Της Μαρίας Θανοπούλου
Είναι μόλις 25 χρόνων κι όμως είναι ερευνήτρια της NASA, έχει ιδρύσει την εταιρεία Transplants Without Donors LLC, η οποία θα παράγει τεχνητά όργανα ως εναλλακτική μεταμοσχευτική μέθοδο, προσφέρει εθελοντική εργασία σε αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λατινική Αμερική ενώ πρόσφατα βραβεύτηκε για το ερευνητικό της έργο στα "2013 FDM Everywoman In Technology Awards" που πραγματοποιήθηκαν στο Λονδίνο. Η Ελένη Αντωνιάδου αποδεικνύει πως οι άνθρωποι που έχουν όραμα και δουλεύουν σκληρά σίγουρα θα κατακτήσουν τα όνειρά τους...
Μιλήστε μου για τα παιδικά σας χρόνια…
Από παιδί μεγάλωσα σ’ένα περιβάλλον γεμάτο ερεθίσματα που τροφοδοτούσαν την περιέργεια μου για τις επιστήμες, τη γνώση και το διάστημα. Κύριος υπαίτιος είναι σίγουρα ο πατέρας μου, που είναι μεγάλος λάτρης της τεχνολογίας και πραγματικός θιασώτης της μάθησης και πάντα προσπαθούσε να μου διεγείρει το ενδιαφέρον ως παιδί με τη χρήση πρωτοποριακών "gadgets", με επισκέψεις σε τεχνολογικά πάρκα και μουσεία και κυρίως με το να συζητάει περίπλοκα επιστημονικά θέματα μαζί μου από την ηλικία των 5 ετών.
Υπάρχει κάποιο όνειρο που κάνατε τότε, το οποίο έχετε δει να πραγματοποιείται;
Με μεγάλη μου χαρά, πολλά παιδικά μου όνειρα έγιναν πραγματικότητα όπως το να δουλέψω στη NASA, να πάρω μέρος στο πρόγραμμα εκπαίδευσης αστροναυτών, να γνωρίσω και να με διδάξουν κορυφαίοι επιστήμονες όπως ο Νομπελίστας Sir Martin Evans, o Stephen Hawking, να ταξιδέψω σε μακρινούς προορισμούς, να μάθω να πιλοτάρω αεροπλάνα και πολλά άλλα. Η αισιόδοξη φύση μου, μου επιβάλλει να έχω ως στόχο το να κάνω τα όνειρά μου μεγαλύτερα από τους φόβους και τις πράξεις μου ηχηρότερες από τις λέξεις. Όμως πιστεύω ακράδαντα ότι κανένα όνειρο δεν μπορεί να επιτύχει όσα μπορούν η ενεργή φιλανθρωπία και η εθελοντική προσφορά.
Τι σημαίνει για εσάς ο εθελοντισμός;
Σημαίνει αλτρουισμός, αγάπη για το συνάνθρωπο και ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον. Η μικρότερη πράξη καλοσύνης αξίζει περισσότερο από την καλύτερη των προθέσεων.
Έχετε συμμετάσχει σε αρκετές ανθρωπιστικές αποστολές, υπάρχει κάποια εικόνα που αντικρίσατε, κάποια λόγια που σας είπαν που δε θα ξεχάσετε ποτέ;
Δυστυχώς πολλές απ’αυτές τις εικόνες είναι εξαιρετικά επώδυνες για να τις περιγράψω αλλά σίγουρα με οπλίζουν με πείσμα για να συνεχίσω. Ρώτησα μια μέρα έναν πατέρα που ζούσε σε ένα χωμάτινο καλυβάκι με τα δυο του παιδιά στην Κόστα Ρίκα γιατί πιστεύει ότι η κυβέρνηση δεν παίρνει δραστικά μέτρα για να τους δοθούν τα εφόδια για μια καλύτερη ζωή και μου απάντησε: "αυτοί ζουν τη "ζωή του αύριο", αλλά το αύριο που περιμένουν θα είναι πάντα μια μέρα μακριά".
Τι σας οδήγησε να ασχοληθείτε με την ιατρική;
Η αγάπη για τη ζωή.
Η μελέτη σας σε σχέση με την τεχνητή τραχεία χρησιμοποιήθηκε λίγους μήνες αφού την ολοκληρώσατε προκειμένου να σωθεί ένας άνθρωπος που έπασχε από καρκίνο. Θα ήθελα να μου πείτε πώς νιώσατε.
