Αποφασίσατε να φέρετε μόνη σας το παιδί σας στον κόσμο και το μεγαλώσατε με πολλές δυσκολίες. Από τότε όμως που το παιδί σας μπήκε στην εφηβεία αντιμετωπίζετε ακόμα περισσότερες δεδομένου ότι δε μπορείτε να του επιβληθείτε ενώ τρέμετε στην ιδέα να σας ζητήσει να δει τον πατέρα του. Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος και συγγραφέας αρκετών βιβλίων μεταξύ των οποίων τα "Οι γονείς κάνουν τη διαφορά" και "Μεγαλώστε ευτυχισμένα παιδιά" κυρία Αλεξάνδρα Καππάτου συμβουλεύει.
Όταν ενημερώσετε το παιδί σας από μικρό, λέγοντάς του την αλήθεια προσαρμοσμένη στην ηλικία του, έχετε κάνει μια πολύ καλή αρχή. Όσο το παιδί μεγαλώνει, μπορείτε να του εξηγείτε όλο και περισσότερο την κατάσταση, ανάλογα με το βαθμό της ωριμότητάς του.
Tα παιδιά που έχουν ανατραφεί χωρίς πατέρα νιώθουν συχνά μεγαλύτερη ανασφάλεια από τα άλλα και φοβούνται ότι δεν αξίζουν, επειδή βιώνουν σαν απόρριψη την απουσία του πατέρα τους. Παράλληλα, ίσως αισθάνονται ότι η μητέρα τους δεν αρκεί για να τα υποστηρίξει στις δυσκολίες της ζωής "όπως οι μπαμπάδες των άλλων".
Eίναι γεγονός ότι η αποκλειστική ευθύνη της ανατροφής συχνά κάνει τις ανύπαντρες μητέρες –όπως και τις χήρες– να είναι ιδιαίτερα αυστηρές και υπερπροστατευτικές με τα παιδιά τους. Eπειδή τα μεγαλώνουν δίχως αντρικό πρότυπο, έχουν την ανασφάλεια ότι θα χάσουν τον έλεγχο της κατάστασης. H υπερπροστασία όμως και σε πολλές περιπτώσεις η ασφυκτική επιτήρηση μπορεί να προκαλέσουν εκρηκτικές αντιδράσεις στο αγόρι ή το κορίτσι όταν μπει στην εφηβεία. Εξάλλου, όταν δεν εμπιστεύεστε το παιδί, το κάνετε να μην εμπιστεύεται ούτε το ίδιο τον εαυτό του.
Τι πρέπει να κάνετε
H σχέση σας με το παιδί πρέπει να είναι και ανοικτή, ωστόσο ο βασικός ρόλος σας είναι του γονιού και όχι του φίλου.
Δίνετε πρωτοβουλίες στο παιδί σας και προτρέψτε το να συναναστρέφεται με συνομηλίκους.
Οι έφηβοι έχουν ιδιαίτερη ανάγκη από ένα αντρικό πρότυπο για την αναζήτηση της ταυτότητάς τους. Aναθέστε κατά κάποιον τρόπο αυτόν το ρόλο σε ένα συγγενή που εμπιστεύεστε απόλυτα και έχει θετικά στοιχεία ως χαρακτήρας – ο αδελφός σας, ο ξάδελφός σας, ο παππούς του, ο κουμπάρος σας. Στόχος σας είναι να αναπτυχθεί σχέση εμπιστοσύνης και εκτίμησης ανάμεσα σε αυτόν και στο παιδί σας.
Nα συναναστρέφεστε με άλλες οικογένειες. Οι σχέσεις αυτές θα δώσουν στο παιδί σας εικόνες που τις έχει ανάγκη αλλά δεν τις βιώνει μέσα στο σπίτι σας. Στην εφηβεία ειδικά έχει μεγάλη σημασία να έχει στη μνήμη του το μοντέλο συνύπαρξης μεταξύ άντρα και γυναίκας. Δε θα το ωφελήσει να θυμάται από τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια μόνο την εικόνα της μοναχικής μητέρας του.
Διατηρήστε τις φιλίες σας. H κοινωνική σας ζωή θα στηρίξει όχι μόνο εσάς προσωπικά στις δυσκολίες σας, αλλά και για το παιδί σας θα αποτελέσει πρότυπο ώστε να μάθει από μικρό να διαθέτει ευρύ δίκτυο φίλων.
Φροντίστε τον εαυτό σας, την εμφάνισή σας κυρίως όμως την υγεία σας.
Το μοντέλο της οικογένειας σας σας κάνει πολλές φορές να αποδίδετε όλα τα προβλήματα της εφηβείας στην απουσία του πατέρα. Aυτό όμως δεν αληθεύει. Προτού κάνετε αυτοκριτική ή ανησυχήσετε για το μέλλον του παιδιού σας, βεβαιωθείτε ότι όντως έκανε κάτι που δεν κάνουν όλοι οι άλλοι της ηλικίας του.
Mπορεί να έχετε στερηθεί πολλά για το παιδί σας, αλλά η εφηβεία είναι η χειρότερη φάση για να του ζητήσετε σωστή συμπεριφορά σε αντάλλαγμα όσων του προσφέρατε με τόσες θυσίες. Kάτι τέτοιο κάνει το παιδί να αισθάνεται διπλά υπεύθυνο: βεβαιώνεται ότι εκείνο φταίει που το απέρριψε ο πατέρας του –όσο παράλογο κι αν είναι αυτό– και παράλληλα νιώθει υπεύθυνο για τη δική σας κατάσταση.
Tο παιδί, ειδικά το αγόρι, μπορεί να νιώθει οργή για τον απόντα πατέρα. Μπορεί να τη στρέψει σε διάφορους στόχους – στους καθηγητές, στη μητέρα, γενικά στην κοινωνία. Άλλες φορές ο έφηβος δεν εκφράζει οργή, αλλά θλίψη. Και καθώς δε θέλει να παραδεχτεί ότι το πληγώνει η απουσία του πατέρα, στρέφει τη θλίψη και την οργή εναντίον του εαυτού του. Θυμώνει με τον ίδιο και λειτουργεί αυτοκαταστροφικά. Προσπαθήστε να προλάβετε τέτοια προβλήματα στην εφηβεία, μαθαίνοντας από νωρίς στο παιδί σας να εκφράζει ανοιχτά τα συναισθήματά του, να τα ερμηνεύει και να τα αποδέχεται.
Mην του δημιουργείτε ενοχές επειδή διεκδικεί.
Mερικοί έφηβοι αποφασίζουν να αναζητήσουν το βιολογικό πατέρα τους. Προετοιμαστείτε για το ενδεχόμενο να ζητήσει τη βοήθειά σας για να έρθει σε επαφή με τον απόντα πατέρα.
Mη στεναχωριέστε που παύετε μέρα με τη μέρα να πρωταγωνιστείτε στη ζωή του παιδιού. Όντας μοναχικός γονιός έχετε δεθεί πάρα πολύ με το παιδί σας και ο αποχωρισμός είναι διπλά δύσκολος για εσάς σε σύγκριση με άλλους γονιούς. Είναι όμως απαραίτητος. Tο παιδί σας δε σας απορρίπτει όταν προτιμά τους φίλους του. Kάνει απλώς τα απαραίτητα βήματα για την ενηλικίωσή του, κάτι που σημαίνει πως μέχρι στιγμής κάνατε καλή δουλειά, αν και μόνη.