Συνέντευξη στη Μαρία Θανοπούλου
Ο γιος της Κατερίνας απέκτησε στην ηλικία των πέντε χρόνων ηλεκτρονικό υπολογιστή και άρχισε να "ταξιδεύει" στους φανταστικούς κόσμους των ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Μεγαλώνοντας εξελίχθηκε σε έναν άριστο μαθητή και τίποτα στη συμπεριφορά του δεν προμήνυε αυτό που θα ακολουθούσε...Όλα άλλαξαν όταν οι γονείς του προκειμένου να του προσφέρουν την πρόσβαση στην πληροφόρηση και τη γνώση έκαναν σύνδεση στο ίντερνετ. Σταδιακά το παιδί άρχιζε να απομονώνεται και να "χάνεται" παίζοντας διαδικτυακά παιχνίδια. Έπαιζε μέχρι τελικής πτώσης, πολλές φορές μάλιστα λόγω της έλλειψης ύπνου κοιμόταν στο θρανίο του. Η Κατερίνα για να σώσει το παιδί της ζήτησε βοήθεια από το πρόγραμμα ΚΕΘΕΑ-ΠΛΕΥΣΗ. Σήμερα, πέντε χρόνια μετά, ο γιος της έχει νικήσει την εξάρτησή του και σπουδάζει στο εξωτερικό ενώ η Κατερίνα μέσα από αυτή την εμπειρία και την επίπονη διαδικασία που ακολούθησε έβγαλε πολλά συμπεράσματα για τη ζωή της, τα οποία μοιράζεται μαζί μας προκειμένου να βοηθήσει και άλλες μητέρες που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα με το παιδί τους.
Από ποια ηλικία άρχισε η ενασχόληση του παιδιού σας με το διαδίκτυο;
O γιος μου ήταν εξοικειωμένος με τον υπολογιστή από μικρή ηλικία και περίπου στα 5 με 6 του χρόνια έπαιζε διάφορα παιχνίδια. Δεν είχαμε ανησυχήσει όμως γιατί υπήρχε μία ισορροπία ανάμεσα στις υποχρεώσεις του, στην κοινωνικοποίησή του και τη διασκέδασή του μέσω του υπολογιστή. Όταν το παιδί μας ξεκίνησε το Γυμνάσιο κάναμε για πρώτη φορά σύνδεση στο ίντερνετ, θεωρώντας ότι τα παιδιά μας έχουν το δικαίωμα στην πληροφόρηση και πρέπει να συμβαδίζουν με την εποχή τους. Έτσι, σιγά σιγά το παιδί άρχισε να παίζει διαδικτυακά παιχνίδια, όπως και τα περισσότερα συνομήλικά του αγόρια. Παρόλα αυτά τίποτα δε με είχε ανησυχήσει παρότι άκουγα ότι κάποιοι φίλοι του ξενυχτούσαν πάνω από τον υπολογιστή. Αυτό θεωρούσα ότι δεν αφορούσε το δικό μου παιδί, μιας και έπαιζε μόνο στον ελεύθερο χρόνο του χωρίς να παραμελεί τα μαθήματά του, ούτε και τις σχέσεις του με τα άλλα παιδιά της ηλικίας του.
Πότε συνειδητοποιήσατε ότι το παιδί σας έχει εθιστεί και ποια συμπτώματα παρουσίαζε;
Όταν ήταν περίπου 16 χρόνων. Τότε ένιωσα για πρώτη φορά ότι κάτι δεν πήγαινε καλά καθώς άρχισε να πέφτει η απόδοσή του στο σχολείο, απαξίωνε το σχολικό σύστημα και τους καθηγητές του και αφιέρωνε πολλές ώρες στο ίντερνετ. Παρόλα αυτά τον έσωζαν οι πολύ καλές βάσεις που είχε, με αποτέλεσμα οι βαθμοί του να είναι ελαφρώς χαμηλότεροι αλλά οι καθηγητές μας καθησύχαζαν λέγοντάς μας ότι είναι σύνηθες στα παιδιά της ηλικίας του να κάνουν κάποια "κοιλιά" και μας έλεγαν ότι δεν πρέπει να τον πιέσουμε. Αυτή η κατάσταση συνεχίστηκε για περίπου ένα χρόνο χωρίς ιδιαίτερη αντίδραση από τη μεριά μας. Σε ηλικία 17 χρόνων και ενώ φοιτούσε στη Β’ Λυκείου και οι βαθμοί του είχαν αρχίσει πια να πέφτουν αισθητά, ένας καθηγητής του μου είπε να προσέξουμε γιατί αυτά τα παιχνίδια λειτουργούν σαν ναρκωτικά. Ήταν η πρώτη φορά που ανησύχησα σοβαρά και από τότε και για ένα περίπου χρόνο άρχισε μια γκρίνια μέσα στο σπίτι μας με φωνές, απειλές και σπασμωδικές κινήσεις από την πλευρά μας χωρίς να καταφέρνουμε όμως κανένα αποτέλεσμα.
