Οι εντυπώσεις της αποστολής του news.gr σε Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα
Ένα ταξίδι στην γειτονική Τουρκία είτε για αναψυχή είτε για δουλειά, ποτέ δεν παύει να προκαλεί εκπλήξεις, δυσάρεστες ή ευχάριστες. Όταν δε σε αυτή υπάρχουν σε εξέλιξη πολιτικές και κοινωνικές διεργασίες τότε σίγουρα αποτελεί και πρόκληση.
Αποστολή: Μαρίνος Γκασιάμης
Φωτογραφίες: Γιάννης Κέμμος
Το news.gr προσκλήθηκε από το ίδιο το τουρκικό κράτος, μέσω της πρεσβείας του στην Αθήνα, στο πλαίσιο της προσπάθειας ενός ανοίγματος διαύλου επικοινωνίας μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων δημοσιογράφων.
Η αίσθηση πριν το ταξίδι
Είχαμε ξαναβρεθεί στην χώρα αυτή λίγες ημέρες μετά το δημοψήφισμα που έκανε και τυπικά τον πρόεδρο της Τουρκίας παντοδύναμο και έτσι αποδεχτήκαμε την πρόσκληση, καθώς όπως πολύ σοφά ειπώθηκε από καλό συνάδελφο, ο δημοσιογράφος πρέπει να πηγαίνει «ακόμα και αν τον καλεί ο διάολος».
Το τουρ θα συμπεριλάμβανε και την Άγκυρα η οποία ήταν για εμάς terra incognita.
Για τον μέσο Έλληνα είναι στο θυμικό του η «καρδιά» του εχθρού, το τρόπαιο μιας «Μεγάλης Ιδέας» που έσβησε με ποταμούς αίματος.
Έπρεπε λοιπόν να πάμε σε αυτό που πολλοί όταν έμαθαν για το ταξίδι μας, είπαν χαριτολογώντας: «Α θα πας στην Μόρντορ;»
Μαζέψαμε λοιπόν τα μπαγκάζια μας και συναντηθήκαμε στο αεροδρόμιο περιμένοντας την πτήση μας, που ήταν με τον τουρκικό κρατικό αερομεταφορέα, κάτι που η Ελλάδα δυστυχώς δεν διαθέτει πια.
Έναν κρατικό αερομεταφορέα που πλέον έχει πτήσεις σε 234 διεθνείς προορισμούς σε 121 χώρες σε όλες τις ηπείρους πλην Αυστραλίας.
Η Πόλη των πολιτισμών, το νέο αεροδρόμιο και το κοινό... «body language»
Η πτήση έγινε με ένα σύγχρονο αεροσκάφος και πλήρωμα που ήταν ευγενικό και επαγγελματικό.
Προσγειωθήκαμε στο νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης ή Ιστανμπουλ όπως την λένε στην Τουρκία.
Ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί - ολοκληρώνεται κάπου το 2028 - και ήδη μπορεί να εξυπηρετήσει ταυτόχρονα 115 αεροσκάφη διαθέτοντας ισάριθμες φυσούνες επιβίβασης και αποβίβασης επιβατών.
Φτάνοντας στην Πόλη, οι περιηγήσεις, οι ξεναγήσεις από πλευράς των ανθρώπων που είχαν οργανώσει την όλη αποστολή είχαν γεμίσει ασφυκτικά το πρόγραμμα, ωστόσο εμείς ως...Έλληνες βρήκαμε χρόνο και τρόπο να αναμειχθούμε με τους ντόπιους.
Αν και οι περισσότεροι δυστυχώς έχουν ένα θέμα με τα αγγλικά, οι κινήσεις του σώματος, το «body language» όπως το λέμε στην Αθήνα, οι χειρονομίες και η φράση «Γιουνάν» δηλαδή Έλληνας, σχημάτιζε αμέσως ένα χαμόγελο στα χείλη τους και διάθεση να σου προσφέρουν ότι χρειαστείς.
Στα ταξί δε της Πόλης το «Γιουνάν» προκαλούσε ακόμα διάθεση για δωρεάν ξενάγηση. Αυτό που παρατηρήσαμε ήταν πως στην πόρτα του επιβάτη κάθε ταξί υπάρχει βιδωμένη μια κάρτα με τα στοιχεία του ταξί, το όνομα του οδηγού και το τηλέφωνο του δήμου στον οποίο μπορεί όποιος έχει παράπονα να αποτανθεί, χωρίς να χρειαστεί να έρθει σε αντιπαράθεση με τον οδηγό.
