Συνέντευξη στη Μαρία Θανοπούλου
H ελληνογερμανίδα Σόνια Λίζα Κέντερμαν γεννήθηκε στην Αθήνα πριν από 29 χρόνια. Σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, έκανε ένα πέρασμα από τη Δραματική Σχολή του θεάτρου Τέχνης, παρακολούθησε μαθήματα στη Σχολή Σταυράκου και έχοντας όνειρο να ασχοληθεί με τη σκηνοθεσία ταξίδεψε στο Λονδίνο, προκειμένου να φοιτήσει στο London Film School, από όπου πήρε το πτυχίο της με έπαινο. Όταν η Σόνια σκηνοθετούσε την ταινία μικρού μήκους για την πτυχιακή της, η μόνη της αγωνία ήταν να καταφέρει να επικοινωνήσει με τους θεατές. Δε μπορούσε να φανταστεί ότι η "Νικολέτα" θα κέρδιζε Βραβείο Καλύτερης Σπουδαστικής Ταινίας Μικρού Μήκους στο 46ο Worldfest του Houston, Βραβείο Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας Μικρού Μήκους στο 15ο Φεστιβάλ ReelWorld του Καναδά, Τιμητική Διάκριση στο 12ο Φεστιβάλ Ανεξάρτητων Ταινιών της Ρώμης αλλά και δεκάδες υποψηφιότητες σε Διεθνή Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Η ιστορία όμως του 8χρονου αγοριού, το οποίο την περίοδο του εμφυλίου πολέμου αναλαμβάνει την προστασία της νεογέννητης αδερφής του, κατάφερε να μιλήσει στις καρδιές ανθρώπων από το Texas μέχρι τη γειτονική Τουρκία.
Ποια είναι τα συναισθήματά σας για την επιτυχία σας;
Είμαι πολύ ευτυχισμένη. Είμαι ευτυχισμένη που η ταινία απέκτησε κοινό. Που αφορά πολλούς ανθρώπους και χαίρομαι πολύ που μοιράζομαι αυτή τη χαρά και την επιτυχία με τους ηθοποιούς και τους συντελεστές της "Νικολέτας". Στις μικρού μήκους ταινίες, με μικροσκοπικό προϋπολογισμό και πολλές δυσκολίες, οι συντελεστές είναι σαν σύμμαχοι. Όλοι, ηθοποιοί και συνεργείο έκαναν πολύ περισσότερα από τον επίσημο ρόλο τους και η ταινία δε θα είχε υλοποιηθεί χωρίς την αμέριστη βοήθειά τους. Και αυτήν την επιτυχία τη μοιραζόμαστε όλοι ισόποσα!
Πώς αποφασίσατε ενώ σπουδάζατε στο Λονδίνο να έρθετε στην Ελλάδα να γυρίσετε την ταινία και μάλιστα με έλληνες ηθοποιούς;
Ζούσα ήδη δύο χρόνια στο Λονδίνο όπου στο πλαίσιο της σχολής είχα τη δυνατότητα να σκηνοθετήσω κάποιες μικρού μήκους ταινίες και να δουλέψω ως σκηνογράφος σε ταινίες άλλων. Αλλά όταν άρχισα να σκέφτομαι την πτυχιακή μου ταινία δε μου πέρασε ποτέ από το μυαλό να κάνω μια ταινία στο Λονδίνο. Ήθελα να πω μια ιστορία, η οποία διαδραματίζεται στην Ελλάδα. Η γλώσσα και οι μνήμες μου είναι στην Ελλάδα. Οι χαρακτήρες και οι ιστορίες που μου είναι οικείες "κατοικούν" στην Ελλάδα. Έπειτα είναι πολύ πιο εύκολο για μένα να δουλεύω με έλληνες ηθοποιούς. Μοιραζόμαστε τις ίδιες αναφορές. Φέρνουν στο σενάριο και στο χαρακτήρα που υποδύονται έναν μεγάλο πλούτο εμπειριών. Και αυτό δε θα συνέβαινε εύκολα αν και εγώ και οι ηθοποιοί δεν καταγόμαστε από την ίδια χώρα.
