Αναρωτιέστε πώς μπορείτε να διαπιστώσετε ότι το παιδί σας είναι θύμα εκφοβισμού κι αν ναι, πώς πρέπει να χειριστείτε την κατάσταση; Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος και συγγραφέας αρκετών βιβλίων μεταξύ των οποίων τα "Οι γονείς κάνουν τη διαφορά", "Μεγαλώστε ευτυχισμένα παιδιά", "Οι γονείς χωρίζουν" και "Παιδιά στην εφηβεία, γονείς σε κρίση", κυρία Αλεξάνδρα Καππάτου συμβουλεύει.
Το παιδί σας πιθανόν θυματοποιείται στο σχολείο αν διαπιστώσετε ότι:
- παρουσιάζει αλλαγή η συμπεριφορά του χωρίς εμφανή λόγο
- γίνεται επιθετικό ή υπερβολικά ανήσυχο
- φοβάται να χρησιμοποιήσει το κινητό του
- κάνει αδικαιολόγητες απουσίες από το σχολείο
- καθυστερεί να πάει στο σχολείο ή να επιστρέψει στο σπίτι
- αρνείται να πάει στο σχολείο με πρόσχημα κάποια αδιαθεσία ή να συμμετέχει σε σχολικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες
- σχεδόν καθημερινά πηγαίνει από διαφορετικό δρόμο στο σχολείο ή σας ζητά επίμονα να το πάτε με το αυτοκίνητο
- συχνά χάνει τα πράγματά του
- έχει σημάδια στο σώμα του ή έχει σκισμένα ρούχα
- σας ζητά συχνά χρήματα γιατί έχασε τα δικά του
- έχει εφιάλτες
- πέφτει η σχολική του επίδοση
- αναφέρει την αυτοκτονία
- εκφοβίζει ή θυματοποιεί άλλα παιδιά ή τα αδέρφια του.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις στον ψυχισμό του εφήβου
Πολλά είναι τα προβλήματα που προκαλούνται στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη και εξέλιξη του εφήβου που δέχεται συστηματικά τη βίαιη συμπεριφορά. Οι μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να παρουσιάσει:
- έντονο άγχος
- ανασφάλεια
- χαμηλή αυτοεκτίμηση
- διαταραχές στον ύπνο
- ψυχοσωματικά προβλήματα
- φοβίες
- σχολική άρνηση
- σχολική αποτυχία
- κατάθλιψη
- αυτοκτονικό ιδεασμό
- απομόνωση.
Τι πρέπει να κάνετε
Όταν διαπιστώνετε ότι το παιδί σας πέφτει θύμα βίαιης συμπεριφοράς στο χώρο του σχολείου, διερευνήσετε τι ακριβώς έχει συμβεί.
Στη συνέχεια να απευθύνεστε στο βασικό καθηγητή του παιδιού σας και στο διευθυντή του σχολείου.
Αν δε βρίσκετε ανταπόκριση, συζητήστε το θέμα με άλλους γονείς του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων και στην περίπτωση που διαπιστώσετε ότι δεν έχει κανείς τη δύναμη ή την πρόθεση να κάνει κάτι θετικό και αποτελεσματικό στο χώρο του συγκεκριμένου σχολείου, απευθυνθείτε στο υπουργείο Παιδείας για να παρέμβει ψυχολόγος ή ειδικός σύμβουλος
Έχει μεγάλη σημασία η βία να σταματά εγκαίρως, αφενός για να μην κλιμακώνεται, αφετέρου για να μην αισθάνεται το παιδί ανυπεράσπιστο.
Είναι γεγονός ότι το παιδί θα συναντήσει τη βία και στην ενήλικη ζωή του. Αυτό όμως δε σημαίνει πως πρέπει να την ανέχεται στο σχολικό περιβάλλον και να την ερμηνεύει ως κάτι αποδεκτό.
Είναι εξάλλου σύνηθες το παιδί που γίνεται θύμα σε βίαια επεισόδια να γίνει κι αυτό με τη σειρά του θύτης.
Σε γενικές γραμμές ο γονιός θα πρέπει να εξαντλεί τα περιθώρια του νόμου και να απαιτεί να ληφθούν μέτρα, χωρίς όμως να κάνει στόχο του συγκεκριμένα παιδιά και οικογένειες.
Πώς να το χειριστείτε με το παιδί σας
Συζητείστε με το παιδί σας για τα συναισθήματά του.
Βεβαιώστε το ότι δεν ευθύνεται ο ίδιος.
Να είστε δίπλα του.
Παράλληλα, διερευνήστε αν γίνεται "εύκολος στόχος" και τους λόγους για τους οποίους συμβαίνει αυτό. Μήπως δείχνει ιδιαίτερα συνεσταλμένη, παθητική και εσωστρεφή συμπεριφορά;
Είναι σημαντικό να μη δείχνει ότι φοβάται ή στενοχωριέται ή τα χάνει όταν κάποιος τον εκφοβίζει.
Διδάξτε τον να συνεχίσει να προσπαθεί σε κάτι που τον δυσκολεύει αντί να τα παρατάει.
Να ενισχύσει τη φιλία με άλλους έφηβους που εμπιστεύεται και να τους μιλήσει για αυτό που συμβαίνει.
Βοηθήστε τον να αποδεχθεί τις διαφορές ή ιδιαιτερότητές του και να καταλάβει ότι η μοναδικότητα του καθενός είναι ένα στοιχείο που του δίνει αξία.
Μάθετε τον να αναγνωρίσει τα θετικά του σημεία και να τα προβάλλει αγνοώντας τα κακόβουλα σχόλια των εκφοβιστών.
Ο στόχος είναι να αποκτήσει το παιδί το δυναμικό ώστε να μάθει μόνο του να βάζει όρια στη συμπεριφορά των άλλων και να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά διαφωνίες και αντιπαραθέσεις.
Ίσως είναι καλό να αναζητήσετε βοήθεια από ψυχολόγο.