Η ανταπόκριση δε του Δήμου σύμφωνα με όσους μιλήσαμε για αυτό, είναι άμεση.
Η Κωνσταντινούπολη έχει ξεπεράσει πλέον τα 15 εκατομμύρια κατοίκων και έχει τεράστιο πρόβλημα με μποτιλιαρίσματα στους δρόμους και για αυτό οι πιο πεπειραμένοι χρησιμοποιούν τα καραβάκια που μεταφέρουν κόσμο από την μία ακτή του Βοσπόρου στην άλλη.
Η πόλη παρά την πολυκοσμία της έχει υψηλά επίπεδα ασφάλειας καθώς η παρουσία της αστυνομίας είναι παραπάνω από εμφανής με αύρες και βαριά οπλισμένους αστυνομικούς.
Καθαριότητα και εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου
Είναι δε πάρα πολύ καθαρή καθώς τα οχήματα του δήμου περνάνε δύο και τρεις φορές από το πρωί μέχρι το βράδυ, ενώ όλη την ημέρα υπάρχουν περιφερόμενοι υπάλληλοι με μια σκούπα που μαζεύουν τα αποτσίγαρα και ότι άλλο βρουν πεσμένο. Τα αποτσίγαρα υπάρχουν στον δρόμο όταν δεν υπάρχουν ειδικά δημόσια σταχτοδοχεία, καθώς στην Τουρκία ο αντικαπνιστικός κανονισμός σε εσωτερικούς χώρους ισχύει. Πραγματικά ισχύει…
Όποιος θέλει να καπνίσει βγαίνει έξω! Οι Τούρκοι το εφαρμόζουν, οι νέοι γιατί σέβονται την υγεία τους και οι παλαιότεροι γιατί σέβονται… την απόφαση του κράτους τους.
Η χριστιανική... λεηλασία της Αγιά Σοφιάς
Για πρώτη φορά καταφέραμε να μπούμε στην Αγία Σοφία, καθώς τις προηγούμενες φορές δεν είχαμε προλάβει.
Εκεί θαυμάσαμε το δημιούργημα ενός κορυφαίου πολιτισμού και προβληματιστήκαμε από την πληροφορία πως το κάτω μέρος πολλών εικόνων έχει καταστραφεί, γιατί πριν αυστηροποιηθεί η φύλαξη, ο κάθε πιστός ξήλωνε και από ένα ψηφιδωτό θεωρώντας πως είναι άγιο και το έπαιρνε στο σπίτι του στην χώρα από όπου είχε έρθει...
Το παζάρι
Περάσαμε και από το παζάρι με τις μυρωδιές μπαχαρικών να δημιουργούν μια μεθυστική αίσθηση. Οι τουρίστες από τις χώρες του Περσικού Κόλπου ήταν οι πιο πολλοί. Οι κυρίες τους με την μπούργκα να αφήνει μόνο τα μάτια ακάλυπτα έδιναν…ρέστα με το μακιγιάζ, που αναδείκνυε τα μάτια τους, μάτια για τα οποία η αραβική ποίηση είναι γεμάτη με αναφορές. Τα δε χέρια ήταν φορτωμένα με κάθε λογής βραχιόλια από χρυσό και διάφορες «ταπεινές» πετρούλες αξίας πολλών χιλιάδων δολαρίων!!!
Το TRT World και η Sabah
Η παραμονή μας στην Ιστανμπούλ-Κωνσταντινούπολη ή Ισλαμμπουλ όπως την αποκάλεσε πρόσφατα στο πλαίσιο προεκλογικών ομιλιών του ο Ερντογάν, συμπεριέλαβε και επισκέψεις στο TRT World και την Sabah. Η Τουρκία έχει πραγματικά επενδύσει στο TRT World, στο οποίο εργάζονται πάνω από 1000 άνθρωποι εκ των οποίων οι 300 είναι δημοσιογράφοι που προέρχονται από 51 εθνικότητες. Η εκπομπή του προγράμματος γίνεται στα αγγλικά και τα αραβικά καθώς στόχος του είναι να στείλει την οπτική της Τουρκίας σε όσο γίνεται περισσότερες χώρες που ενδιαφέρουν την Άγκυρα.