Η ταινία σας αφηγείται την ιστορία ενός 8χρονου παιδιού, το οποίο την περίοδο του εμφυλίου πολέμου αναλαμβάνει να προστατεύσει τη νεογέννητη αδερφή του. Πρόκειται για μία αληθινή ιστορία; Πώς εμπνευστήκατε το σενάριο;
Το έναυσμα της ιστορίας, η πρωταρχική ιδέα, προέρχεται από την εμπειρία ενός κοντινού μου ανθρώπου. Ό,τι έχω γράψει μέχρι τώρα έχει έναυσμα μια αληθινή ιστορία κοντινών μου ανθρώπων. Είμαι συναισθηματικά συνδεδεμένη μαζί τους και όταν μου διηγούνται τις ιστορίες τους και τα γεγονότα της ζωής τους καταβροχθίζω κάθε λεπτομέρεια. Οι διηγήσεις τους μένουν στο μυαλό μου, με επηρεάζουν, με αφορούν. Έτσι και με τη "Νικολέτα". Η ιστορία της υιοθεσίας ενός κοντινού μου προσώπου είχε στοιχειώσει το μυαλό μου για χρόνια. Φυσικά όταν άρχισα να γράφω το σενάριο τα αληθινά γεγονότα εμπλουτίστηκαν με μυθοπλασία και σιγά σιγά οδήγησαν στο τελικό σενάριο της "Νικολέτας". Τοποθέτησα την ταινία στην περίοδο μετά τον εμφύλιο διότι τα χρόνια εκείνα συνέβησαν πολλές ενδοοικογενειακές και άλλες υιοθεσίες και βίαιοι αποχωρισμοί και πέρα από το οικονομικό και συναισθηματικό βάρος υπήρχε ένα τεράστιο πολιτικό βάρος. Ένας θυμός.
Μιλήστε μας για τα συναισθήματά σας κατά τη διάρκεια της προβολής της ταινίας στα φεστιβάλ που συμμετέχετε;
Αισθάνομαι μεγάλη ευτυχία που η πτυχιακή μου ταινία με ταξιδεύει τόσο μακριά…Και κυρίως για την ανταπόκριση από το κοινό. Δε φανταζόμουν ότι η ταινία θα συγκινούσε κόσμο από τόσες διαφορετικές κουλτούρες. Ότι άνθρωποι στο Τέξας, στο Λος Άντζελες, στο Μιλάνο, στην Τουρκία, στη Γερμανία ή στην Κροατία θα δενόντουσαν με την ταινία. Αυτό είναι η μεγαλύτερη χαρά απ’όλες γιατί το σινεμά δεν είναι ιδιωτική υπόθεση. Είναι για να μοιράζεται.
Ποιο σχόλιο σας έχει συγκινήσει περισσότερο;
Τα πιο συγκινητικά σχόλια που έχω ακούσει είναι από ανθρώπους που έχουν βιώσει μια υιοθεσία ή έναν ξεριζωμό...Και από ανθρώπους που έχουν μνήμες από τα μετεμφυλιακά χρόνια και η ταινία ήταν πιστευτή για αυτούς. Ότι οι λεπτομέρειες στην ιστορία και στον κόσμο της ταινίας είναι συνεπείς με την εποχή.
Τι όνειρα κάνετε για την καριέρα σας; Θα επιστρέψετε στην Ελλάδα ή θα κάνετε την προσπάθειά σας στο εξωτερικό;
Το σίγουρο είναι ότι θέλω να γυρίσω την επόμενη ταινία μου στη Ελλάδα. Στο εξωτερικό υπάρχει μια άρτια παράδοση στην οργάνωση της παραγωγής και περισσότερα χρήματα για το σινεμά αλλά νιώθω ότι εδώ υπάρχουν οι ιστορίες.
Ένας νέος σκηνοθέτης στην Ελλάδα τι μέλλον μπορεί να έχει;
Σε ό,τι αφορά τους πόρους, το παρόν και το άμεσο μέλλον στην Ελλάδα είναι δυσοίωνα. Αλλά ταινίες συνεχίζουν να γίνονται, με ελάχιστο ή χωρίς προϋπολογισμό και σενάρια συνεχίζουν να γράφονται. Και αυτό γιατί υπάρχει η ανάγκη των κινηματογραφιστών να κάνουν ταινίες και επίσης τεράστια υποστήριξη από τους ηθοποιούς, τους διευθυντές φωτογραφίας, τους μοντέρ, τους σκηνογράφους, τους ενδυματολόγους, τους μουσικούς. Αλλά αυτό δε μπορεί να διαρκέσει για πολύ. Κάποιοι παραγωγοί ανακαλύπτουν νέους τρόπους χρηματοδότησης και ίσως αυτό να είναι ελπιδοφόρο. Αλλά προσωπικά πιστεύω ότι για να υπάρξει ένα υγιές σύστημα στον κινηματογράφο θα πρέπει να βρεθούν νέοι, πολλαπλοί τρόποι χρηματοδότησης –κρατικοί και ιδιωτικοί– μέσα στη χώρα και εμπιστοσύνη των θεατών στις ελληνικές ταινίες, δηλαδή έσοδα.
Ποια είναι η επόμενη ιστορία που θα μας διηγηθείτε;
Μια προσωπική ιστορία, η οποία διαδραματίζεται στη σύγχρονη Αθήνα. Ο τίτλος του σεναρίου είναι "Πλανόδιος Ράφτης" και το γράφουμε μαζί με την Tracy Sunderland, τη συν-σεναριογράφο της "Νικολέτας".
Ποιο είναι το μεγαλύτερο προσωπικό σας όνειρο;
Να συνεχίσω να κάνω ταινίες.
Δείτε το trailer της ταινίας http://www.sonializakenterman.com/film/nicoleta/