Η κόρη σας το τελευταίο διάστημα αρνείται να καθίζει μαζί σας στο τραπέζι και όταν τη ρωτάτε εάν έφαγε, αποφεύγει να απαντήσει. Παράλληλα, σε αντίθεση με το παρελθόν, αποφεύγει τις εξόδους με τους φίλους της και κλείνεται στο δωμάτιο της. Αναρωτιέστε τι μπορεί να της συμβαίνει; Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος και συγγραφέας αρκετών βιβλίων μεταξύ των οποίων τα "Οι γονείς κάνουν τη διαφορά", "Μεγαλώστε ευτυχισμένα παιδιά", "Οι γονείς χωρίζουν" και "Παιδιά στην εφηβεία, γονείς σε κρίση", κυρία Αλεξάνδρα Καππάτου συμβουλεύει.
Η ψυχογενής βουλιμία είναι μια σοβαρή ψυχική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια κατανάλωσης ασυνήθιστα μεγάλης ποσότητας τροφίμων σε σύντομο διάστημα (λιγότερο από δύο ώρες) και ακολουθείται συνήθως από μια συμπεριφορά καθαρισμού με πρόκληση εμετού, νηστεία, χρήση καθαρτικών, κλυσμάτων, διουρητικών. Η τροφή καταπίνεται αμάσητη, χωρίς διακρίσεις και στα κρυφά.
Η ψυχογενής βουλιμία ξεκινά συνήθως προς στο τέλος της εφηβείας, γύρω στα 18 -21 χρόνια. Εκτιμάται ότι ως πρόβλημα είναι δύο με τρεις φορές πιο συχνό απ’ ό,τι η ψυχογενής ανορεξία. Πρέπει να τονιστεί ότι κατά τη διάρκεια της προεφηβείας και της εφηβείας 4 στις 100 έφηβες παρουσιάζουν βουλιμικά επεισόδια κάποιες φορές χωρίς ωστόσο να πληρούν όλα τα κριτήρια της διαταραχής.
Συνοδεύεται από αίσθημα αγωνίας και μια επιτακτική ανάγκη το άτομο να καταβροχθίζει τροφές. Η έφηβη που παρουσιάζει βουλιμική συμπεριφορά δεν έχει κανέναν αυτοέλεγχο στο τι τρώει, πόσο τρώει και πόση ώρα τρώει. Σε ένα μόνο επεισόδιο υπερφαγίας μπορεί να καταναλώσει περισσότερες από 10.000 θερμίδες σε τροφές που δεν ταιριάζουν μεταξύ τους. Μετά νιώθει ενοχή και αίσθημα ντροπής για αυτό που έκανε. Απεχθάνεται τον εαυτό της και κάθε είδους τροφή. Περίπου στις μισές περιπτώσεις η έφηβη προκαλεί εμετό για να μην παχύνει. Κάνει χρήση καθαρτικών, διουρητικών ή κάνει επίτηδες κλύσμα για να απαλλάσσεται από τα κιλά. Αυτή η κατάσταση επιβαρύνει την υγεία της και συχνά παρουσιάζει φλεγμονή στον οισοφάγο, εξασθενεί το σμάλτο των δοντιών, παρουσιάζει γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και εντερικά προβλήματα από τους συνεχείς εμετούς, σοβαρή αφυδάτωση από την απώλεια υγρών, καρδιακή ανεπάρκεια κ.λπ.
Τι πρέπει να γνωρίζετε
Η πλειονότητα των ατόμων που πάσχουν από βουλιμία διατηρεί το φυσιολογικό βάρος ή έχει αυξομοιώσεις.
Στις μισές περιπτώσεις η βουλιμία συνοδεύεται από συμπτώματα κατάθλιψης.
Οι βουλιμικές κρίσεις εκδηλώνονται τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα οπωσδήποτε επί τρεις μήνες.
Η έφηβη προσπαθεί να τρώει μόνη της για να μην τη βλέπει κανένας.
Όταν τη ρωτάνε πόσο έφαγε, αποφεύγει να απαντήσει και γενικά δεν παραδέχεται εύκολα ότι τρώει πολύ.
Δεν της αρέσει γενικά το σώμα της.
Εκτιμά την προσωπικότητά της με βάση τη μορφή του σώματός της και τα κιλά της.
Παρουσιάζει κατά καιρούς επεισόδια ψυχογενούς ανορεξίας.
Συνήθως έχει έμμονη ιδέα με το φαγητό, το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο της ζωής της.
Μπορεί να δείχνει ανασφάλεια και άγχος. Συχνά αποσύρεται από τις παρέες της και δε συμπεριφέρεται άνετα στις κοινωνικές οικογενειακές συναναστροφές ή στο σχολείο.
Στο ιστορικό της οικογένειας συναντάμε διαταραχές διατροφής στη μικρή ηλικία, ανορεξία, υπερφαγία κ.λπ. Φαίνεται ότι η βουλιμία είναι μια συμπεριφορά τιμωρίας.
Τι πρέπει να κάνετε
Ενισχύστε την εμπιστοσύνη του εφήβου στον εαυτό του.
Προτρέψτε τον να επικεντρώσει το ενδιαφέρον του και σε άλλα πράγματα εκτός από την εξωτερική του εμφάνιση, όπως λ.χ. στην ακαδημαϊκή του πορεία, σε ένα άθλημα, στις φιλίες του, στις κοινωνικές σχέσεις.
Να έχετε στο σπίτι τρόφιμα που δεν παχαίνουν, ώστε να καταναλώνει τουλάχιστον τροφές που δεν έχουν πολλές θερμίδες. Μην του απαγορεύσετε το φαγητό, γιατί θα πάει να φάει στο σπίτι φίλου του.
Προτείνετε του να ασχοληθεί με άλλες ευχάριστες και χαλαρωτικές δραστηριότητες.
Το πρόβλημα θα λυθεί μόνο όταν ο έφηβος μπορέσει να λύσει τις εσωτερικές του συγκρούσεις. Τότε έχει ελπίδες να πάψει να "ζυγίζει" τη ζωή και τον εαυτό του ακατάπαυστα.