Αυτομάτως αυτό μας έφερε σκέψεις για τον δρόμο που έχει ακόμα να διανύσει και τα κεφάλαια που χρειάζονται για αυτό, στην περίπτωση της ERT World.
Τεράστια στούντιο με την τελευταία λέξη της τεχνολογίας ενώ και τα συνεργεία εξωτερικών μεταδόσεων χρησιμοποιούν πραγματικές κάμερες και όχι φωτογραφικές με την δυνατότητα βίντεο όπως κάνουν σε πολλές περιπτώσεις κανάλια στην Ελλάδα. Όπως μας είπε χαρακτηριστικά ο τεχνικός προϊστάμενος «ως προς την εικόνα η ποιότητα είναι το Α και το Ω καθώς κάνουμε τηλεόραση».
Όσο ήμασταν εκεί συναντήσαμε και αρκετούς Έλληνες ή Ελληνικής καταγωγής δημοσιογράφους με τους οποίους η συζήτηση ήταν τουλάχιστον ενδιαφέρουσα καθώς πέρα από την οπτική που προωθούν είναι άνθρωποι δημιουργικοί που έχουν βρει ένα φορέα, επί της ουσίας το ίδιο το τουρκικό κράτος, που χρηματοδοτεί σχεδόν όποιο δημοσιογραφικό project προτείνουν.
Στην Sabah αυτό που μας έκανε εντύπωση ήταν το υψηλό επίπεδο των δημοσιογράφων καθώς όλοι σχεδόν συνδυάζουν πτυχίο πανεπιστημίου και εμπειρία στο πεζοδρόμιο, «on the field» όπως μας είπαν χαρακτηριστικά…
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που η συγκεκριμένη εφημερίδα, σε συνδυασμό με τα κεφάλαια που έχουν επενδυθεί σε αυτή, είναι η μεγαλύτερη της Τουρκίας.
Μείναμε δύο ημέρες στην Κωνσταντινούπολη που για μια ακόμη φορά δεν μας απογοήτευσε αλλά αντίθετα μας έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσουμε νέους ανθρώπους και γωνιές της όπου η τουρκική νεολαία διασκεδάζει όπως και η δική μας με...Αντώνη Ρέμο. Πραγματικά λατρεύουν Ρέμο στην Τουρκία.
Μετά από όλα αυτά ετοιμαστήκαμε για το οδικό ταξίδι στην Άγκυρα.
Το ταξίδι στην Άγκυρα και τα διόδια
Το ταξίδι διήρκησε πάνω κάτω πέντε ώρες καθώς η απόσταση είναι περίπου 500 χιλιόμετρα.
Τα τοπία εναλλάσσονταν και δεν καταλάβαμε για πότε φτάσαμε, καθώς η ποιότητα του οδοστρώματος θυμίζει τους γερμανικούς αυτοκινητοδρόμους.
Το εντυπωσιακό δε για τον κάθε Έλληνα που πρέπει να πληρώσει αδρά την αντίστοιχη απόσταση στην Ελλάδα, ήταν πως οι οδηγοί στην Τουρκία πληρώνουν μόνο μια φορά στην έξοδο. Το μίνι βαν που μας μετέφερε πλήρωσε το αντίτιμο των 28 λιρών δηλαδή κάτι λιγότερο από 5 ευρώ ενώ τα Ι.Χ. πληρώνουν 15 λίρες, δηλαδή 2.25 ευρώ.
Περνώντας λοιπόν τα χιονισμένα ακόμα σε κάποιες περιπτώσεις βουνά, που περιβάλλουν το οροπέδιο στο οποίο βρίσκεται η Άγκυρα, η τεράστια πόλη άρχισε να διαγράφεται μπροστά μας.
Η Άγκυρα σύμβολο του τουρκικού κράτους
Ουρανοξύστες και σύγχρονες κατοικίες φτιαγμένες αποτελούν την πλειοψηφία των κτιρίων της πόλης που είναι ο ορισμός της... τάξης. Επί της ουσίας είναι μια νέα πόλη. Την έκανε αυτό που είναι ο Κεμάλ. Το σκεπτικό ήταν η πόλη να είναι και το έμβλημα της ισχύος του κράτους, κάτι που υπενθυμίζουν πτήσεις στρατιωτικών ελικοπτέρων. «Der Staat» το λένε οι Γερμανοί. Σχεδόν όλη η πόλη είναι φτιαγμένη με το Ιπποδάμειο σύστημα. Είναι δηλαδή φτιαγμένη σε τετράγωνα. Σε ένα δρόμο είναι συγκεντρωμένα όλα τα υπουργεία, σε ένα άλλο δρόμο όλα τα επιτελεία των ενόπλων δυνάμεων της χώρας, σε ένα άλλο δρόμο όλες οι πρεσβείες πλην της Ελληνικής…
Η Ελλάδα διαθέτει γωνία οικόπεδο για το οποίο τα νομικά ζητήματα έχουν επιλυθεί, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχουν...τα χρήματα.
