Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι και ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ ανακοίνωσαν επίσημα το βράδυ της Πέμπτης ότι η Τεχεράνη και η διεθνής κοινότητα κατέληξαν σε κοινά αποδεκτές λύσεις για τις βασικές παραμέτρους της μελλοντικής συνολικής συμφωνίας όσον αφορά το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Σε συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στη Λωζάννη, η Μογκερίνι τόνισε ότι οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στο Ιράν θα αρθούν εφόσον η Τεχεράνη τηρήσει τις δεσμεύσεις της.
Αναφερόμενη σε λεπτομέρειες της συμφωνίας αυτής, η Μογκερίνι είπε ότι μια διεθνής κοινοπραξία θα βοηθήσει το Ιράν να ανασχεδιάσει και να κατασκευάσει έναν εκσυγχρονισμένο αντιδραστήρα βαρέος ύδατος στο Αράκ. Όσο για το πυρηνικό εργοστάσιο του Φορντό, κοντά στην πόλη Κομ, αυτό θα μετατραπεί σε τοποθεσία πυρηνικής φυσικής και δεν θα υπάρχει σχάσιμο υλικό στον χώρο αυτό.
Οι δυνατότητες εμπλουτισμού ουρανίου που διαθέτει σήμερα το Ιράν θα περιοριστούν, συνέχισε η Μογκερίνι.
Την τελική συμφωνία, το κείμενο της οποίας θα πρέπει να έχει συνταχθεί μέχρι την 30ή Ιουνίου, θα πρέπει να εγκρίνει το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, τόνισε.
Από την πλευρά του, ο Ιρανός υπουργός επισήμανε ότι με βάση τη μελλοντική τελική συμφωνία όλες οι αποφάσεις που έχουν ληφθεί στο παρελθόν από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και αφορούν το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, θα παύσουν να ισχύουν. Ο Ζαρίφ πρόσθεσε ότι στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, θα αρθούν και οι κυρώσεις που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση στη χώρα του.
Ο υπουργός επιβεβαίωσε ότι το Ιράν θα σταματήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου στο Φορντό, όμως θα συνεχίσει τη δραστηριότητα αυτή στις πυρηνικές εγκαταστάσεις που διαθέτει στο Νατάνζ.
Ωστόσο ο Ζαρίφ εμφανίστηκε κάπως επιφυλακτικός όσον αφορά την προκαταρκτική συμφωνία, λέγοντας ότι "είμαστε ακόμη κάπως μακριά από το σημείο όπου θα θέλαμε να βρισκόμαστε". Ο Ιρανός υπουργός είπε επίσης ότι η επίτευξη αυτής της συμφωνίας δεν σημαίνει και την αυτόματη εξομάλυνση των σχέσεων της χώρας του με τις ΗΠΑ. "Οι σχέσεις του Ιράν με τις ΗΠΑ δεν έχουν καμία σχέση με αυτό που ήταν μια προσπάθεια επίλυσης του προβλήματος των πυρηνικών (...). Έχουμε σοβαρές διαφορές με τις ΗΠΑ", τόνισε.
"Στο παρελθόν οικοδομήσαμε την αμοιβαία δυσπιστία. Έτσι, αυτό που ελπίζω είναι ότι μέσω της θαρραλέας εφαρμογής αυτής (της συμφωνίας) θα μπορούσε να αποκατασταθεί κάποια εμπιστοσύνη. Αλλά αυτό θα περιμένουμε όλοι να το δούμε", πρόσθεσε.
Τη συμφωνία χαιρέτισε, μέσω του Twitter, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι, σημειώνοντας ότι η ΕΕ, η Ομάδα 5+1 (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία) και το Ιράν διαθέτουν πλέον "τις παραμέτρους για να επιλύσουν τα κυριότερα προβλήματα" του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος.
