Στις αρχές του 21ου αιώνα όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως αυτά της γυναίκας φαίνεται να έχουν κατακτηθεί, με τη συγκατάθεση θρησκειών, πολιτικών κυβερνήσεων και ολόκληρων κοινωνιών και επιστημονικών κοινοτήτων ο ακρωτηριασμός της γυναίκας δεν ανήκει στο παρελθόν, δεν αποτελεί μια από τις μαύρες σελίδες της καταπάτησής της και στη κυριολεξία αφαίρεσης της σεξουαλικότητας της γυναίκας. Η κλινική θεραπεύτρια σεξουαλικών διαταραχών κυρία Ελεάνα Ελευθερίου αναλύει.
…καὶ εἶπεν ὁ Θεὸς πρὸς ῾Αβραάμ· […]περιτμηθήσεται ὑμῶν πᾶν ἀρσενικόν,καὶ περιτμηθήσεσθε τὴν σάρκα τῆς ἀκροβυστίας ὑμῶν, καὶ ἔσται εἰς σημεῖον διαθήκης ἀνὰ μέσον ἐμοῦ καὶ ὑμῶν …(Γεν. 17:9, 10, 11)
Στο 17ο κεφάλαιο του βιβλίου Γένεσης της Π. Διαθήκης αναφέρετε ότι ο Θεός ζητά από τον Αβραάμ να περιτμηθεί ο ίδιος και αντίστοιχα να περιτμήσει τους απογόνους και τους δούλους του ως απόδειξη της συμφωνίας που συνάπτει ο Θεός με το Λαό του, ενώ η ερμηνεία θα μπορούσε να είναι πως η εν λόγω απαίτηση συνδέεται με τη συμβολική σημασία του πέους, το οποίο αποτελεί κατά μια έννοια απόδειξη ανδρισμού, αλλά και σύμβολο δύναμης του αρσενικού. Η περιτομή λοιπόν εμπεριέχει έναν συμβολισμό: ο άνδρας αποκόπτει ένα μέρος του φαλλού του "θυσιάζοντας" το, προσφέροντας το δηλαδή στο Θεό, αναγνωρίζοντας έτσι το πεπερασμένο της δύναμής του, ότι υπάρχει κάποιος πιο δυνατός και τελειότερος από αυτόν και κατ’επέκταση την υποταγή του σ’αυτόν. Με την εξέλιξη της ανθρωπότητας και της επιστήμης, η περιτομή στον άνδρα πέραν των θρησκευτικών και εθιμοτυπικών σκοπών της αποτελεί μια ιατρική επέμβαση, απαραίτητη σε κάποιες περιπτώσεις. Όμως η ιστορία της περιτομής από την αρχή της έως και σήμερα δεν αφορούσε αποκλειστικά στον άνδρα…
Ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων (Female genital mutilation - FMG), γνωστός επίσης με τον λανθασμένο όρο "γυναικεία περιτομή" έχει οριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως οι επεμβάσεις που αφορούν στη μερική ή ολική αφαίρεση των εξωτερικών γεννητικών οργάνων της γυναίκας, ή άλλοι τραυματισμοί των γυναικείων γεννητικών οργάνων που προκαλούνται για μη ιατρικούς λόγους.
Ο ΠΟΥ έχει ταξινομήσει 4 τύπους ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων:
• Τύπος 1 "περιτομή Σούνα": μερική ή ολική αφαίρεση της κλειτορίδας. Αυτό που γίνεται συνήθως είναι το κόψιμο της άκρης ή και όλης της κλειτορίδας με ξυράφι.
• Τύπος 2: μερική ή ολική αφαίρεση της κλειτορίδας των εσωτερικών (μικρών) χειλέων του αιδοίου, με ή χωρίς παράλληλη εκτομή των μεγάλων αιδοιικών χειλέων.
