Η ώρα του διαβάσματος του παιδιού σας είναι για εσάς εφιάλτης. Πετάει τα βιβλία του στο πάτωμα, συνεχώς ζητάει να κάνετε διάλειμμα, κάνει βόλτες μέσα στο σπίτι και γενικώς δε μπορεί να συγκεντρωθεί. Αναρωτιέστε τι του συμβαίνει και πώς πρέπει να αντιμετωπίσετε την κατάσταση; Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος και συγγραφέας αρκετών βιβλίων μεταξύ των οποίων τα "Οι γονείς κάνουν τη διαφορά", "Μεγαλώστε ευτυχισμένα παιδιά", "Οι γονείς χωρίζουν" και "Παιδιά στην εφηβεία, γονείς σε κρίση", κυρία Αλεξάνδρα Καππάτου συμβουλεύει.
Συμπτώματα διάσπασης προσοχής
Σύμφωνα με το εγχειρίδιο διαγνωστικών κριτηρίων της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας DSM-IV, το παιδί πρέπει να παρουσιάζει για περισσότερο από 6 μήνες τουλάχιστον 6 συμπτώματα από τα παρακάτω, και αυτά σε βαθμό που δεν είναι αποδεκτός και δεν ανταποκρίνεται στο επίπεδο της ανάπτυξής του.
- Δεν καταφέρνει να συγκεντρώσει την προσοχή του στις λεπτομέρειες ή κάνει λάθη απροσεξίας στις σχολικές εργασίες ή σε άλλες δραστηριότητες.
- Δυσκολεύεται να διατηρήσει την προσοχή στην εργασία που κάνει ή στο παιχνίδι.
- Δείχνει ότι δεν ακούει όταν του απευθύνουν το λόγο.
- Δεν ακολουθεί τις οδηγίες και δεν καταφέρνει να ολοκληρώσει τις σχολικές εργασίες του ή τις υποχρεώσεις στο σπίτι- χωρίς όμως αυτό να οφείλεται σε αντιθετική συμπεριφορά ή σε αποτυχία να κατανοήσει τις οδηγίες.
- Έχει δυσκολία στην οργάνωση των εργασιών και των δραστηριοτήτων του.
- Αποφεύγει τις εργασίες που απαιτούν συνεχή νοητική προσπάθεια, όπως οι σχολικές εργασίες.
- Χάνει συχνά πράγματα.
- Αποσπάται εύκολα από εξωτερικά ερεθίσματα.
- Ξεχνά συχνά τις σχολικές εργασίες του.
-Αντιμετωπίζει προβλήματα στη διατήρηση σχέσεων με φίλους.
Συμπτώματα υπερκινητικότητας-παρορμητικότητας
Σύμφωνα με τα διαγνωστικά κριτήρια του DSM-IV-TR για να θεωρηθεί ότι ένα παιδί έχει πρόβλημα υπερκινητικότητας, πρέπει να παρουσιάζει 6 από τα παρακάτω συμπτώματα, τουλάχιστον για διάστημα 6 μηνών σε βαθμό που δε συμβαδίζει με το επίπεδο της ανάπτυξής του.
- Κουνάει τα χέρια ή τα πόδια ή στριφογυρίζει διαρκώς στην καρέκλα του.
- Δυσκολεύεται να παραμείνει καθιστό όταν του το ζητάμε.
- Αφαιρείται εύκολα από εξωτερικά ερεθίσματα.
- Σηκώνεται συχνά στην τάξη ή σε άλλες περιστάσεις ενώ θα έπρεπε να είναι καθιστό.
- Τρέχει ή σκαρφαλώνει συχνά σε συνθήκες που δεν αρμόζει η συγκεκριμένη συμπεριφορά.
- Συχνά έχει δυσκολία να παραμείνει ήρεμο σε παιχνίδια ή σε δραστηριότητες κατά τη διάρκεια του ελεύθερου χρόνου του.
- Είναι συχνά στην "πρίζα" ή αντιδρά σαν να κάθεται σε καρφιά.
- Μιλά συνεχώς.
- Απαντά προτού ολοκληρωθεί μία ερώτηση.
- Δυσκολεύεται συχνά να περιμένει τη σειρά του.
- Διακόπτει συχνά ή επιβάλλει την παρουσία του.
- Είναι ανυπόμονο.
- Δρα χωρίς να σκεφτεί.
Αντιμετώπιση
Όσο πιο νωρίς διαγνωστεί η διαταραχή τόσο πιο άμεση θα είναι η αντιμετώπιση και καλύτερη η μελλοντική πορεία του παιδιού. Τα περισσότερα παιδιά στα οποία γίνεται έγκαιρη διάγνωση παρουσιάζουν βελτίωση και καλή προσαρμογή. Οι γονείς μπορούν να απευθύνονται σε ψυχολόγους, παιδοψυχιάτρους, παιδονευρολόγους και αναπτυξιολόγους. Παρ’ ότι η χρήση φαρμάκων αποφεύγεται στα παιδιά, ωστόσο σε περιπτώσεις παιδιών που η συμπεριφορά τους είναι εξαιρετικά ενοχλητική ή και επικίνδυνη, καθώς και η αδυναμία συγκέντρωσής τους γίνεται εμπόδιο στη σχολική τους φοίτηση, συστήνεται φαρμακευτική αγωγή που χορηγείται κυρίως από τους παιδοψυχιάτρους και παιδονευρολόγους.
Τι πρέπει να κάνετε
- Να ενημερωθείτε από τον ειδικό για το πρόβλημα της ΔΕΠ-Υ, ώστε να μάθετε να αντιμετωπίζετε σωστά το παιδί.
- Να έχετε προσδοκίες ανάλογες με τις δυνατότητες του παιδιού.
- Να έχετε υπόψη σας ότι το παιδί χρειάζεται ενθάρρυνση, έπαινο και αποδοχή από εσάς.
- Να γνωρίζετε ότι η αντίδραση του παιδιού είναι ανεξάρτητη από τη θέλησή του.
- Να έχετε κατά νου ότι το παιδί ξεχνά πολύ γρήγορα τις οδηγίες ή τις απαγορεύσεις σας.
- Σε περιπτώσεις έντασης να προσπαθείτε να του στρέψετε αλλού την προσοχή, για να αποφεύγονται οι αντιπαραθέσεις, που δεν οδηγούν πουθενά.
- Να λαμβάνετε υπόψη ότι η μελέτη των μαθημάτων γίνεται πιο εύκολη, όταν απομακρύνετε οτιδήποτε αποσπά την προσοχή του.
- Είναι προτιμότερο το παιδί να ακολουθεί ένα καθορισμένο πρόγραμμα.
- Τα υπερκινητικά παιδιά θέλουν περισσότερο χρόνο για να ολοκληρώσουν μια εργασία.
- Να θυμάστε ότι είναι καλό να ασχολούνται με την κολύμβηση, το στίβο ή άλλα αθλήματα ώστε να εκτονώνουν την ενεργητικότητά τους.