"Μεγάλη μέρα. Η ΕΕ, η Ομάδα 5+1 και το Ιράν έχουν πλέον τις παραμέτρους για να λύσουν τα βασικά ζητήματα του πυρηνικού προγράμματος. Επιστρέφουμε σύντομα στη δουλειά για μια τελική συμφωνία" ανέφερε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Φίλιπ Χάμοντ, τόνισε από την πλευρά του ότι αυτή η προκαταρκτική συμφωνία συνιστά μια "καλή βάση" για αυτό που θα μπορούσε να αποτελέσει μια "πολύ καλή συμφωνία". Η συνολική συμφωνία με το Ιράν εντός των συμπεφωνημένων παραμέτρων θα δώσει τις αναγκαίες εγγυήσεις ότι το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης είναι ειρηνικό, πρόσθεσε, ενώ ο Γερμανός ομόλογός του Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ χαρακτήρισε το πλαίσιο της συμφωνίας "ένα μεγάλο, αποφασιστικό βήμα προς τα εμπρός".
Τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Λοράν Φαμπιούς επισήμανε ότι "ακόμη υπάρχει δουλειά" που πρέπει να γίνει μέχρι τη σύνταξη του τελικού κειμένου.
"Μαύρο στη συμφωνία από το Ισραήλ"
Η ισραηλινή κυβέρνηση απέρριψε τους πανηγυρισμούς για την επίτευξη μια συμφωνίας- πλαισίου σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης μεταξύ της ομάδας 5+1 (ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία, Ρωσία, Κίνα και Γερμανία) και του Ιράν υποστηρίζοντας ότι δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και υποσχέθηκε ότι θα συνεχίσει να μάχεται προκειμένου να εμποδίσει μια «κακή» τελική συμφωνία.
Ο υπουργός Στρατηγικών Υποθέσεων Γιουβάλ Στάινιτς επισήμανε σε ένα δελτίο τύπου που εκδόθηκε μετά τις ανακοινώσεις στην Ελβετία:
«Τα χαμόγελα στη Λωζάννη είναι αποκομμένα από την οικτρή πραγματικότητα για την οποία το Ιράν αρνείται να κάνει οποιαδήποτε παραχώρηση σχετικά με το θέμα των πυρηνικών και συνεχίζει να απειλεί το Ισραήλ και όλες τις χώρες στη Μέση Ανατολή».
«Θα συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας προκειμένου να εξηγήσουμε και να πείσουμε τον κόσμο ελπίζοντας ότι θα καταφέρουμε να αποτρέψουμε μια κακή (τελική) συμφωνία».
Η Ρωσία χαιρέτισε τη συμφωνία
Η Ρωσία από την πλευρά της χαιρέτισε τη συμφωνία που επιτεύχθηκε μερικές ώρες νωρίτερα από τους διαπραγματευτές στη Λωζάννη για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, εκτιμώντας ότι συνιστά μια αναγνώριση του “άνευ όρων” δικαιώματος της Ισλαμικής Δημοκρατίας να διαθέτει ένα ειρηνικό πυρηνικό πρόγραμμα.
“Σε αυτή τη συμφωνία διατυπώνεται εκ νέου η αρχή που έχει διατυπώσει ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, δηλαδή το άνευ όρων δικαίωμα του Ιράν να διαθέτει ένα ειρηνικό πυρηνικό πρόγραμμα”, τόνισε το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας σε μια ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα απόψε.
Εξάλλου, η ρωσική διπλωματία έκρινε ότι η συμφωνία η οποία επετεύχθη στη Λωζάννη θα συμβάλλει να βελτιωθεί η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, εν μέρει διότι η Τεχεράνη θα είναι σε θέση να λαμβάνει μέρος πιο ενεργά στις προσπάθειες για τη διευθέτηση κρίσεων στην περιοχή.
Έκτακτη συνεδρίαση υπουργών από τον Νετανιάχου
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου πρόκειται σήμερα να συγκαλέσει έκτακτη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου Ασφαλείας με θέμα τη συμφωνία-πλαίσιο στην οποία κατέληξαν χθες το Ιράν με τη διεθνή κοινότητα και την οποία καταδίκασε χθες σε συνομιλία που είχε με τον αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα.
Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι ο Ομπάμα επικοινώνησε με τον Νετανιάχου για να συζητήσουν για τη συμφωνία και πρόσθεσε ότι αυτή υποδηλώνει μία σημαντική πρόοδο προς μία λύση διαρκείας, η οποία αποκλείει όλους τους δρόμους προς την απόκτηση πυρηνικού όπλου από το Ιράν.
