Η εκτίμηση του «think tank» της Eurasia Group
Η δεξαμενή σκέψης Eurasia Group κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «το γεωπολιτικό περιβάλλον είναι το πιο επικίνδυνο των τελευταίων δεκαετιών», και αναφέρει σχετικά ότι το 2019 θα είναι η χρονιά, κατά την οποία τα απανωτά χτυπήματα στο σύστημα της δυτικής συμμαχίας και στο οικοδόμημα της παγκόσμιας διακυβέρνησης απειλούν με ανατροπή την παλαιά τάξη πραγμάτων.
Σύμφωνα με την ανάλυση των σημαντικότερων κινδύνων για τη νέα χρονιά του Eurasia Group, την οποία αναμεταδίδει το Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η Pax Americana διαλύεται, η διατλαντική συμφωνία που στηρίζει τη Δύση από τη δεκαετία του 1959 πεθαίνει, το ΝΑΤΟ, οι G7 και G20, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου και η Ε.Ε. βρίσκονται όλοι σε κρίση, αν και σε διαφορετικό βαθμό.
H έκθεση του Eurasia Group, που είναι σε γνώση του ΑΠΕ-ΜΠΕ, προειδοποιεί μάλιστα ότι το 2019 μπορεί να είναι η χρονιά γεωπολιτικής κατάρρευσης του κόσμου, όπως τον ζήσαμε μέχρι τώρα. Ειδικά για την Ευρώπη, εκτιμά ότι οι ευρωσκεπτικιστικές- ακροδεξιές λαϊκίστικες δυνάμεις θα κερδίσουν το 37% των εδρών στο Ευρωκοινοβούλιο τον επόμενο Μάιο, σημειώνοντας σημαντική άνοδο από το 28% του Μαΐου του 2014. Αποτέλεσμα; Το νέο Ευρωκοινοβούλιο που θα διαμορφωθεί θα εισέλθει σε κρίση προτού καν αρχίσει το έργο του.
Σύμφωνα με το Eurasia Group στις ευρωεκλογές του Μαΐου οι ευρωσκεπτικιστές θα κερδίσουν περισσότερες έδρες από ποτέ. Οι προηγούμενες εκλογές, το 2014, διεξήχθησαν λίγο μετά την κρίση της Eυρωζώνης, όταν κάποιες χώρες εξακολουθούσαν να πηγαίνουν από διάσωση σε διάσωση.
«Τώρα, το επίσημο μήνυμα είναι ότι η Ευρώπη είναι ισχυρότερη. Αλλά η παρακμή ορισμένων από τα κυριότερα κόμματα που ανήκουν στους τρεις μεγάλους συνασπισμούς του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ανοίγει μια ευκαιρία στα ακροδεξιά ευρωσκεπτιστικά κόμματα να αποτελέσουν μια επιβλητική δύναμη στο κοινοβούλιο - ίσως τη δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα…
Οι τέσσερις λαϊκίστικες κυβερνήσεις της Ιταλίας, της Αυστρίας, της Πολωνίας και της Ουγγαρίας θα θέλουν όλοι να διασφαλίσουν ότι εκπροσωπούνται κατάλληλα από έναν Επίτροπο της ιδεολογικής τους γλώσσας, φέρνοντας τους ευρωσκεπτικιστές πιο κοντά στην πραγματική εξουσία λήψης αποφάσεων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Εν ολίγοις, εφέτος οι ευρωσκεπτικιστές θα έχουν μεγαλύτερη επιρροή από ποτέ στο ευρωκοινοβούλιο και την Κομισιόν», εκτιμά το Eurasia Group.
Και προσθέτει: «Αυτή η πρωτοφανής επιρροή θα υπονομεύσει την ικανότητα της Ευρώπης να λειτουργεί. Η παρουσία των ευρωσκεπτικιστών στις τάξεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα υπονομεύσει τη συνοχή και την ικανότητά της να διαχειρίζεται τις καθημερινές υποθέσεις της Ε.Ε., καθώς και τη σαφήνεια του μηνύματός της μεταξύ του ευρωπαϊκού πληθυσμού, των επενδυτών και του ευρύτερου κόσμου.
Ο ιστορικά συλλογικός θεσμός θα γίνει πεδίο μάχης. Στη συνέχεια, με τους λαϊκιστές στο ευρωκοινοβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, θα είναι πιο δύσκολο να επιτευχθεί συναίνεση σε βασικά θέματα πολιτικής, όπως η μετανάστευση, το εμπόριο και το κράτος δικαίου. Επίσης, οι εσωτερικές διαφωνίες θα διαταράξουν την ικανότητα της Ε.Ε. να αντιδρά γρήγορα σε κρίσεις. Το 2019 θα είναι η χρονιά που οι ακροδεξιοί λαϊκιστές θα κερδίσουν πραγματική δύναμη στην Ευρώπης, διαβρώνοντας την Ε.Ε. από μέσα».