Δέος, συγκίνηση, ικανοποίηση και σίγουρα ελπίδα και αισιοδοξία για το μέλλον.
Πώς βρεθήκατε στη NASA και ποιο είναι το αντικείμενο της έρευνάς σας;
Είχα την τιμή να καταταγώ πρώτη ανάμεσα σε εκατοντάδες άλλους υποψηφίους από όλη την Ευρώπη από τον Ευρωπαϊκό Διαστημικό Οργανισμό και εν συνεχεία αποδέχτηκα την προσφορά από τη NASA Ames. Στη NASA μελετώ τις επιπτώσεις της ακτινοβολίας και του φαινομένου "bystander" που σχετίζονται με την απώλεια αίσθησης προσανατολισμού και ισορροπίας που αντιμετωπίζουν οι αστροναύτες τα πρώτα 24ωρα που βγαίνουν από τη γήινη ατμόσφαιρα στο διάστημα. Επίσης, πραγματοποιώ πειράματα για τη μελέτη της επίδρασης της βαρύτητας στον σχηματισμό τεχνητών ιστών από βλαστοκύτταρα στο διάστημα.
Ως επιστήμονας έχει υπάρξει στιγμή που έχετε συγκλονιστεί από μια ανακάλυψη;
Ευτυχώς πάρα πολλές, πρόσφατα καταφέραμε να δημιουργήσουμε βιο-ρομπότ στο εργαστήριο που έχουν αυτόνομη κίνηση από βλαστοκύτταρα και βιοϋλικά. Ήταν πραγματικά συγκλονιστικό όταν πραγματοποίησε τα πρώτα του βήματα και επετεύχθει κάτι που μέχρι πρότινος ανήκε στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψω τα συναισθήματα όταν γινόμαστε μάρτυρες τέτοιων ανακαλύψεων στο εργαστήριο που αποτελούν αφετηρία για τη θεραπεία χιλιάδων ασθενών ανά τον κόσμο.
Περιμένατε να είσαστε "η γυναίκα της χρονιάς 2013"; Ποια ήταν τα συναισθήματά σας όταν σας βράβευσαν;
Η βράβευση ήταν αναπάντεχη καθώς ήμουν αρχικά προτεινόμενη για την κατηγορία που απευθυνόταν σε ερευνήτριες και επιχειρηματίες κάτω των 26 ετών, την οποία και δεν κέρδισα. Δεν είχα καν ενημερωθεί ότι είναι δυνατό να με συμπεριλάβουν στη μεγαλύτερη διάκριση της βραδιάς που συνήθως απονέμεται σε γυναίκες με μακρόχρονη επιτυχημένη καριέρα. Σίγουρα ένιωσα μεγάλη έκπληξη και ευγνωμοσύνη όταν συνειδητοποίησα ότι η κ. Flavell εξιστορούσε τη δική μου ζωή για 10 λεπτά στην εκδήλωση και τελικά όντως ανέφερε το όνομά μου.
Στην Ελλάδα, φαντάζομαι θα σας το έχουν μεταφέρει οι δικοί σας, υπήρξε μεγάλος ενθουσιασμός για τη διάκρισή σας. Πως το σχολιάζετε;
Έχω πραγματικά συγκινηθεί απίστευτα πολύ με την υποστήριξη του κόσμου, μου δίνουν τρομερή δύναμη και κουράγιο για τη συνέχεια και το βραβείο αυτό για μένα έχει πολύ μεγαλύτερη αξία ακριβώς επειδή ήταν μια νότα χαράς και για πολλούς συμπολίτες μου.
Αυτή η επιτυχία σας, σας δημιουργεί άγχος για το τι πρέπει να κάνετε στη συνέχεια;
Όπως λέει και ο καθηγητής μου εδώ, πάσχω από τερματικό στάδιο αγχώδους διαταραχής. Το άγχος είναι κάκιστος σύμβουλος στις ζωές μας και προσπαθώ να το αποβάλλω από την καθημερινότητά μου. Το μέλλον το αντιμετωπίζω με αισιοδοξία και ανυπομονησία για όλα τα όμορφα και τα άσχημα που θα έρθουν και ελπίζω στο τέλος να φτάσω ευτυχισμένη στην Ιθάκη μου.
