Ανάλυση του καθηγητή Σπύρου Λίτσα
Αναμενόμενη χαρακτήρισε τη νίκη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, παρότι συζητήθηκε τελευταίως το ενδεχόμενο του δεύτερου γύρου εκλογών, ο αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας (ΠΑΜΑΚ), Σπύρος Λίτσας, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων.
«Οι εκλογές», τόνισε, «με μια πρώτη ανάγνωση έδειξαν ότι οι νέοι ψηφοφόροι, μεγάλος αριθμός που ψήφισαν για πρώτη φορά, δηλαδή οι 18αρηδες, υποστήριξαν το κόμμα του Ερντογάν. Όσο και αν αυτό φαίνεται περίεργο, έχει μια εξήγηση, ότι οι νέοι αυτής της ηλικίας δεν γνωρίζουν άλλη πολιτική, παρά μόνο τη συγκεκριμένη. Έτσι, λοιπόν, η ψήφος τους ήταν συστημική και όχι αντισυστημική».
«Από τη μια πλευρά, επομένως, ο Ερντογάν εξελέγη πρόεδρος της Δημοκρατίας, από την άλλη το ποσοστό του κόμματός του μειώθηκε σημαντικά», επισημαίνει ο κ. Λίτσας εξηγώντας, ωστόσο, ότι «αυτό δεν έχει πλέον καμία σημασία».
«Η τουρκική εθνοσυνέλευση πια θα διαδραματίζει έναν δευτερεύοντα ή έναν τριτεύοντα ρόλο, με τον πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας να είναι ο απόλυτος άρχοντας», επισημαίνει και τονίζει: «Νομίζω ότι δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή άλλο κράτος στον πυρήνα του δυτικού κόσμου, όπου ο πρόεδρος ή ο επικεφαλής να έχει τέτοιες αρμοδιότητες ή δυνατότητες, να αποφασίζει δηλαδή σχεδόν για τα πάντα. Η υπερσυγκέντρωση των εξουσιών του Ερντογάν είναι σε θεσμικό επίπεδο. Αποτελεί ουσιαστικά τον θεσμικά αδιαμφισβήτητο άρχοντα για την επόμενη πενταετία».
Ο κ. Λίτσας σημείωσε, επίσης, ότι η Τουρκία αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζει ένα τρομακτικά μεγάλο οικονομικό πρόβλημα. «Ο Ερντογάν αναμένεται να αξιοποιήσει το μοναδικό όπλο που έχει ουσιαστικά, δηλαδή το τεράστιο μέγεθος της χώρας του. Ένα από τα επιχειρήματα που θα προβάλει είναι ότι η κατάρρευση της χώρας του θα συμπαρασύρει ένα μεγάλο αριθμό κρατών, ασφαλώς μιλώ και για την Ελλάδα», σημειώνει ο καθηγητής και προσθέτει: «Θα χρησιμοποιήσει και το προσφυγικό 'εκβιάζοντας' -αν θέλετε- την Ευρώπη, ζητώντας οικονομικά ανταλλάγματα».
Αναφερόμενος στην περιοχή τον Βαλκανίων, ο κ. Λίτσας σημείωσε ότι «οι προσπάθειες του Ερντογάν να ελέγξει μέρος των εξελίξεων στα Βαλκάνια θα συνεχιστούν ακόμη περισσότερο». Όπως είπε, «ο Ερντογάν και η Τουρκία αυτή τη στιγμή προσπαθούν να επενδύσουν στην Αλβανία κυρίως σε θρησκευτικό επίπεδο χτίζοντας το μεγαλύτερο τζαμί στα Βαλκάνια. Ένα τζαμί, βεβαίως, δεν είναι μόνο ένας θρησκευτικός χώρος, είναι μια κυψέλη παραγωγής ήπιας ισχύος για την Τουρκία, κάτι που η Άγκυρα θα το εκμεταλλευτεί στο έπακρο».
Αναφορικά με την Ελλάδα, εκείνο που τον ανησυχεί, όπως είπε, είναι αφενός η συνεργασία του Ερντογάν με τους Γκρίζους Λύκους και αφετέρου η δεδηλωμένη βούληση και διάθεση του Ερντογάν να μην επιτρέψει τις έρευνες για φυσικό αέριο πέριξ της Κύπρου, εκτιμώντας πως θα κάνει ό,τι μπορεί για να εμποδίσει τις διαδικασίες.
Για την είσοδο στη βουλή του κόμματος του Σελαχατίν Ντεμιρτάς, ο κ. Λίτσας είπε πως το συγκεκριμένο κόμμα δεν ψηφίστηκε μόνο από το κουρδικό στοιχείο αλλά και από ένα κομμάτι των φιλελεύθερων αριστερών Τούρκων, οι οποίοι θέλησαν με την ψήφο τους να καταδικάσουν τις ευρύτερες και γενικότερες πολιτικές του Ερντογάν.
Αυτό όμως που αξίζει να σημειωθεί, σύμφωνα με τον κ. Λίτσα, είναι ότι ένα μεγάλο μέρος των συντηρητικών Κούρδων, δηλαδή οι Σουνίτες, ψήφισαν τον Ερντογάν για πρόεδρο της Δημοκρατίας, γεγονός που δείχνει ότι «το εσωτερικό του τουρκικού Κουρδιστάν παραμένει βαθύτατα διαιρεμένο και ότι ο Ερντογάν συνεχίζει να ασκεί μια μεγάλη γοητεία στα ακροατήρια της βαθιάς Ανατολίας -αν μου επιτρέπεται την έκφραση- όπου το κυρίαρχο χαρακτηριστικό για την πολιτική τους επιλογή είναι η θρησκεία».
