Η κόρη σας μονίμως παραπονιέται για τα κιλά της σε σημείο που νιώθετε ότι της έχει γίνει εμμονή. Έχετε ακούσει πόσο ευάλωτα είναι τα παιδιά στην εφηβεία και φοβάστε μήπως αυτή η έντονη ανησυχία και το άγχος για την εμφάνισή της εξελιχθεί σε κάποια διατροφική διαταραχή…Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος και συγγραφέας αρκετών βιβλίων μεταξύ των οποίων τα "Οι γονείς κάνουν τη διαφορά", "Μεγαλώστε ευτυχισμένα παιδιά", "Οι γονείς χωρίζουν" και "Παιδιά στην εφηβεία, γονείς σε κρίση", κυρία Αλεξάνδρα Καππάτου συμβουλεύει.
Παράγοντες κινδύνου
Οι διαταραχές στη διατροφή μπορούν να παρουσιαστούν σε άτομα κάθε ηλικίας και κοινωνικοοικονομικής ομάδας, ωστόσο στις έφηβες και στις νέες γυναίκες εμφανίζονται πιο συχνά. Διάφοροι παράγοντες, όπως ψυχολογικοί, γενετικοί καθώς και χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, μπορεί να προδιαθέτουν τους εφήβους για την εμφάνιση των διατροφικών διαταραχών. Το ειδικό χαρακτηριστικό που συνδέεται με την ανορεξία είναι η τελειομανία και με τη βουλιμία η παρορμητικότητα.
Τα άτομα που παρουσιάζουν μια σειρά από τους παρακάτω παράγοντες διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για να αναπτύξουν μια διατροφική διαταραχή.
Ψυχολογικοί-προσωπικοί παράγοντες
Χαμηλή αυτοεκτίμηση
Αισθήματα ανεπάρκειας
Άγχος ή κατάθλιψη
Φόβος για την ενηλικίωση
Πεποίθηση ότι η αγάπη από την οικογένεια εξαρτάται από τις υψηλές επιδόσεις
Κακή επικοινωνία μεταξύ των μελών της οικογένειας ή απροθυμία των γονιών να επιτρέψουν την ανεξαρτησία των παιδιών τους καθώς μεγαλώνουν
Δυσκολία στην έκφραση των συναισθημάτων τους, κυρίως των αρνητικών, όπως θυμός, θλίψη, άγχος ή φόβος
Φόβος και αποφυγή συγκρούσεων
Παρορμητική συμπεριφορά ή τελειομανία
Ανάγκη να ικανοποιούν τους άλλους
Δείχνουν ενδιαφέρον και τα απασχολούν οι απόψεις των άλλων
Τάση να κάνουν ακραίες σκέψεις ("άσπρο μαύρο")
Κοινωνικές επιρροές
Δίνουν ιδιαίτερη έμφαση και αξία στο αδύνατο σώμα, σαν αναπόσπαστο μέρος της ομορφιάς
Επηρεάζονται από τις υπάρχουσες αντιλήψεις για την ανάγκη τέλειου σώματος
Αποτιμούν την αξία των ανθρώπων με βάση την εξωτερική τους εμφάνιση και όχι τα εσωτερικά τους χαρακτηριστικά
Πίεση για την επιτυχία
Δίνεται αξία σε επαγγέλματα που δίνουν έμφαση στο σώμα, όπως μοντέλα, αθλητές κ.α.
Βιολογικοί παράγοντες
Η ανισορροπία ορισμένων χημικών ουσιών στον εγκέφαλο
Οι σωματικές και ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν στην εφηβεία
Διάφοροι γενετικοί παράγοντες
Εξωγενείς παράγοντες
Γεγονότα της ζωής που έχουν προκαλέσει σοβαρές αλλαγές, π.χ. απώλεια ενός μέλους της οικογένειας ή φίλου ή διαζύγιο γονιών
Διάφορες δίαιτες
Η πίεση που βιώνουν
Αδυναμία για αποτελεσματική αντιμετώπιση του στρες
Ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό παχυσαρκίας, κατάθλιψης, κατάχρησης ουσιών ή διατροφικών διαταραχών
Ιστορικό με εκφοβισμό ή ενοχλήσεις σχετικά με το σωματικό βάρος
Σεξουαλική ή σωματική κακοποίηση
Προλάβετε τις διαταραχές διατροφής
Να εστιάζετε στα ουσιαστικά και σημαντικά επιτεύγματα της ζωής και όχι μόνο στην εμφάνιση.
Το παιδί πρέπει να μάθει από μικρό ότι το φαγητό αποτελεί μια συγκεκριμένη απόλαυση, σε συγκεκριμένες ώρες και ποσότητες.
Όταν είναι στεναχωρημένο μην του λέτε "πάμε να σου πάρω ένα παγωτό", αλλά "πάμε μια βόλτα" ή "πάμε σινεμά".
Μην τσιμπολογάτε συνεχώς όταν παρακολουθείτε τηλεόραση ή πηγαίνετε βόλτα.
Αποφεύγετε να ασκείτε κριτική στα κιλά του παιδιού σας ή άλλων ανθρώπων.
Το παιδί πρέπει από μικρό να αποσυνδέει την προσωπικότητα των άλλων ατόμων από τα κιλά τους, διαφορετικά θα κάνει το ίδιο και με τα δικά του κιλά.
Ο πατέρας και η μητέρα πρέπει να καλλιεργείτε κλίμα αλληλοσεβασμού και αλληλοϋποστήριξης στην οικογένεια.
Προσπαθείτε να τρώτε μαζί με τα παιδιά σας, γιατί αυτό ενδυναμώνει τη σχέση των μελών και έμμεσα καθιερώνει πιο ισορροπημένο τρόπο διατροφής.
Αν παρατηρείτε ότι το παιδί τρώει λίγο ή αντίθετα πάρα πολύ, μην παρεμβαίνετε την ώρα του φαγητού, γιατί τότε θα φύγει από το τραπέζι. Στο εξής θα καθιερώσει να τρώει μόνο του για να μην του δημιουργείτε ενοχές.
Να θυμάστε ότι τα παιδιά που κάνουν συχνά δίαιτες(κυρίως χωρίς καθοδήγηση ειδικών) έχουν πενταπλάσιες πιθανότητες να παρουσιάσουν κάποια στιγμή στη συνέχεια διατροφικές διαταραχές-είτε βουλιμία είτε ανορεξία. Αν, λοιπόν, το παιδί είναι αποφασισμένο παρά τις αντιρρήσεις των γονιών να κάνει δίαιτα, τότε οι γονείς θα πρέπει τουλάχιστον να το στρέψουν σε μια δίαιτα υγιεινή και μετρημένη. Για την κατάλληλη δίαιτα απευθυνθείτε σε διατροφολόγο και παιδίατρο.
