Τουρκία δημοψήφισμα: Ο Ερντογάν τα παίζει όλα για να κυβερνήσει ως το 2029

Οι Τούρκοι άρχισαν σήμερα να ψηφίζουν μαζικά σε ένα ιστορικής σημασίας δημοψήφισμα για μια συνταγματική αναθεώρηση η οποία έχει στόχο την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν - ο οποίος φιλοδοξεί να γίνει ο ισχυρότερος Τούρκος ηγέτης από την εποχή του Κεμάλ Ατατούρκ και να αποκτήσει το δικαίωμα να κατεβαίνει για πρόεδρος και να κυβερνά ως το 2029.

Οι περίπου 55,3 εκατομμμύρια ψηφοφόροι θα μπορούν να ψηφίζουν από τις 07:00 (ώρα Ελλάδας)έως τις 16:00 (ώρα Ελλάδας) στην ανατολική Τουρκία και από τις 08:00 (ώρα Ελλάδας) έως τις 17:00 (ώρα Ελλάδας) στην υπόλοιπη χώρα. Το αποτέλεσμα προαναγγέλλεται με μικρή διαφορά. Το σχέδιο αναθεώρησης του συντάγματος έχει στόχο τη μετατροπή του πολιτεύματος σε προεδρικό.

Οι ψηφοφόροι στην Τουρκία καλούνται σήμερα στις κάλπες για να εγκρίνουν ή να απορρίψουν την αναθεώρηση του Συντάγματος με την οποία ενισχύονται σημαντικά οι εξουσίες του προέδρου της χώρας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε ένα δημοψήφισμα με μεγάλο πολιτικό βάρος, το αποτέλεσμα του οποίου θα έχει σοβαρές συνέπειες, εννιά μήνες μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου.

Το δημοψήφισμα για τη συνταγματική αναθεώρηση που θα ενισχύσει τις εξουσίες του προέδρου είναι μια ψηφοφορία για το μέλλον της Τουρκίας, δήλωσε σήμερα ο πρόεδρος της χώρας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

"Θεού θέλοντος, το έθνος μας, εδώ και στο εξωτερικό, θα προχωρήσει προς το μέλλον απόψε, κάνοντας την προσδοκόμενη επιλογή" είπε ο Ερντογάν αφού άσκησε το εκλογικό δικαίωμά του στην Κωνσταντινούπολη. Ο Τούρκος πρόεδρος υπογράμμισε ότι το δημοψήφισμα δεν είναι μια "συνήθης" εκλογική διαδικασία και ότι στόχος του είναι να αλλάξει το σύστημα διακυβέρνησης.

Περίπου 55,3 εκατομμύρια ψηφοφόροι καλούνται σήμερα στις κάλπες για να εγκρίνουν ή να απορρίψουν τη συνταγματική αναθεώρηση που θα οδηγήσει στην ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου. Οι υποστηρικτές του Ερντογάν υπογραμμίζουν ότι το μέτρο αυτό είναι αναγκαίο ώστε να αποκτήσει η Τουρκία μια ισχυρή και σταθερή διακυβέρνηση σε μια εποχή που αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας αλλά και στην οικονομία της.

"Είμαι πεπεισμένος ότι ο λαός μας θα κάνει την επιλογή να ανοίξει τον δρόμο για την πιο γρήγορη ανάπτυξη, για ένα πραγματικό άλμα προς τα εμπρός", είπε σήμερα ο Ερντογάν και πρόσθεσε: "Πρέπει να κάνουμε μια επιλογή που δεν είναι συνηθισμένη ώστε να σταθούμε το ύψος του σύγχρονου πολιτισμού που οραματίστηκε ο Μουσταφά Κεμάλ" Ατατούρκ, ο ιδρυτής της σύγχρονης Τουρκίας.

Οι Τούρκοι ψηφοφόροι καλούνται να ψηφίσουν υπέρ ή κατά της αναθεώρησης του Συντάγματος, η οποία μεταξύ άλλων καταργεί τον θώκο του πρωθυπουργού και μεταφέρει τις σημαντικότερες εξουσίες στα χέρια του προέδρου.

Η κυβέρνηση επιμένει να χαρακτηρίζει τη μεταρρύθμιση του πολιτικού συστήματος εκ των ων ουκ άνευ για να διασφαλιστεί η σταθερότητα της χώρας και να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις στα πεδία της ασφάλειας και της οικονομίας. Η αντιπολίτευση καταγγέλλει από την πλευρά της την αυταρχική παρέκκλιση ενός ηγέτη τον οποίο κατηγορεί πως προσπαθεί να φιμώσει κάθε επικριτική φωνή, ειδικά μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου.

Παρότι ακόμη τα κόμματα έκαναν χθες την τελευταία τους προσπάθεια να προσελκύσουν τους—πολλούς, κατά τις δημοσκοπήσεις—αναποφάσιστους, λίγο πριν κλείσει η προεκλογική εκστρατεία στις 18:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας), ο Ερντογάν εμφανίστηκε αισιόδοξος.

«Τα αποτελέσματα προμηνύονται καλά», διαβεβαίωσε. «Αλλά αυτό δεν πρέπει να μας κάνει ληθαργικούς. Ένα δυνατό "ναι" θα είναι ένα μάθημα για τη Δύση», πρόσθεσε, έπειτα από μια προεκλογική εκστρατεία κατά τη διάρκεια της οποίας καταφέρθηκε επανειλημμένα εναντίον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα πρώτα από τα συνολικά 167.140 εκλογικά τμήματα άνοιξαν πριν από λίγο (στις 07:00) στο ανατολικό τμήμα της χώρας και θα κλείσουν στις 17:00. Οι Τούρκοι της διασποράς έχουν ήδη ψηφίσει.

