Ιράν – πυρηνικά: Μετά την ενδιάμεση, πρόσω ολοταχώς για οριστική

Ιστορική χαρακτηρίστηκε η ενδιάμεση συμφωνία μεταξύ του Ιράν και των διεθνών δυνάμεων (5+1) για την παύση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Για την ώρα προβλέπεται άμεσο πάγωμα του προγράμματος για έξι μήνες.

Η πρώτη άρση κυρώσεων προς την Τεχεράνη θα ξεκινήσει το Δεκέμβριο

Ποιοι είναι οι όροι

Βάσει της συμφωνίας, σταματάει άμεσα η πρόοδος του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος αρχικά για έξι μήνες, διάστημα στο οποίο δεν θα του επιβληθούν νέες κυρώσεις. Ωστόσο, η Τεχεράνη διατηρεί το δικαίωμα χρήσης πυρηνικής ενέργειας για αποκλειστικά ειρηνικούς σκοπούς, σύμφωνα με τον ιρανό υπουργό Εξωτερικών Ζαβάντ Ζαρίφ.

Από την πλευρά της, η Τεχεράνη δεσμεύεται να σταματήσει προσωρινά τον εμπλουτισμό ουρανίου πέραν του 5% και να μειώσει τα διαθέσιμα αποθέματα, με σκοπό να πείσει τη Δύση ότι δεν σκοπεύει να αποκτήσει πυρηνικό οπλοστάσιο.

Παράλληλα δέχεται να συνεργαστεί με τη Διεθνή Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας και να αναστείλει τις δραστηριότητες των πυρηνικών της εργοστασίων.

Στη συνεχεία, καθώς η συμφωνία δεν προβλέπει καμία αναγνώριση στο Ιράν να εμπλουτίζει ουράνιο, οι κυρώσεις θα εξακολουθήσουν να εφαρμόζονται σε περίπτωση που διαπιστωθεί αθέτηση από την πλευρά της Τεχεράνης.

Για την επιτήρηση των όρων της συμφωνίας θα συσταθεί κοινή επιτροπή, στην οποία θα συμμετέχουν μέλη της ομάδας 5+1 και του Ιράν.

Πρόσω ολοταχώς για οριστική συμφωνία

Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις δεν σταματούν εδώ καθώς η διεθνής κοινότητα επιθυμεί πλήρες λουκέτο στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.

Ήδη ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα επιχείρησε να καθησυχάσει τον επιφυλακτικό ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου για την προσωρινή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και τον διαβεβαίωσε ότι θέλει να ξεκινήσει άμεσα τις διαβουλεύσεις με το Ισραήλ για το θέμα αυτό, σύμφωνα με το Reuters.

Νετανιάχου: Δεν είναι ιστορική συμφωνία, είναι ιστορικό λάθος 

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ δεν είναι καθόλου ευχαριστημένος με τη συμφωνία. Σύμφωνα με το npr, ο Βενιαμίν Νετανιάχουν δήλωσε χαρακτηριστικά: "αυτό που έγινε το βράδυ στη Γενεύη, δεν είναι μια ιστορική συμφωνία, είναι ένα ιστορικό λάθος" και παρομοίασε τη συμφωνία με αυτή που έγινε το 2005 με τη Βόρεια Κορέα και δεν εφαρμόστηκε τελικά ποτέ. "Δεν έκανε τον κόσμο ένα πιο ασφαλές μέρος. Όπως με τη Βόρεια Κορέα, η συμφωνία έκανε τον κόσμο ένα πιο επικίνδυνο μέρος" πρόσθεσε και αρνήθηκε κατηγορηματικά να άρει το Τελ Αβίβ τις κυρώσεις προς την Τεχεράνη. 

Διατηρεί τις κυρώσεις ο Καναδάς

Ο Καναδάς θα διατηρήσει τις οικονομικές και εμπορικές κυρώσεις κατά του Ιράν, εν αναμονή της τελικής συμφωνίας και παρά την επίτευξη της ενδιάμεσης για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης που εγκρίθηκε στη Γενεύη, δήλωσε την Κυριακή ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Μπάιαρντ.

"Η επιβολή αποτελεσματικών κυρώσεων οδήγησε το ιρανικό καθεστώς να υιοθετήσει μια πιο μετριοπαθή στάση και να ανοίξει την πόρτα των διαπραγματεύσεων για την ενδιάμεση συμφωνία", δήλωσε ο Καναδός υπουργός Εξωτερικών. Ο Μπάιαρντ προειδοποίησε ότι μια συμφωνία δεν μπορεί να "παραβιάσει τις συμφωνίες ή να παραβιαστεί με απάτες".

Κατά τον Τζον Μπάιαρντ έως ότου η ομάδα των έξι μεγάλων δυνάμεων ( Κίνα, Γερμανία, ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία και Ρωσία) και το Ιράν υπογράψουν οριστική συμφωνία "ο Καναδάς θα διατηρήσει σε πλήρη ισχύ τις αυστηρές κυρώσεις". Ο Καναδάς επέβαλε αυστηρότερες κυρώσεις κατά του Ιράν την περασμένη άνοιξη με την απαγόρευση όλων των εξαγωγών στη χώρα αυτή και όλων των εισαγωγών από το Ιράν, με εξαίρεση αυτές που αφορούν την ανθρωπιστική βοήθεια (τρόφιμα, φάρμακα ...κ.α ) . Ο Καναδάς έχει επίσης επεκτείνει τις κυρώσεις σε οργανισμούς και ιδιώτες παγώνοντας τα περιουσιακά τους στοιχεία. Συνολικά έχουν παγώσει τα περιουσιακά στοιχεία 78 ατόμων και 508 οργανισμών.

Φωτογραφία εξωφύλλου: Βασίλης Μουαμελετζής