Η Ελληνική πρεσβεία είναι σε μια ανηφοριά δίπλα στα παλιά κτήρια της τουρκικής προεδρίας, η οποία πλέον έχει μεταφερθεί στο... παλάτι που έφτιαξε ο Ερντογάν.
Στην Άγκυρα οι ρυθμοί είναι πολύ πιο ήρεμοι από εκείνους της Κωνσταντινούπολης καθώς είναι ο ορισμός της οργάνωσης!!!
Όλα κυλούν ρολόι και οι άνθρωποι που ζουν εκεί, στην πλειοψηφία τους κρατικοί λειτουργοί, ζουν σε μια πόλη που τους παρέχει τα πάντα. Μια ασήμαντη λεπτομέρεια που δείχνει την οργανωτικότητα είναι εκείνη του κουμπιού σε κάθε σχεδόν φανάρι το οποίο πιέζοντάς το σου έρχεται το πλησιέστερο ταξί!
Γενικά όποιος είναι οργανωτικός και του αρέσει η τάξη στα πράγματα και την ζωή, θα ερωτευτεί την Άγκυρα και σίγουρα θα σβήσει τα όποια σχόλια περί «Μόρντορ» μιας και η πραότητα θυμίζει περισσότερο το «Σάιρ». Τον χειμώνα βέβαια πρέπει να σας ενημερώσουμε πως κάνει πολύ κρύο. Τουλάχιστον για έναν Έλληνα που έχει συνηθίσει αλλιώς, το κρύο της Άγκυρας αντιμετωπίζεται μόνο με χοντρά ρούχα τον χειμώνα.
Μετά τις συναντήσεις που είχαμε στο υπουργείο Εξωτερικών και το μεγαλύτερο think tank της χώρας επιβεβαιώθηκε η πάγια πολιτική της Τουρκίας ως προς τα ελληνοτουρκικά ενώ εκείνο που εντυπωσίασε ήταν η επίσκεψη στο τουρκικό κοινοβούλιο.
Το πληγωμένο από το πραξικόπημα τουρκικό κοινοβούλιο
Είναι φτιαγμένο και τοποθετημένο έτσι ώστε να θυμίζει αετό που με τα φτερά του αγκαλιάζει τον τουρκικό λαό και την Άγκυρα. Για να μπεις σε αυτό περνάς από τρεις ελέγχους με ειδικά μηχανήματα και σωματική έρευνα αν χρειαστεί. Το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 φαίνεται πως στιγμάτισε την σύγχρονη Τουρκία περισσότερο από όλα τα προηγούμενα καθώς βόμβες έπεσαν μέσα στην Βουλή της χώρας.
Οι Τούρκοι έχουν πλαισιώσει τα σημεία αυτά και τα έχουν μετατρέψει σε χώρους μνήμης.
Το προεδρικό μέγαρο που στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει να το αποκαλούμε παλάτι του Ερντογάν δυστυχώς δεν κατέστει εφικτό να το επισκεφτούμε λόγω διαδικαστικών ζητημάτων που προέκυψαν, ωστόσο περνώντας απ’ έξω το μήκος της πρόσοψής του απλά...συγκλονίζει, καθώς είναι σχεδόν 300 μέτρα.
Η επιστροφή στην Ελλάδα σίγουρα μας επιβεβαίωσε πέραν πάσης αμφιβολίας, πως οι απλοί Τούρκοι μας θεωρούν «καρντάσια» και στα περισσότερα ζητήματα έχουμε τις ίδιες ανησυχίες και επιδιώξεις. Εντοπίσαμε δε πολλά ζητήματα στα οποία οι «Ανατολίτες» Τούρκοι είναι έτη φωτός μπροστά από τους «Ευρωπαίους» Έλληνες.