• Τύπος 3 "αγκτηριασμός", "φαραωνική περιτομή" ή "σουδανική περιτομή":στένωση του στομίου του κόλπου με τομή και επανατοποθέτηση των εσωτερικών(μικρών) ή/και των εξωτερικών (μεγάλων) χειλέων, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός επικαλυπτικού ιστού που σφραγίζει τη περιοχή. Συνήθως γίνεται συρραφή της εισόδου του κόλπου, αφού προηγουμένως "ξυστεί" εσωτερικά, ώστε να κολλήσει με την επούλωση του τραύματος. Έτσι, το μόνο που απομένει, είναι μια μικρή οπή, από την οποία διαφεύγουν τα ούρα και το αίμα κατά την έμμηνο ρύση. Την πρώτη νύχτα του γάμου, ο άνδρας χρειάζεται συχνά να ανοίξει με μαχαίρι την είσοδο του γυναικείου κόλπου, ώστε να είναι εφικτή η διείσδυση.
• Τύπος 4: διάφοροι τρόποι διάτρησης, καυτηριασμού ή τραυματισμού της κλειτορίδας, των έσω και έξω γεννητικών οργάνων.
Το 90% των κοριτσιών ακρωτηριάζονται μέσω των τύπων 1 και 2 και το 10% με τον 3ο τύπο, που όμως αυτός είναι ο πιο διαδεδομένος σε κάποιες περιοχές.
Η ιστoρία της κλειτοριδεκτομής χάνεται στα βάθη των αιώνων. Από αναφορές του Ηροδότου σχετικά με την εφαρμογή της πρακτικής στην Αρχαία Αίγυπτο, από παρατηρήσεις ανθρωπολόγων για τη "γυναικεία περιτομή" σε φυλές του Αμαζονίου και τους αρχαίους μύθους του Μαλί, σύμφωνα με τους οποίους σε κάθε άνθρωπο όταν γεννιέται, συνυπάρχει το αρσενικό και το θηλυκό φύλο, στον άνδρα το θηλυκό βρίσκεται στην ακροποσθία ή πόσθη που είναι η πτύχωση του δέρματος (το πετσάκι) που καλύπτει τη βάλανο του πέους, και στη γυναίκα το αρσενικό βρίσκεται στην κλειτορίδα, ο ευνουχισμός της γυναικείας σεξουαλικότητας αποτελεί μέχρι σήμερα ένα έγκλημα που δεν ανήκει μόνο σε ένα σωβινιστικό μισογύνικο παρελθόν.
Σύμφωνα με διεθνή στοιχεία του ΠΟΥ, 100- 140. 000.000 κορίτσια παγκοσμίως ζουν με ακρωτηριασμένα τα γεννητικά τους όργανα, χωρίς κλειτορίδα ή και αιδοιικά χείλη. 3.000.000 κορίτσια αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της κλειτοριδεκτομής καθημερινά, ενώ είναι μεγάλο το ποσοστό των κοριτσιών που δεν επιβιώνουν από την επέμβαση η οποία κατά βάσει διεξάγεται από τη "μαμμή" ή το "μάγο" του χωριού, στην ύπαιθρο χωρίς καμία ιατρική παρέμβαση και μετέπειτα περίθαλψη. Ακόμα όμως κι αν επιβιώσει το θύμα, οι μετέπειτα μακροπρόθεσμες συνέπειές της είναι τραγικές, ενώ μπορεί να αποβούν μοιραίες: επώδυνη έως αδύνατη σεξουαλική επαφή, πλήρης απουσία ερεθισμού και σεξουαλικής απόλαυσης, δυσκολία σύλληψης, επώδυνος και επικίνδυνος τοκετός με αυξημένες πιθανότητες θανάτου για τη μητέρα και το παιδί κατά τον τοκετό.
Παρά όμως την επίγνωση όλων παραπάνω, μοιάζει να μην έχει καμία αξία η ζωή της γυναίκας, αφού ο ακρωτηριασμός δεν αποτελεί επιλογή αλλά "νόμο" απαράβατο, που έχει ως "προστάτη" του την επίσης περιτμημένη μητέρα του κοριτσιού. Η γυναίκα που δεν έχει υποστεί κλειτοριδεκτομή θεωρείται ακάθαρτη και φέρει στίγμα που την καταδικάζει στη διαπόμπευση και στην απομόνωση, δε μπορεί να παντρευτεί ούτε μπορεί να κάνει οικογένεια αφού έχει την ίδια θέση με μια πόρνη στη φυλή της. Ζει έκπτωτη, απόκληρη και εκδιωγμένη από τη ίδια της την οικογένεια, τη φυλή αλλά και τη πατρίδα της.
