Με το σύζυγο σας έχετε αποφασίσει εδώ και καιρό να δώσετε τέλος στο γάμο σας, ωστόσο κάνετε υπομονή μέχρι το παιδί σας να μπει στην εφηβεία. Αναρωτιέστε πώς πρέπει να χειριστείτε την κατάσταση; Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος και συγγραφέας αρκετών βιβλίων μεταξύ των οποίων τα "Οι γονείς κάνουν τη διαφορά", "Μεγαλώστε ευτυχισμένα παιδιά", "Οι γονείς χωρίζουν" και "Παιδιά στην εφηβεία, γονείς σε κρίση", κυρία Αλεξάνδρα Καππάτου συμβουλεύει.
Ψυχικές ανάγκες
Η εφηβεία είναι μια σύνθετη περίοδος που σηματοδοτεί το πέρασμα του παιδιού από την παιδικότητα στην ενήλικη ζωή, με όλες τις αλλαγές που εμπεριέχονται σε αυτή τη διαδρομή σε σωματικό, νοητικό, ψυχολογικό και κοινωνικό επίπεδο. Είναι μια μακρά διαδικασία που καταλήγει σε νέο καθορισμό των ορίων μεταξύ του ατόμου και του περιβάλλοντός του. Η ανακάλυψη και η εδραίωση της ταυτότητας του εφήβου τόσο στους κόλπους της οικογένειας όσο και στην κοινωνική ομάδα όπου ανήκει αποτελεί πρωταρχικό στόχο και χαρακτηριστικό της εφηβείας. Βασική του επιθυμία είναι να διαμορφώσει πιο ισχυρούς δεσμούς με τους συνομηλίκους του. Αυτό ενδεχομένως προκαλεί κάποιο μικρό ή μεγαλύτερο ρήγμα στους δεσμούς του με την οικογένεια. Ωστόσο, όσο κι αν ακούγεται αντιφατικό, ο έφηβος έχει μεγάλη ανάγκη τη στήριξη των γονέων του, ακόμα και όταν κάνει κυριολεκτικά ό,τι μπορεί για να τους απομακρύνει. Θέλει να του ξανατεθούν όρια, όπως στην προσχολική ηλικία αλλά με διαφορετικό τρόπο. Χρειάζεται την επιβεβαίωση των γονέων και τη διακριτική τους καθοδήγηση, επειδή εξακολουθεί να αισθάνεται ανασφάλεια, παράλληλα όμως χρειάζεται και την αυτονομία του. Πρέπει να του επιτρέπεται το λάθος και να του παρέχεται στήριξη, όταν αυτό μοιραία διαπράττεται. Ο έφηβος καταλαβαίνει το σύνολο των δεδομένων μιας κατάστασης καθώς και τις επιπτώσεις τους.
Αντιδράσεις
Συνοπτικά από αυτή την ηλικιακή ομάδα συνήθως περιμένουμε:
Βαθιά θλίψη (δεν εκφράζεται συνεχώς)
Εκρήξεις οργής και έντονο άγχος
Έντονες αντιπαραθέσεις και με τους δυο γονείς ή μόνο με τον έναν
Επιλογή "στρατοπέδου", δηλαδή σαφή ταύτιση με τον ένα γονέα, που γίνεται ο έμπιστός του
Εσωστρέφεια και συστολή στις κοινωνικές συναναστροφές
Παθητικότητα
Πρόωρη "ωριμότητα" και ανάληψη πρωτοβουλιών ή ρόλων
Προβλήματα στις σχολικές επιδόσεις
Πολύωρες απουσίες από το σπίτι
Αίσθημα ενοχής και ταλάντευση μεταξύ των απαιτήσεων του γονιού που δεν έχει την επιμέλεια, ο οποίος επιθυμεί και επιδιώκει να έχουν τακτικές συναντήσεις και της ανάγκης του για ελευθερία και αυτοδιάθεση
Δυσκολία στις ερωτικές σχέσεις
Σπανιότερα:
Διατροφικές διαταραχές (βουλιμία ή ανορεξία)
Επιδίωξη ευκαιριακών ερωτικών σχέσεων (κυρίως τα κορίτσια)
Παραβατική συμπεριφορά (κυρίως τα αγόρια).
Πώς να το διαχειριστείτε
Μη ζητάτε άμεσα ή έμμεσα από τον έφηβο να λειτουργήσει σαν ενήλικας.
Δείξτε ανοχή στα ξεσπάσματά του και βοηθήστε τον να μάθει να εκδηλώνει τα συναισθήματα του με πιο υγιή τρόπο.
Αν ο έφηβος κρατά παθητική και σιωπηρή στάση, παροτρύνετε τον να μιλήσει και να εκφράσει τα συναισθήματα του για το διαζύγιο.
Αρχίστε εσείς τη συζήτηση για το πώς νιώθει ο ίδιος σχετικά με τη νέα κατάσταση στη ζωή του. Όσο κι αν δείχνει ότι αποδέχεται την ανακοίνωση του διαζυγίου, η στωική έως αδιάφορη στάση του μαρτυρεί ακριβώς το αντίθετο: στην πραγματικότητα δεν αποδέχεται το γεγονός και αρνείται να το συζητήσει ακόμα και με τον εαυτό του.
Στηρίξτε τον στην προσπάθεια του να ασχοληθεί με τομείς στους οποίους έχει καλές επιδόσεις, γιατί θα τονώσουν την αυτοπεποίθηση του.
Δίνετε στον έφηβό σας ευκαιρίες να παίρνει πρωτοβουλίες.
Διευκολύνετε όσο μπορείτε την επικοινωνία του με τον άλλο γονέα.
