τρεις ώρες.
«Έχουμε θετικό κλίμα, έχουμε κοινή βάση που μπορεί να διεξαχθούν συνομιλίες, παραμένουν, οφείλω να ομολογήσω, οι διαφωνίες επί σοβαρών θεμάτων, όμως υπάρχει και η συμφωνία ότι χωρίς διάλογο δεν μπορούν να γεφυρωθούν διαφορές» δήλωσε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης μετά τη συνάντησή του με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί.
Μιλώντας στο Προεδρικό Μέγαρο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι η συνάντησή του με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί διεξήχθη σε ιδιαίτερα «δημιουργικό και ειλικρινές κλίμα όσον αφορά την προοπτική επανέναρξης των διαπραγματεύσεων».
«Αυτό που έχουμε συμπερασματικά καταλήξει όσον αφορά την ουσία του Κυπριακού είναι πως δημιουργούνται οι προοπτικές και προϋποθέσεις να συνεχίσουμε τη συνεργασία με την [Ειδική Σύμβουλο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ] κ. [Τζέιν Χολ] Λουτ προκειμένου να διαμορφωθούν οι όροι αναφοράς, ανεξαρτήτως διαφωνιών που παραμένουν σε σημαντικά ζητήματα, προκειμένου να πραγματοποιηθεί μια τριμερής συνάντηση μεταξύ του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών, του υποφαινόμενου και του κ. Ακιντζί, έτσι ώστε να δούμε πώς παραπέρα προχωρούμε προκειμένου να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις επανέναρξης ουσιαστικών διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό» είπε ο κ. Αναστασιάδης στους δημοσιογράφους.
Ανέφερε επίσης ότι κατά τη διάρκεια της συνάντησης επαναβεβαιώθηκε ότι η βάση για εξεύρεση λύσης του Κυπριακού παραμένει η συμφωνηθείσα από το 1977 διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Αρκεί, συνέχισε, να οδηγεί σε ένα λειτουργικό, βιώσιμο κράτος, καθόλα συμβατό με τα όσα ευρύτερα ισχύουν για τα υπόλοιπα 193 κράτη μέλη του ΟΗΕ.
Εξέφρασε παράλληλα ικανοποίηση γιατί η πρόταση για την αποκέντρωση εξουσιών βρίσκει πρόσφορο έδαφος και θα είναι ένα εκ των αντικειμένων που θα συζητηθούν κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων.
Για το θέμα των υδρογονανθράκων, ο πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι ήγειρε τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας, με τις οποίες αμφισβητούνται οι συγκλίσεις που έχουν επιτευχθεί μεταξύ των δύο κοινοτήτων και οι οποίες προνοούν ότι η αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας πρέπει να είναι συμβατή με τη Σύμβαση του Δικαίου της Θαλάσσης του 1982 και όχι αυτή που καθορίζει η Τουρκία.
Για την πρόταση του Τουρκοκύπριου ηγέτη για τη δημιουργία μεικτής επιτροπής για συνδιαχείριση των φυσικών πόρων, ο πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι «έχω τεκμηριωμένα επιχειρηματολογήσει γιατί κάτι ανάλογο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό, αφού ΑΟΖ έχουν τα κυρίαρχα κράτη και όχι οποιαδήποτε επιτροπή». Μόνο τα κυρίαρχα κράτη αδειοδοτούν ή αποφαίνονται εν γένει για την αποκλειστική οικονομική τους ζώνη, συμπλήρωσε.
Ταυτόχρονα είπε ότι ήγειρε το θέμα ότι έκνομες ενέργειες και η αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων δεν μπορούν να δημιουργούν θετικό κλίμα αλλά αντίθετα επιτείνουν την καχυποψία και τις ανησυχίες των Ελληνοκυπρίων.
Συνέχισε, λέγοντας ότι δεν παρέμεινε στην απόρριψη ή άρνηση αποδοχής της πρότασης του κ. Ακιντζί, αλλά προχώρησε σε αντιπροτάσεις, που δημιουργούν το αίσθημα ασφάλειας της άλλης κοινότητας, όσον αφορά τα οφέλη που θα προκύψουν από την ενάσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΑΟΖ της.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο Ν. Αναστασιάδης είπε ότι «θα είμαι έτοιμος να ενημερώνω τον κ. Ακιντζί για τις όποιες εξελίξεις στις ενεργειακές αποφάσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας που αφορούν τους ενεργειακούς σχεδιασμούς» όπως αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ερωτηθείς είπε ότι δεν επιθυμεί να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες που άπτονται των αντιδράσεων του κ. Ακιντζί, προσθέτοντας ότι «αυτό που έχει σημασία είναι το μήνυμα που έδωσα στον Ακιντζί για να μεταφερθεί προς την Άγκυρα».
Πρόσθεσε ότι «ο κ. Ακιντζί υπέβαλε μια πρόταση στην οποία εμμένει. Όμως με τις αντιπροτάσεις που έχω υποβάλει φαίνεται να είναι δεκτικός να τις μελετήσει».
Αναφέρθηκε και στη συζήτηση για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), λέγοντας ότι είχε την ευκαιρία να αναπτύξει τα προβλήματα που δημιουργούνται από τις πρωτοβουλίες που είναι άκρως αντίθετες με ψηφίσματα του ΟΗΕ, του «αναπληρωτή πρωθυπουργού» του ψευδοκράτους Κουντρέτ Οζερσάι ή του «πρωθυπουργού» του ψευδοκράτους Ερσίν Τατάρ όσον αφορά τα θέματα της Αμμοχώστου.