Είσαστε μόλις 25 χρόνων κι επιτρέψτε μου να σας πω ότι η πορεία σας μέχρι σήμερα είναι ασύλληπτη, υπάρχουν στιγμές που ακόμα κι εσείς που ξέρετε πόσο έχετε δουλέψει για να φθάσετε σε αυτό το σημείο, νιώθετε ότι ζείτε ένα όνειρο;
Σας ευχαριστώ πολύ για τα ενθαρρυντικά σας λόγια, όμως σε καθημερινό επίπεδο έχω υπερβολικά πολλές δεσμεύσεις και υποχρεώσεις που δεν με αφήνουν να αντιληφθώ ακριβώς και ίσως και να χαρώ για τα θετικά βήματα που κάνω. Η καθημερινότητά μου εδώ στην Αμερική δεν έχει επηρεαστεί στο ελάχιστο (και το εννοώ αν και είναι αποκαρδιωτικό) από τις βραβεύσεις γιατί τα κριτήρια είναι αυστηρώς παραγωγικά και οικονομικά και το κλίμα σκληρά ανταγωνιστικό.
Πώς σας αντιμετωπίζουν όταν τους λέτε ότι είσαστε Ελληνίδα;
Διανοούμενοι και ακαδημαϊκοί με θαυμασμό για την κουλτούρα, την ιστορία και τη μαχητικότητά μας. Και αρκούμαι σε αυτούς, διότι άνθρωποι που αγνοούν τη διαχρονικότητα μιας χώρας και ενός έθνους ζουν στα στενα όρια του μικρόκοσμού τους.
Τι σκέφτεστε για το μέλλον; Ποια είναι τα σχέδιά σας; Η επιστροφή στην Ελλάδα υπάρχει στο μυαλό σας;
Να πετύχω το ισοζύγιο επαγγελματικής σταδιοδρομίας και οικογένειας. Βεβαίως και υπάρχει, η Ελλάδα είναι πάντα στα σχέδιά μου ανεξάρτητα από το αν μένω σε μόνιμη βάση εκεί.
Εκτός από επιστήμονας είσαστε μια νέα γυναίκα, χρόνο να απολαμβάνετε τη ζωή έχετε; Τι σας δίνει χαρά;
Δυστυχώς όχι, δεν έχω καθόλου χρόνο και όταν μου δίνεται άδεια έστω και για 3 μέρες προσπαθώ να πραγματοποιώ όλα όσα δε μπορώ στην καθημερινότητά μου. Χαρά μου δίνουν τα χαμόγελα των δικών μου ανθρώπων και κάθε τι μικρό ή μεγάλο που μου συμβαίνει και με κάνει να νιώθω ζωντανή.
Ποιο είναι το όνειρό σας σε σχέση με τη ζωή σας;
Να επιτύχω κάποιους επιστημονικούς στόχους που προσπαθώ πολλά χρόνια τώρα, να έχω νόημα, σκοπό και όραμα στη ζωή μου, να κάνω κάποιον ευτυχισμένο μοιράζοντας τη ζωή μου μαζί του και στο τέλος να νιώθω πληρότητα και περηφάνια για τον τρόπο που αντιμετώπισα τις χαρές και τις δυσκολίες της ζωής.
Τι έχετε να πείτε στους ανθρώπους της ηλικίας σας, οι οποίοι λόγω της οικονομικής κρίσης είτε σκέφτονται να φύγουν από την Ελλάδα και να αναζητήσουν δουλειά στο εξωτερικό είτε έχουν επηρεαστεί ψυχολογικά σε σημείο να σταματήσουν να κυνηγούν τα όνειρά τους;
Να μην κάνουν την επιτυχία τους εξαρτώμενη από κανένα άτομο, μέρος ή πράγμα. Η οικονομική κρίση που είναι παγκόσμια, προστάζει να έχουμε προσόντα, ευελιξία, προσαρμοστικότητα και πείσμα. Να είναι τολμηροί, διαφορετικοί και αντισυμβατικοί ανεξαρτήτως συνθηκών. Να υπερασπίζονται με σθένος την ακεραιότητα των στόχων τους και το ευφάνταστο όραμά τους ενάντια στους παραιτημένους κομφορμιστές, τους υπηρέτες της μονότονης κοινοτοπίας και τους δούλους του συνηθισμένου. Η πίστη στον εαυτό μας, η αγάπη, η αλληλεγγύη και η προσωπική ευθύνη είναι τέσσερις έννοιες που μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο.
