Η συμμαχία που φοβούνται οι αγορές, η κεντροδεξιά κυβέρνηση και η«αριστεροδεξιά» συνεργασία
Προς νέες εκλογές τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο οδεύει η Ιταλία, μετά την αποτυχία συγκρότησης κυβέρνησης, με το πρώην στέλεχος του ΔΝΤ Κάρλο Κοταρέλι να αναλαμβάνει εν τω μεταξύ επικεφαλής υπηρεσιακής κυβέρνησης.
Ακολουθούν κάποια πιθανά σενάρια για την επόμενη μέρα στην Ιταλία μετά τις επαναληπτικές εκλογές, όπως τα αναλύει σε άρθρο του το πρακτορείo Reuters.
Συμμαχία των 5 Αστέρων με τη Λέγκα του Βορρά
Αυτό το σενάριο πιθανότατα είναι το πιο «τρομακτικό» για τις αγορές, που ήδη είχαν εκδηλώσει ανησυχίες για το κοινό πρόγραμμα που παρουσίασαν τα δύο κόμματα πρόσφατα. Το πρόγραμμα αυτό προέβλεπε αύξηση των δαπανών για κοινωνική πρόνοια και μειώσεις φόρων, καθώς και την ανατροπή της μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού συστήματος του 2011.
Η συμμαχία αυτή κατέρρευσε το Σαββατοκύριακο, όταν ο πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα απέρριψε την πρόταση των δύο κομμάτων για το πόστο του υπουργού Οικονομικών, τον ευρωσκεπτικιστή Πάολο Σαβόνα, υπερασπιζόμενος την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη. Και τα δύο κόμματα έχουν δηλώσει ανοιχτές στο ενδεχόμενο να κατέβουν μαζί στις εκλογές, και το κυβερνητικό τους «συμβόλαιο» να αποτελέσει τη βάση για μία μελλοντική συμμαχία, όμως δεν έχουν λάβει ακόμα καμία τέτοια απόφαση.
Σύμφωνα με μία δημοσκόπηση, η Λέγκα του Βορρά έχει κερδίσει πάνω από 10 μονάδες από τις εκλογές της 4ης Μαρτίου και πλέον ξεπερνά το 27%. Το Κίνημα των Πέντε Αστέρων έχει χάσει περίπου τρεις μονάδες και κινείται στο 29,5%. Και τα δύο κόμματα μαζί θα είχαν με αυτά τα ποσοστά την πλειοψηφία στη Βουλή.
Η κύρια ανησυχία είναι αν οι εκλογές θα καταλήξουν να είναι ένα δημοψήφισμα για την παραμονή της Ιταλίας στην Ευρωζώνη και την ΕΕ, μετά το βέτο του Ματαρέλα.
Κεντροδεξιά κυβέρνηση
Στις εκλογές του Μαρτίου η Λέγκα του Βορρά αναδείχθηκε το δημοφιλέστερο κόμμα μίας κεντροδεξιάς συμμαχίας στην οποία συμμετείχε το κόμμα Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, και τη Δευτέρα ο Μπερλουσκόνι δήλωσε ότι το συντηρητικό μπλοκ πρέπει να παραμείνει ενωμένο. Ωστόσο, ο ηγέτης της Λέγκας Ματέο Σαλβίνι δεν έχει δείξει τις προθέσεις του.
Η πιο πρόσφατη δημοσκόπηση δείχνει ότι η κεντροδεξιά θα αποσπούσε ποσοστό περίπου 40%, αυξημένο από το 37% του Μαρτίου, αλλά και πάλι ανεπαρκές για να κερδίσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Οι περισσότερες από τις επιπλέον ψήφους για τη Λέγκα του Βορρά φαίνεται πως προέρχονται από το Forza Italia, που από τον Μάρτιο φαίνεται να έχει χάσει ποσοστό 6%.
Μία κεντροδεξιά κυβέρνηση θα ήταν κάπως λιγότερο ανησυχητική για τις αγορές και το ευρωπαϊκό κατεστημένο, αφού ο Μπερλουσκόνι μπορεί να παρουσιαστεί ως μετριοπαθής κεντροδεξιός πολιτικός. Το Forza Italia έχει συγκυβερνήσει αρκετές φορές με τη Λέγκα, τόσο τοπικά όσο και σε εθνικό επίπεδο, χαλιναγωγώντας συχνά τις πιο ακραίες θέσεις της.
Ο 81χρονος Μπερλουσκόνι δεν μπόρεσε να είναι υποψήφιος στις εκλογές του Μαρτίου με δικαστική απόφαση λόγω της καταδίκης του για φοροδιαφυγή το 2013, όμως στις επόμενες εκλογές θα μπορεί να είναι υποψήφιος πρωθυπουργός με το κόμμα του.
Συμμαχία του Δημοκρατικού Κόμματος με τα 5 Αστέρια ή το Forza Italia
Πρόκειται για ένα από τα λιγότερο πιθανά σενάρια. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα θα λάμβανε ποσοστό περίπου 20%, λίγο παραπάνω σε σχέση με τον Μάρτιο, που θα ήταν αρκετό για μία κυβερνητική συμμαχία με το Κίνημα των Πέντε Αστέρων. Ωστόσο, το Δημοκρατικό Κόμμα έχει επανειλημμένα απορρίψει το ενδεχόμενο μίας τέτοιας συνεργασίας, και δεν έχει δείξει ότι είναι διατεθειμένο να αλλάξει στάση.
Μία «αριστεροδεξιά» συμμαχία ανάμεσα στο Δημοκρατικό Κόμμα και το Forza Italia, όπως αυτή που προέκυψε από τις εκλογές του 2013, δεν φαίνεται να μπορεί να κερδίσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ενώ το Δημοκρατικό Κόμμα αρνείται να συνεργαστεί με την ακροδεξιά για λόγους αρχής.
Οι αστάθμητοι παράγοντες
Στην Ιταλία δεν έχουν διεξαχθεί ποτέ εκλογές το φθινόπωρο, και έτσι για πρώτη φορά τα κόμματα θα κάνουν τις προεκλογικές τους εκστρατείες μέσα στο κατακαλόκαιρο, όταν οι Ιταλοί ασχολούνται λιγότερο με την πολιτική και περισσότερο με τα… μπάνια του λαού.
Επιπλέον, με δεδομένο ότι η υπηρεσιακή κυβέρνηση είναι μάλλον απίθανο να λάβει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, το Κίνημα των 5 Αστέρων και η Λέγκα θα μπορούσαν να συνεργαστούν για να περάσουν έναν νέο εκλογικό νόμο που θα αντικαταστήσει τον τρέχοντα, ο οποίος βασίζεται στην απλή αναλογική και ευνοεί τις συνεργασίες. Τη Δευτέρα ο ηγέτης της Λέγκας δήλωσε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο αλλαγής του εκλογικού νόμου από κοινού με τα 5 Αστέρια, όμως δεν έδωσε λεπτομέρειες για το τι αλλαγές θα μπορούσαν να προταθούν. Προφανώς, οι όποιες αλλαγές πιθανόν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα των εκλογών.
Με βάση τον τρέχοντα εκλογικό νόμο, τίποτα δεν εμποδίζει τη Λέγκα από το να παραμείνει στην κεντροδεξιά συμμαχία της, όπως έκανε τον Μάρτιο, και μετά τις εκλογές να συνεργαστεί με το Κίνημα των Πέντε Αστέρων.