Πόσες ώρες περνούσε τότε το παιδί σας μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή του;
Έφτανε να παίζει 8 με 10 ώρες την ημέρα. Μερικές φορές έφτανε 3 και 4 η ώρα το πρωί για να κοιμηθεί και στις 7 έπρεπε να ξυπνήσει για το σχολείο. Οπότε όπως καταλαβαίνετε κοιμόταν μέσα στην τάξη.
Σήμερα έχετε συνδέσει τον εθισμό του ίσως με τις πολλές ώρες που λείπατε από κοντά του λόγω εργασίας, με μια δυσλειτουργία στην οικογένειά σας ή με κάποιο γεγονός που συνέβη στον ίδιο;
Όταν εμφανίστηκε το πρόβλημα στο παιδί εργαζόμουν λιγότερο από ό,τι σήμερα και γενικώς αφιέρωνα πολύ χρόνο στα παιδιά μου. Νομίζω ότι το πρόβλημα που έκανε το παιδί μου να χάνεται με τις ώρες στον υπολογιστή ήταν η κακή επικοινωνία που είχαμε με το σύζυγό μου, η έλλειψη κοινής στάσης απέναντι στα προβλήματα των παιδιών μας και επίσης η έλλειψη στήριξης από τον καθένα μας στις κοινές αποφάσεις. Τότε, λόγω των διαφωνιών μου με το σύζυγό μου κράτησα ουδέτερη στάση και τον άφησα να χειριστεί εκείνος το θέμα παρά το γεγονός ότι αρκετά συχνά διαφωνούσα με τον τρόπο του.
Πότε αποφασίσατε να ζητήσετε βοήθεια και ποια ήταν η αντίδραση του γιου σας;
Ήρθα στην "Πλεύση" τέλος Νοεμβρίου του 2009 κυριολεκτικά χαμένη. Για μένα ο κόσμος είχε γυρίσει ανάποδα. Έβλεπα το παιδί μου να βουλιάζει, να χάνονται τα όνειρά μου για εισαγωγή του σε ένα καλό Πανεπιστήμιο και σαν να μην έφθανε αυτό, ο σύζυγός μου έδειχνε πανικόβλητος και ήταν πολύ θυμωμένος μαζί μου. Ξεκινήσαμε με οικογενειακές συναντήσεις και σε λίγο ενταχθήκαμε στην ομάδα του ίντερνετ. Το παιδί μας δήλωνε ότι δεν έχει καμία εξάρτηση. Εμείς όμως ήμασταν πολύ αποφασισμένοι κι έτσι ακολούθησε. Έκανε μερικές ατομικές συναντήσεις με τη θεραπεύτρια και μετά σταμάτησε να έρχεται στο πρόγραμμα. Σύντομα εγκατέλειψε και ο σύζυγός μου την ομάδα και συνέχισα μόνο εγώ. Η θεραπεύτρια με διαβεβαίωνε τότε ότι δεν είχε τόση σημασία να είναι το παιδί στο πρόγραμμα όσο οι γονείς γιατί αυτοί είναι που πρέπει να κάνουν αλλαγές. Πέρασα έναν μαρτυρικό χρόνο μέσα στην ομάδα, με αφόρητο πόνο αφού δεν υπήρχε φορά που να μην κλαίω χωρίς να νιώθω ξεκάθαρα το γιατί. Έκλαιγα για το παιδί μου νιώθοντας φόβο για το μέλλον, συγχρόνως όμως θρηνούσα και μια μεγάλη απώλεια χωρίς να συνειδητοποιώ ποιά. Η πορεία μου αυτά τα σχεδόν 2,5 χρόνια στην "Πλεύση", μ' έκανε να συνειδητοποιήσω πολλά πράγματα για μένα, για το χαρακτήρα μου, για τον τρόπο που αντιλαμβάνομαι τον κόσμο γύρω μου καθώς και για τον τρόπο που αντιδρώ σε διάφορες δύσκολες για μένα καταστάσεις. Στην αρχή άρχισα να παρατηρώ τον εαυτό μου και να αξιολογώ τις σχέσεις δράσης –αντίδρασης που δημιουργούσα με τους δικούς μου ανθρώπους. Στη συνέχεια προσπάθησα να ελέγξω τη συμπεριφορά μου σε θέματα που γινόταν δυσλειτουργική και σε μεγάλο βαθμό το κατάφερα. Φυσικά επειδή η συμπεριφορά μας σχετίζεται άμεσα με τα μειονεκτήματα του χαρακτήρα μας, δε θα ισχυριστώ ότι πια δεν κάνω λάθη, νομίζω όμως ότι τα εντοπίζω πολύ γρήγορα και ελέγχω τον τρόπο αντίδρασής μου. Για μένα η "Πλεύση" υπήρξε δεύτερη οικογένεια και ένα μεγάλο σχολείο για την ίδια μου τη ζωή.