«Επανέλαβα ότι αν θέλουμε να υπάρξει πραγματικά κλίμα εμπιστοσύνης και θετικό κλίμα και προοπτική, θα πρέπει τα ΜΟΕ να αφορούν την ουσία των προβλημάτων των Κυπρίων πολιτών, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, και όχι να είναι συμβολικά» συμπλήρωσε.
Είπε ότι ήγειρε και πάλι το θέμα της Αμμοχώστου επαναλαμβάνοντας τις δύο προτάσεις που υπέβαλε στο παρελθόν, ενώ επανέλαβε την ανάγκη διάνοιξης των οδοφραγμάτων Κοκκίνων και Πυροΐου, αλλά και των υπολοίπων 21 θεμάτων που υπέβαλε κατά τη συνάντηση του Φεβρουαρίου 2019.
«Έχω τονίσει στον κ. Ακιντζί ότι προκειμένου να δημιουργηθεί ένα κατάλληλο κλίμα επανέναρξης των διαπραγματεύσεων απαιτείται όχι απλά η αποκλιμάκωση, αλλά ο τερματισμός των εκνόμων ενεργειών της Τουρκίας, έτσι ώστε όχι διά λόγων, αλλά διά έργων η Τουρκία να συμβάλει θετικά στη δημιουργία ενός θετικού κλίματος, αλλά και όχι μόνον. Διά ενεργειών και πράξεων να βοηθήσει ώστε να ξεπεραστούν προβλήματα που άπτονται των δικών της ευθυνών» είπε και αναφέρθηκε σε θέματα όπως είναι οι εγγυήσεις, τα στρατεύματα και σημαντικά άλλα θέματα που άπτονται ουσιωδών θεμάτων της επίλυσης του κυπριακού προβλήματος.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο Αναστασιάδη, στη σημερινή συνάντηση κάθε πλευρά διατήρησε ή επανέλαβε αυτά που θεωρεί ως ουσιώδεις προϋποθέσεις. «Αυτό που εναπόκειται είναι η καλή πίστη, ο σεβασμός στο διεθνές δίκαιο, στο ευρωπαϊκό δίκαιο, στη δημιουργία ενός κράτους το οποίο σε ομοσπονδιακή δομή θα πληροί όλες εκείνες τις προϋποθέσεις που ανάλογα πολιτεύματα σέβονται και υλοποιούν» είπε.
Κληθείς να αναφερθεί στο θέμα της θετικής ψήφου, ο Ν. Αναστασιάδης είπε ότι «είναι εκ των θεμάτων που παραμένει διαφωνία και από τη μια και από την άλλη πλευρά».
Συνέχισε, λέγοντας ότι ο ίδιος επιδιώκει αποκέντρωση «προκειμένου να δημιουργήσουμε μια λειτουργική Δημοκρατία που να μην εξαρτάται από τη μια κοινότητα η άλλη κοινότητα, και έχω επεξηγήσει ότι η πολιτική ισότητα όπως ερμηνεύεται από τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, από τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά και από τις εκθέσεις του ΓΓ, δεν σημαίνει αριθμητική ισότητα».
Όμως, συμπλήρωσε, «η εμμονή σε μια θετική ψήφο εξουδετερώνει εν τη ουσία τη μη αριθμητική ισότητα και αντίθετα θέτει τη μια κοινότητα να εγκλωβίζει την άλλη στις δικές της αποφάσεις, αφού εκ των αποφάσεων της θετικής ψήφου εκείνης της κοινότητας θα εξαρτάται η απόφαση».
Ερωτηθείς αν συζητήθηκε το θέμα επανέναρξης συνομιλιών από εκεί που έχουν μείνει στο Κραν Μοντανά, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απάντησε «βεβαίως. Επί του παρόντος προσπαθούμε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για επανέναρξη ενός διαλόγου στη βάση κάποιων παραμέτρων, όρων αναφοράς, όπως λέγονται. Δεν μπορείς να μπεις σε λεπτομέρειες αυτή τη στιγμή, με αυτή τη συνάντηση, που να ρυθμίζουν τα πάντα».
Σε ερώτηση αν το θέμα των όρων αναφοράς αποτελεί προϋπόθεση για την τριμερή συνάντηση ή είναι διαφορετικό θέμα, ο πρόεδρος Αναστασιάδης είπε «θα μας οδηγήσει στην τριμερή συνάντηση». Εξήγησε ότι η συνεργασία με την κ. Λουτ και η προετοιμασία που επιδιώκεται είναι «για να επιτρέψουν στον ΓΓ να συγκαλέσει την τριμερή συνάντηση, δηλαδή τη συνάντηση του ΓΓ με τους δύο ηγέτες, προκειμένου να διαφανεί κατά πόσο μπορεί να συγκληθεί μια άτυπη συνάντηση, κάτω από ποιους όρους, προκειμένου να προετοιμάσει το έδαφος ώστε να μπορούμε να μιλούμε για επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών στη συγκεκριμένη βάση που έχει συμφωνηθεί».
Σε σχέση με την αναφορά περί αίσθησης του επείγοντος που περιλαμβάνεται και στην ανακοίνωση των ΗΕ στην Κύπρο, ο Ν. Αναστασιάδης έκανε λόγο για το επείγον «του τερματισμού των εκνόμων ενεργειών αν πρόκειται να αρχίσουν το συντομότερο δυνατόν συνομιλίες για να αποδώσουν το συντομότερο δυνατόν αποτελέσματα, εάν και εφόσον υπάρχει αλληλοσεβασμός και αποδοχή βασικών αρχών που διέπουν τη λειτουργία κρατών, είτε ομοσπονδιακών είτε άλλως πως».