Ο Ερντογάν έχει διαμηνύσει ότι η υποψηφιότητα της Τουρκίας προς ένταξη στην ΕΕ, η οποία βρίσκεται σε τέλμα εδώ και χρόνια, θα μπει «στο τραπέζι» μετά το δημοψήφισμα. Έχει επίσης επαναφέρει στον δημόσιο διάλογο το ζήτημα της επαναφοράς της θανατικής ποινής, κάτι που αποτελεί κόκκινη γραμμή για τις Βρυξέλλες.

Για τον αρχηγό του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, η επιλογή που έχει μπροστά της η Τουρκία είναι η εξής: «θέλετε να συνεχίσετε να έχετε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία ή να αποκτήσετε ένα σύστημα διακυβέρνησης μόνο ενός ανδρός;» είπε χθες στην τελευταία συγκέντρωση του κόμματός του κοντά στην πρωτεύουσα, παρομοιάζοντας το προεδρικό σύστημα που θέλει να εγκαθιδρυθεί το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) με ένα «τρένο χωρίς φρένα» του οποίου ο προορισμός «είναι άγνωστος».

Η αντιπολίτευση και μη κυβερνητικές οργανώσεις επέκριναν τις τελευταίες εβδομάδας μια εντελώς άνιση προεκλογική εκστρατεία, στην οποία το κυβερνητικό μήνυμα κυριάρχησε στους δρόμους και στα ΜΜΕ. Η Τουρκία εξάλλου βρίσκεται ακόμη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Περίπου 47.000 άνθρωποι έχουν συλληφθεί και 100.000 έχουν καθαιρεθεί ή τεθεί σε διαθεσιμότητα εξαιτίας των φερόμενων σχέσεών τους με τους πραξικοπηματίες του Ιουλίου.

Ενώ το Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών (HDP), το οποίο εκφράζει την κουρδική μειονότητα, αναγκάστηκε να κάνει εκστρατεία με τους δύο συμπροέδρους του στη φυλακή, καθώς κατηγορούνται ότι συνδέονται με το Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (PKK), την ένοπλη κουρδική αυτονομιστική οργάνωση που η Άγκυρα και οι δυτικοί σύμμαχοί της χαρακτηρίζουν «τρομοκρατική».

Οι Τούρκοι της διασποράς θα κρίνουν το αποτέλεσμα;

Ήδη, εδώ και εβδομάδες όμως οι κάλπες έχουν ανοίξει για να ψηφίσουν οι Τούρκοι που ζουν στο εξωτερικό. Σύμφωνα με τα στοιχεία του τουρκικού κράτους 5,5 εκατομμύρια Τούρκοι πολίτες ζουν στο εξωτερικό. Από αυτούς τα 4,6 εκατομμύρια στη Δυτική Ευρώπη.

 

Ο συνολικός πληθυσμός της Τουρκίας ανέρχεται σε 80 εκατομμύρια και επομένως η τουρκική διασπορά ενδεχομένως να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.

 

Αυτός είναι και ο λόγος που και τα δύο 'στρατόπεδα' (του ΝΑι, δηλαδή των οπαδών του Ερντογάν αλλά και οι αντίπαλοί του, οι του ΟΧΙ) επιχείρησαν να κερδίσουν τη στήριξη των απόδημων Τούρκων σε χώρες όπως η Αυστρία, η Ολλανδία και η Γερμανία. Για παράδειγμα, οι Τούρκοι της Γερμανίας με δικαίωμα ψήφου ανέρχονται σε σχεδόν 1,4 εκατομμύριο.

 

Με αυτό το δεδομένο, είναι δύσκολο η ψήφος των απόδημων Τούρκων να είναι μαζικά υπέρ του ΝΑΙ ή μαζικά υπέρ του ΟΧΙ.

 

Η τουρκική κοινότητα στη Γερμανία είναι βαθιά διχασμένη ανάμεσα στους υποστηρικτές του Ερντογάν και στους επικριτές του.

 

Σημαντικές προσωπικότητες τουρκικής καταγωγής στη Γερμανία έχουν καλέσει τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν 'όχι'. Αλλά το κόμμα AKP του Ερντογάν συγκέντρωσε σχεδόν το 60% των ψήφων από τους Τούρκους της Γερμανίας κατά τις τελευταίες τουρκικές εθνικές εκλογές σε σχέση με κάτι λιγότερο από 50% που συγκέντρωσε στην Τουρκία. 

 

• ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ: 4.947
• ΕΣΘΟΝΙΑ: 221
• ΛΕΤΟΝΙΑ: 127
• ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ: 330
• ΣΟΥΗΔΙΑ: 37.857
• ΠΟΛΩΝΙΑ: 3.102
• ΔΑΝΙΑ: 34.139
• ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ: 92.943
• ΙΡΛΑΝΔΙΑ: 1.866
• ΓΕΡΜΑΝΙΑ: 1.430.136
• ΟΛΛΑΝΔΙΑ: 252.862
• ΒΕΛΓΙΟ: 137.675
• ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ: 571
• ΤΣΕΧΙΑ: 1.111
• ΣΛΟΒΑΚΙΑ: 282
• ΣΛΟΒΕΝΙΑ: 137
• ΓΑΛΛΙΑ: 326.375
• ΚΡΟΑΤΙΑ: 128
• ΟΥΓΓΑΡΙΑ: 1.935
• ΡΟΥΜΑΝΙΑ: 6.351
• ΑΥΣΤΡΙΑ: 108.561
• ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ: 7.393
• ΙΤΑΛΙΑ: 14.200
• ΕΛΛΑΔΑ: 10.572
• ΚΥΠΡΟΣ: 104.507
• ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ: 326
• ΙΣΠΑΝΙΑ: 2.933

Με πληροφορίες από DEUTSCHE WELLE