Πότε κατάφερε το παιδί σας να ξεπεράσει τον εθισμό του και σήμερα ποια είναι η σχέση του με το ίντερνετ;
Η αλήθεια είναι ότι απ' όταν ο γιος μου έφυγε στο εξωτερικό για σπουδές η κατάσταση άλλαξε εντελώς. Η χρήση του υπολογιστή έχει πια εξορθολογιστεί. Νομίζω ότι στο λίγο ελεύθερο χρόνο του, ίσως και να παίζει, χωρίς όμως πια να αποδιοργανώνεται και να παραμελεί τις υποχρεώσεις του. Κατά τα άλλα χρησιμοποιεί τον υπολογιστή αρκετά, σαν ένα σημαντικό εργαλείο μόρφωσης, ενημέρωσης, διασκέδασης και επικοινωνίας.
Εσείς τι αλλαγές έχετε κάνει στη ζωή σας;
'Εχω κάνει πάρα πολλές αλλαγές. Αλλαγές που δεν ξέρω αν ήθελα να κάνω, αλλά κατά κάποιο τρόπο ένιωσα υποχρεωμένη να κάνω για να διαφυλάξω την ψυχική μου υγεία και να βοηθήσω την οικογένειά μου. Νιώθω ότι φροντίζω λίγο περισσότερο τον εαυτό μου τώρα πια και κάνω κάποια πράγματα που μ' ευχαριστούν ή που νομίζω ότι κάτι μου προσφέρουν, με μεγαλύτερη ευκολία απ' ό,τι στο παρελθόν. Παλιότερα ένιωθα ότι έπρεπε να είμαι οπωσδήποτε στο σπίτι, αν τα παιδιά μου είχαν διάβασμα. Νόμιζα ότι έτσι τους συμπαραστέκομαι. Και ομολογώ ότι ακόμα και σήμερα αμφιβάλλω μήπως όταν κάνω κάτι για μένα είναι σαν να αδιαφορώ γι' αυτά. Έχοντας εμπιστοσύνη όμως στην ομάδα και στη θεραπεύτρια μας, κατέβαλα προσπάθεια να ξεχωρίσω τον εαυτό μου από τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς μου. Αυτό όμως είναι κάτι που μου προκαλεί αρκετό πόνο. Νομίζω ότι η μέθοδος που χρησιμοποίησα κατά κόρον τον τελευταίο καιρό ήταν να προσπαθώ να ακούω και να κρατιέμαι να μην εκφράσω αμέσως τη γνώμη μου, δίνοντας χρόνο στον εαυτό μου να σκεφτώ και να κρίνω σωστότερα.
Σε σχέση με το γιο σας, τι άλλαξε στη συμπεριφορά σας;
Έχω κρατηθεί σε μια απόσταση. Έχω αποφασίσει αφ' ενός να του δείξω εμπιστοσύνη καθώς είναι ενήλικας πια και αφ' ετέρου έπεισα τον εαυτό μου ότι είναι αρκετά μεγάλος και είναι δική του ευθύνη το τι θα κάνει στη ζωή του.
ΚΕΘΕΑ -ΠΛΕΥΣΗ: Τσαμαδού 7, Εξάρχεια, τηλ: 210 9212304