Η κλειτοριδεκτομή αποτελεί έγκλημα όχι μόνο ενάντια στη γυναίκα αλλά ενάντια στον ίδιο τον άνθρωπο και την ανθρώπινη φύση, ενώ επιβεβαιώνει πως τελικά όλοι οι άνθρωποι δεν αντιμετωπίζονται ως ίσοι, δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα…κάποιοι είναι παιδιά ενός άλλου θεού ακάθαρτου και πρέπει να εξαγνιστούν τεμαχίζοντας την πηγή της ζωής τους.
Αίγυπτος, Αιθιοπία, Μπενίν, Μπουρκίνα Φάσο, Ομάν…Σε περιοχές 28 αφρικανικών χωρών, αντίστοιχα σε συγκεκριμένες περιοχές της αραβικής χερσονήσου, του Κουρδικού Ιράκ και της Ινδονησίας όπως και σε κοινότητες μεταναστών στις ΗΠΑ, στον Καναδά και στην Ευρώπη, συνεχίζεται η εφαρμογή της τμηματικής ή ολικής κλειτοριδεκτομής, παρά τη θέσπιση νόμων που διατάζουν την απαγόρευσή της.
Η σεξουαλικότητα αποτελεί ένα ψυχοσωματικό σύστημα μέσα στο οποίο εδράζουν οι πιο πρωτόγονες και αντιδραστικές ενορμήσεις μας- οι ενορμήσεις της ζωής. Το σώμα αυτών γυναικών υπόκειται στον υπέρτατο βασανισμό και στον ακρωτηριασμό, χειραγωγώντας το και παραμορφώνοντας το έτσι ώστε να είναι πλήρως κατασταλμένο συνεπώς ελέγξιμο και υποταγμένο στην ομάδα που ανήκει. Η υποταγή συντελείται μέσα από το συμβολικό θάνατο του παλιού ακάθαρτου εαυτού, με τον οδυνηρό φυσικό πόνο να αποτελεί την οδό προς αυτή την υποταγή.
Μπορεί η πάλη του ανθρώπου με το σκοταδισμό να έχει αναδείξει νικητή τον άνθρωπο, όμως αν κοιτάξουμε γύρω μας ή ακόμα και μέσα μας θα αντιληφθούμε πως οι δεισιδαιμονίες ακόμα ταλανίζουν τον πυρήνα της ανθρώπινης κοινωνίας. Ιδίως όταν τα έθιμα ενός λαού λειτουργούν ως αντίποδας στις φτωχές συνθήκες διαβίωσης, στην αδυναμία πρόσβασης στην εξέλιξη και στον εκσυγχρονισμό των ιδεών, οι προκαταλήψεις και οι δεισιδαιμονίες αποτελούν δομικούς λίθους μιας οργανωμένης κοινωνικής δομής. Η κλειτορίδα θεωρείται πηγή κακού από άνδρες και γυναίκες. Κάνει τη γυναίκα μια "νυμφομανή εταίρα", άπιστη και αμαρτωλή. Είναι ένα πέος που θα μεγαλώσει και θα απειλήσει την ανδρική φαλλική εξουσία, καθιστώντας το αρσενικό ανήμπορο και ανίκανο, ενώ είναι δόλιο αφού απειλεί να παγιδεύσει το πέος του άνδρα κατά την επαφή, και συνάμα φονικό αφού αν αγγίξει το μωρό την ώρα του τοκετού θα το σκοτώσει. Έτσι ακρωτηριάζεται μια πηγή ζωής για να διατηρηθεί μια άλλη, που θέλει τη γυναίκα κατώτερη, υπόδουλη και σακατεμένη. Τελικά ο φόβος προς τη σεξουαλικότητα της γυναίκας μοιάζει ακόμα και σήμερα να προάγει τον ευνουχισμό της.
