Κρατούμενοι στοιβάζονται σε μικροσκοπικά κελιά στην Αϊτή
Οσμή από ιδρώτα, ανθρώπινα περιττώματα, ούρα... Στοίβα τα ανθρώπινα κορμιά «συσκευασμένα» σαν σαρδέλες σε στενούς διαδρόμους, πίσω από τα κάγκελα, τόσο κοντά το ένα το άλλο που είναι αδύνατον να βρουν χώρο να καθίσουν. Στα αυτιά, ένα σταθερό βουητό από φωνές. Αυτά είναι τα πρώτα στοιχεία που προσέχει κανείς όταν βρεθεί στο εθνικό σωφρονιστήριο της Αϊτής.
Η φυλακή βρίσκεται στην πρωτεύουσα της χώρας, Πορτ-ο-Πρενς και είναι μια από τις πιο υπερπλήρεις του κόσμου - στεγάζει πάνω από 4.000 κρατούμενους σε χώρο που έχει δημιουργηθεί για 1.200. Ενδεικτικό της ασφυκτικής κατάστασης, είναι ότι σε μια πτέρυγα η ρεπόρτερ του αυστραλιανού SBS, Seyi Rhodes βρήκε 60 κρατούμενους αλλά μόνο 18 κουκέτες - όσοι άτυχοι δεν αναπαύονται σε κρεβάτια, κοιμούνται στο πάτωμα ή στην καλύτερη των περιπτώσεων σε αιώρες. Η ρεπόρτερ σημειώνει δηλαδή ότι οι φυλακές όχι μόνο λειτουργούν στα όρια της χωρητικότητας αλλά τα έχουν ξεπεράσει κατά 400% με 529 τρόφιμους να έχουν καταδικαστεί για τα όποια εγκλήματά τους και 3830 άλλους να φυλάσσονται μέχρι τη δίκη τους.
Το τραγικό είναι ότι εδώ αναγκάζονται να συνυπάρχουν οι πιο επικίνδυνοι κακοποιοί, από απαγωγείς, μέχρι βιαστές και εγκληματίες με όσους βρίσκονται στο στάδιο της προφυλάκισης - ανάμεσά τους και αθώοι-, οι περισσότεροι από τους οποίους αναμένουν την πολυπόθητη ακροαματική διαδικασία ακόμα και 10 χρόνια! Όπως εξηγείται, η εξαιρετικά αργή διαδικασία απονομής δικαιοσύνης οφείλεται στις δυσάρεστες επιπτώσεις του καταστροφικού σεισμού που χτύπησε την εξαθλιωμένη χώρα το 2010.
«Υποφέρω... Δεν αντέχω άλλο, δεν έχω κανέναν. Μόνο ο Θεός μπορεί να με βοηθήσει», λέει ένας απελπισμένος άντρας, ο Jean, ο οποίος προφυλακίστηκε χωρίς να τον ενημερώσουν γιατί-όπως λέει. Απέδρασε κατά τη διάρκεια της εξέγερσης το 2010, αλλά συνελήφθη εκ νέου και στάλθηκε πίσω στη φυλακή. Εξακολουθεί να δηλώνει άγνοια για το αδίκημα που έχει κάνει!
«Κοιμόμαστε ο ένας πάνω στον άλλο. Δεν υπάρχει τουαλέτα.. Είμαστε τόσοι πολλοί», αναφέρει ένας άλλος ο οποίος κρατείται σε καραντίνα μαζί με άλλους 48 που υποφέρουν από φυματίωση... Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι πολλοί κρατούμενοι είναι αρκετά άρρωστοι και υποσιτίζονται - κατά μέσο όρο, τρεις άντρες πεθαίνουν κάθε μήνα εξαιτίας κάποιας νόσου.
Η Florence Elie από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, συχνά επισκέπτεται τις φυλακές προκειμένου να δει από κοντά τις συνθήκες κράτησης - η ίδια είναι επιφορτισμένη με την τεκμηρίωση των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα. Κάθε φορά που περνά το κατώφλι των φυλακών, αρκετοί τρόφιμοι σπεύδουν να την ενημερώσουν για τη δική τους υπόθεση. «Κάθε φορά γίνομαι αποδέκτης των ίδιων καταστάσεων», δηλώνει.
Δεν είναι να απορεί κανείς με τις εξαθλιωμένες και απάνθρωπες συνθήκες κράτησης σε μια από τις φτωχότερες χώρες του δυτικού ημισφαιρίου. Η πλειοψηφία του πληθυσμού επιβιώνει με μόλις 2 δολάρια τη μέρα. Η χώρα ισοπεδώθηκε από τα 7 Ρίχτερ το 2010 με το 60% των δημόσιων κτιρίων να έχουν καταστραφεί- ανάμεσά τους και το δικαστικό μέγαρο οπότε το δικαστικό σύστημα υπολειτουργεί. Σα να μην έφτανε αυτό, οι δικαστές στην Αϊτή ως επί το πλείστον εργάζονται με μερική απασχόληση και βρίσκονται, συχνά πυκνά, σε άδεια.