Με το παιχνίδι το παιδί ψυχαγωγείται, γνωρίζει τον εαυτό του και τον κόσμο που το περιβάλλει. Παίζοντας διεγείρεται η φαντασία του, ασκείται η κρίση του αλλά και η εφευρετικότητα του. Μαθαίνει να εξωτερικεύει το άγχος του, να αντιμετωπίζει τους φόβους του και την επιθετικότητα προς ό,τι το περιορίζει…Με λίγα λόγια το παιχνίδι είναι πολύ σημαντικό για το παιδί…Θέλετε να μάθετε ποια είναι τα κατάλληλα για την ηλικία του παιδιού σας και τι θα πρέπει να προσέχετε; Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος και συγγραφέας αρκετών βιβλίων μεταξύ των οποίων τα "Οι γονείς κάνουν τη διαφορά", "Μεγαλώστε ευτυχισμένα παιδιά", "Οι γονείς χωρίζουν" και "Παιδιά στην εφηβεία, γονείς σε κρίση", κυρία Αλεξάνδρα Καππάτου συμβουλεύει.
Παιχνίδια κατάλληλα για τα παιδιά
Από 9-12 μηνών: οι κουδουνίστρες, οι υφασμάτινες μπάλες, τα πλαστικά ζωάκια που βγάζουν ήχο, τα μαλακά ζωάκια χωρίς χνούδι, τα πλαστικά παιχνίδια για το μπάνιο κ.λπ.
Από 12-24 μηνών: παιχνίδια που μπορούν να τα τραβήξουν και να τα σπρώξουν, παιχνίδια μίμησης, όπως τηλέφωνο, σκούπα, κουτάκια που το ένα μπαίνει μέσα στο άλλο, βιβλία με εικόνες, παιχνίδια της παιδικής χαράς (κούνιες, τσουλήθρες, τραμπάλες).
2-3 χρόνων: κούκλες, παιχνίδια με κουμπιά, κουτιά με μπογιές, βιβλία με αληθινές ιστοριούλες, μικρή κουζίνα, τρένα, βαγόνια, φορτηγά, μπουλντόζες κ.λπ.
3-6 χρόνων: συσκευές με φωνές και ηχητικές οδηγίες, φάρμες με ζώα, σπίτια, παζλ, κατασκευές, ντόμινο, βιβλία, τρίκυκλο, χρώματα, ψαλίδι, δαχτυλομπογιές, κύβους, συναρμολογούμενα, ξύλινο αλφάβητο, μαγνητικά γράμματα, άλμπουμ για να κολλά φωτογραφίες.
Σχολική ηλικία: παιχνίδια μνήμης, παρατήρησης και συντονισμού χεριών και ματιών, βιβλία παιδικής λογοτεχνίας, επιτραπέζια παιχνίδια κ.α.
Τι είναι καλό να γνωρίζετε
Είναι πολύ σημαντική η ενημέρωση και η κατανόηση από τους γονείς της αναγκαιότητας του παιχνιδιού στη ζωή του παιδιού τους.
Να χαίρεστε όταν βλέπετε το παιδί σας να παίζει και να μην πιστεύετε ότι είναι χαμένος χρόνος, γιατί στην πραγματικότητα η πιο ουσιαστική τροφή για την ανάπτυξη και τη διαπαιδαγώγηση του είναι το παιχνίδι.
Να μην προβληματίζεστε, ακόμα κι όταν βλέπετε το παιδί να εξακολουθεί να παίζει, έχοντας πλησιάσει την ηλικία που θα πάει στο Γυμνάσιο.
Να αποφεύγετε τις παρεμβάσεις στα παιχνίδια του, γιατί το ίδιο επιλέγει το είδος και τον τρόπο του παιχνιδιού που το ικανοποιεί.
Να μην το διακόπτετε από αυτή την ιεροτελεστία γιατί απαιτείται χρόνος για τη διέγερση της φαντασίας του, προκειμένου να υποδυθεί κάποιους ρόλους και να ολοκληρώσει το παιχνίδι του με την εξαγωγή κάποιων συμπερασμάτων στα οποία θα καταλήξει μόνο του.
Να μην του ασκείτε κριτική του τύπου "ακόμα με αυτό το παιχνίδι παίζεις;" ή "δε βαρέθηκες επιτέλους;".
Να μην υποκαθιστάτε τις ενοχές σας για τη συναισθηματική σας απουσία με την αγορά πολλών παιχνιδιών, γιατί έτσι αποσπάται η προσοχή του παιδιού και δε γίνεται επιλεκτικό.
Να μην προτρέπετε τα παιδιά να παίζουν αποκλειστικά με πολεμικά παιχνίδια. Τα παιδιά έχουν ανάγκη κάποιες φορές να παίζουν πολεμικά ή βίαια παιχνίδια γιατί με αυτό τον τρόπο εκτονώνουν την επιθετικότητά τους. Ωστόσο, δεν πρέπει η βία να είναι ο μοναδικός τρόπος επικοινωνίας του παιδιού μαζί μας. Η υπερβολική μύηση στον κόσμο της βίας και των συγκρούσεων είναι πιθανό να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην παιδική ψυχοσύνθεση –φοβίες, ανησυχία, ένταση, επιθετικότητα- πάντοτε βέβαια σε συνάρτηση με την ιδιοσυγκρασία του παιδιού, την ηλικία του, το βαθμό της ωρίμανσης του, καθώς και τις οικογενειακές συνθήκες.
Κριτήρια επιλογής παιχνιδιών
Να επιλέγετε παιχνίδια που ερεθίζουν τη φαντασία του παιδιού.
Να προσφέρετε το κατάλληλο παιχνίδι, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού.
Να δίνετε προσοχή, ώστε τα υλικά από τα οποία είναι κατασκευασμένο το παιχνίδι να είναι μη τοξικά, ανθεκτικά και ασφαλή και να αναγράφεται στη συσκευασία ότι τηρούνται τα πρότυπα ασφαλείας που ορίζει η Ε.Ε.
Να χαρίζετε το παιχνίδι στην κατάλληλη στιγμή και να μην του αγοράζετε ταυτόχρονα πολλά παιχνίδια.
Να φροντίζετε κάθε φορά να έχει στη διάθεση του ασφαλή χώρο παιχνιδιού, ώστε να μην κινδυνεύει από τραυματισμούς.
Να διαλέγετε το παιχνίδι με γνώμονα τις προτιμήσεις του ίδιου του παιδιού και να κάνετε έρευνα αγοράς, χωρίς να αντιμετωπίζετε την όλη διαδικασία ως αγγαρεία.
Να αφιερώνετε έστω και λίγο χρόνο για να παίξετε μαζί με το παιδί, γιατί αυτό του δίνει μεγάλη χαρά και επιπλέον συνηθίζει να ενεργεί με άλλους. Εξάλλου, τα παιχνίδια δεν υποκαθιστούν την παρουσία σας.