Αλλαγή του κλίματος, αλλά στον γεωπολιτικό τομέα
Σύμφωνα με το Eurasia Group , η συντριπτική πλειοψηφία των γεωπολιτικών δυνάμεων, κατευθύνονται σήμερα σε λάθος κατεύθυνση. «Δείτε τις τροχιές όλων των σημερινών σημαντικών γεωπολιτικών δυνάμεων. Ξεκινήστε με τους μεγάλους. Η ισχύς των πολιτικών θεσμών στις ΗΠΑ και σε άλλες προηγμένες βιομηχανικές οικονομίες. Η διατλαντική σχέση. Οι σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας.
Η κατάσταση της Ε.Ε. Το ΝΑΤΟ. Οι G20. Οι G7. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου. Η Ρωσία και οι γείτονές της. Περιφερειακή πολιτική εξουσίας στη Μέση Ανατολή και στην Ασία. Η τάση σε κάθε έναν από αυτούς τους τομείς είναι αρνητική. Και στους περισσότερους με έναν τρόπο που δεν έχει εμφανιστεί από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η συντριπτική πλειοψηφία των σημαντικών γεωπολιτικών εξελίξεων που παρακολουθούμε -πάνω από το 90% αυτών- σήμερα πηγαίνει σε λάθος κατεύθυνση.
Αυτές οι σχέσεις και οι θεσμοί δεν θα καταρρεύσουν αύριο, αλλά οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν είναι νάρκες ξηράς. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό επειδή είναι όλα κομμάτια της διεθνούς αρχιτεκτονικής, κάποια από τα οποία είναι θεμελιώδη. Τελικά, οι άνθρωποι πρόκειται να πληγούν. Σκεφτείτε την αλλαγή του κλίματος, αλλά στον γεωπολιτικό τομέα», σημειώνει το Eurasia Group.
«Οι ΗΠΑ παραμένουν κρίσιμος σύμμαχος για τα περισσότερα αναπτυγμένα έθνη του κόσμου, αλλά οι συμμαχίες της Ουάσιγκτον αποδυναμώνονται. Ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε ότι δεν είναι δουλειά της Αμερικής να αποτελεί τον παγκόσμιο χωροφύλακα, καθώς και άλλα έθνη πρέπει να πληρώσουν για την ασφάλειά τους.
Η διοίκηση Τραμπ βλέπει τις συμμαχίες ως κορσέδες που περιορίζουν την ικανότητα των ΗΠΑ να διασφαλίζουν τα συμφέροντά τους. Αυτό σημαίνει ότι οι συμμαχίες διαβρώνονται και η διάβρωση θα συνεχιστεί. Οι διατλαντικές σχέσεις βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση δεδομένου ότι υπάρχουν προκλήσεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Συγκεκριμένα, τόσο οι αμερικανο-γερμανικές όσο και οι αμερικανο-γαλλικές σχέσεις επιδεινώνονται. Αυτό υπονομεύει το ΝΑΤΟ και την ευρύτερη διεθνή τάξη», αναφέρει το Eurasia Group.
Οι σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας έχουν ήδη επιδεινωθεί ανεπιστρεπτί
«Τόσο o Τραμπ όσο και το αμερικανικό πολιτικό σύστημα παραμένουν αφοσιωμένοι στην περιοχή της Ασίας, σε μεγάλο βαθμό λόγω της ανόδου της Κίνας. Η συμμαχία ΗΠΑ-Ιαπωνίας παραμένει ισχυρή. Αλλά ακόμα κι εδώ, ο Τραμπ θα προτιμούσε να μειώσει για παράδειγμα την αμερικανική στρατιωτική παρουσία στη Νότια Κορέα, συνεχίζοντας παράλληλα να δημιουργεί αβεβαιότητα για το εμπόριο.
Οι αμφιβολίες του Τραμπ για τις συμμαχίες δημιουργούν ευκαιρίες για τον Κινέζο ηγέτη, Σι Τζιπίνγκ, τον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, τους ακροδεξιούς λαϊκιστές στην Ευρώπη και άλλους, που εκμεταλλεύονται την απογοήτευση για τη στάση της Ουάσινγκτον.
Επιπλέον το Eurasia Group αναφέρεται στον κίνδυνο κατάληξης μιας αναμέτρησης μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ σε οικονομική ύφεση, τονίζοντας ότι οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών έχουν ήδη επιδεινωθεί ανεπιστρεπτί, ενώ δεν υπάρχει κοινό έδαφος συμβιβασμού. Διακυβεύεται, έτσι, και η τεχνολογική κυριαρχία του 21ου αιώνα και όχι μόνο το εμπόριο», καταλήγει το Eurasia Group.