Τις τελευταίες δεκαετίες, οι γυναίκες ανεξάρτητα από την κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση, εργαζόμενες ή όχι, μητέρες ή κόρες, παντρεμένες ή διαζευγμένες, με σύντροφο ή χωρίς, όλες έχουν ένα κοινό, αναλαμβάνουν πολύ περισσότερα καθήκοντα και ρόλους απ’ ό,τι στο παρελθόν. Το αποτέλεσμα είναι να φορτώνονται όλο και πιο πολλά βάρη και ευθύνες με συνέπεια το στρες να μπαίνει αναπόφευκτα στη ζωή τους. Θέλετε να μάθετε πώς μπορείτε να το καταπολεμήσετε; Η κοινωνιολόγος Δώρα Φούντα αναλύει.
Καθημερινά διαβάζουμε παντού άρθρα με αναλύσεις τι είναι στρες, πόσο επηρεάζει την υγεία μας και τι στρατηγικές να ακολουθήσουμε για να το εξαφανίσουμε. Μια από τις πιο συχνές συμβουλές διαχείρισης στρες είναι το "αγάπησε τον εαυτό σου" και "μάθε να λες όχι". Σωστή και χρήσιμη συμβουλή, μα πώς μπορείς να αγαπήσεις τον εαυτό σου και να μάθεις να λες όχι, χωρίς ενοχές απέναντι στους γονείς σου, στα παιδιά σου, στο σύντροφό σου, στους φίλους σου ή ακόμα και στους διευθυντές σου; Πώς μπορεί μια γυναίκα να αγαπήσει τον εαυτό της όταν δεν τον ξέρει; Πώς να αγαπήσεις τον εαυτό σου όταν δεν ξέρεις τα δυνατά και αδύναμα σημεία σου και έχεις μάθει να επικεντρώνεσαι μόνο στα αρνητικά σου; Δε μπορείς να μάθεις να καταπολεμάς το στρες όταν δεν εκτιμάς τον εαυτό σου και δεν έχεις ιδέα πόσο αξίζεις. Όταν μια γυναίκα ζει με στερεότυπα και ετικέτες του στυλ, καλή μητέρα, καλή κόρη, υπομονετική σύζυγος, δεν είναι εύκολο να μάθει να φροντίζει τον εαυτό της γιατί έχει μάθει ότι ο ρόλος της είναι να "νταντεύει" όλους τους άλλους εκτός από αυτή. Κατά συνέπεια, είναι αρκετά δύσκολο να διαχειριστείς το στρες της καθημερινότητας όταν νομίζεις ότι το καθήκον σου είναι να είσαι αρεστή σε όλους και πάντα "σωστή"...παραμερίζοντας τα δικά σου θέλω και τις δικές σου ανάγκες.
Σύμφωνα με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου του Κολούμπια Higgins, κάθε άνθρωπος έχει μέσα του δυο εαυτούς, τον πραγματικό και τον ιδανικό. Ο πραγματικός εαυτός είναι αυτός που είμαστε ως αποτέλεσμα του τρόπου που μεγαλώσαμε και ο ιδανικός εαυτός είναι αυτός που θα θέλαμε να είμαστε. Η σύγκρουση μεταξύ αυτών των δύο είναι η κύρια πηγή του στρες και η συμφιλίωση αυτών θα πρέπει να είναι ο σκοπός μας. Η συμβουλή, λοιπόν, κατά του στρες, που θα έπρεπε να ακούγεται πιο συχνά, είναι "γνωρίστε τον εαυτό σας" γιατί από εκεί ξεκινούν όλα. Αυτογνωσία λοιπόν για να ξεμπερδέψουμε το κουβάρι των θέλω και των πρέπει…και να καταπολεμήσουμε το στρες. Η αυτογνωσία είναι η γνώση που έχουμε για τον εαυτό μας, τις αξίες μας, τα πιστεύω μας και τη συμπεριφορά μας προς τους άλλους. Όταν καταφέρουμε να γνωρίσουμε καλά εμάς, τότε μόνο βελτιώνουμε τη σχέση με τον εαυτό μας και τους γύρω μας. Δε βρίσκονται όλοι οι άνθρωποι στο ίδιο επίπεδο αυτογνωσίας, άλλοι γνωρίζουν τον εαυτό τους περισσότερο και άλλοι λιγότερο. Η δε γνωριμία με τον εαυτό μας δεν είναι πάντα τόσο εύκολη γιατί ο σύγχρονος τρόπος ζωής συμβάλλει στο να απομακρυνόμαστε από τον πυρήνα μας και να χάνουμε την επαφή με το μέσα μας, με αποτέλεσμα συχνά να μην αντιλαμβανόμαστε τι πραγματικά μας ενοχλεί. Ο κυριότερος και ουσιαστικότερος τρόπος καταπολέμησης του στρες είναι η αλλαγή τρόπου σκέψης και η επανατοποθέτηση της ζωής μας σε μία πιο αυθεντική βάση.
Μερικές πρακτικές που θα βοηθήσουν σε αυτό το δύσκολο και πολλές φορές επίπονο ταξίδι ανακάλυψης του εαυτού μας είναι οι παρακάτω:
- Αποστασιοποιηθείτε από τις καταστάσεις, γίνετε θεατής του εαυτού σας και παρατηρείστε τις αντιδράσεις σας και τις αντιδράσεις των άλλων γιατί για να αποκτήσει κάποιος αυτογνωσία θα πρέπει να έχει και την εμπειρία του πώς αντιδρούν και οι άλλοι μαζί του αντίστοιχα.
- Καταγράψτε ποια είναι τα δυνατά και αδύναμα σημεία σας και πώς μπορείτε να διατηρήσετε τα δυνατά και να βελτιώσετε τα αδύναμα αντίστοιχα.
- Μη φοβάστε την κριτική και αναζητείστε ανατροφοδότηση από φίλους και γνωστούς, σχετικά με το πώς σας βλέπουν και ποια θεωρούν ότι είναι τα θετικά σας σημεία.
- Εντοπίστε τις χαμένες σας αξίες καθώς και όλα εκείνα "τα περιορισμένα πιστεύω που σας κρατούν πίσω. Ποιος είναι τρόπος ζωής που πραγματικά σας εκφράζει; Ποια είναι αυτά τα "περιορισμένα πιστεύω" που σας εμποδίζουν να αναπτυχθείτε;
- Ξεχωρίστε τα θέλω από τα πρέπει και διαχωρίστε τα θέλω τα δικά σας από τα θέλω των άλλων. Μάθετε να ακούτε εσάς και όχι τα απωθημένα και τις ανασφάλειες των άλλων.
- Γνωρίστε τον εαυτό σας βάσει αντικειμενικής παρατήρησης. Αντιληφθείτε κάθε πλευρά του, σωματική, ψυχολογική, κοινωνική, οικονομική και ούτω καθεξής.
- Στις δύσκολες στιγμές δεχτείτε βοήθεια από φίλους και ειδικούς και μη διστάζετε να μιλάτε για εκείνα που σας απασχολούν.
"Γνώθι σαυτόν" λοιπόν κατά την περίφημη ρήση του Σωκράτη, μια φράση που ακούγαμε από τα μαθητικά μας χρόνια αλλά μείναμε μόνο στη μετάφραση από τα αρχαία στα Νέα Ελληνικά και ξεχάσαμε τελικά την ουσία!
Δώρα Φούντα
Κοινωνιολόγος, Life & Career Coach
BA, MPhil. Dipl. in Coaching University of Cambridge
για επικοινωνία: [email protected]
