Ο γιος σας το τελευταίο διάστημα κάνει στενή παρέα με έναν συνομήλικό του, τον Πέτρο. Καθημερινά περνούν αρκετές ώρες μαζί, εκτός σπιτιού όμως, σε αντίθεση με ό,τι έκανε συνήθως με τους φίλους του. Έχετε αρχίσει να σκέφτεστε ότι ίσως ο Πέτρος είναι κάτι παραπάνω από φίλος...Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος και συγγραφέας αρκετών βιβλίων μεταξύ των οποίων τα "Οι γονείς κάνουν τη διαφορά", "Μεγαλώστε ευτυχισμένα παιδιά", "Οι γονείς χωρίζουν" και "Παιδιά στην εφηβεία, γονείς σε κρίση", κυρία Αλεξάνδρα Καππάτου συμβουλεύει.
Τι να γνωρίζετε
Μερικοί έφηβοι κάποιες φορές αισθάνονται έλξη από συνομηλίκους του ίδιου φύλου, μάλιστα κάποιοι αναπτύσσουν ερωτικές περιπτύξεις-καμιά φορά προχωρούν και σε ερωτικές πράξεις-. Αυτές οι ενέργειες τους προκαλούν ταυτόχρονα έλξη και ανησυχία, ντροπή ή ενοχή.
Οι αμοιβαίοι αυνανισμοί και τα σεξουαλικά παιχνίδια μεταξύ των εφήβων του ίδιου φύλου ερμηνεύονται γενικά ως μια αντίδραση επιθετική μπροστά στο φόβο της δημιουργίας σχέσης με το άλλο φύλο παρά ως μια πραγματική ομοφυλοφιλική συμπεριφορά.
Παρόμοιες συμπεριφορές δε σημαίνουν απαραίτητα ότι ο έφηβος θα ακολουθήσει μια διαρκή και αποκλειστικά ομοφυλοφιλική κατεύθυνση. Αυτή η έλξη παρατηρείται σε κάποιες περιπτώσεις στην αρχή της εφηβείας και προκαλεί αβεβαιότητα στον έφηβο σχετικά με το σεξουαλικό του προσανατολισμό, συνήθως όμως σταδιακά μέχρι το τέλος της εφηβείας ο νέος προχωρά στη δημιουργία σχέσεων με το άλλο φύλο.
Η συχνότητα ωστόσο των πειραματισμών αυτών αποτελεί πιθανόν μια ένδειξη ότι υποκρύπτεται μια σαφής ερωτική προτίμηση.
Μη βιαστείτε όμως να βγάλετε συμπεράσματα. Οι φαντασιώσεις καμιά φορά λειτουργούν εκτονωτικά, χωρίς να δείχνουν προτιμήσεις. Κάτι δηλαδή που είναι κοινωνικά απαγορευμένο μπορεί να εμφανίζεται συχνά σε μια φαντασίωση.
Ο έφηβος συνήθως αρνείται στην αρχή το σεξουαλικό προσανατολισμό του, ακόμα κι όταν είναι βαθύς και σαφής. Ο λόγος είναι ότι δε θέλει να νιώθει "διαφορετικός", "αλλιώτικος" και βασικά "απορριπτέος". Τα παιδιά που αισθάνονται έντονη έλξη για το δικό τους φύλο συνήθως εκμυστηρεύονται το μυστικό τους στον καλύτερο τους φίλο, αλλά δε θέλουν να το ξέρει κανένας άλλος. Αν αισθανθούν την ανάγκη να το πουν κάποια στιγμή στους γονείς, προτιμούν συνήθως να το πουν πρώτα στη μητέρα.
Οι μηχανισμοί για την ανάπτυξη ενός συγκεκριμένου σεξουαλικού προσανατολισμού παραμένουν ασαφείς αλλά τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι δεν είναι μια επιλογή, δηλαδή τα άτομα δεν επιλέγουν να είναι ομοφυλόφιλα ή ετεροφυλόφιλα.
Ο σεξουαλικός προσανατολισμός, όπως ήδη αναφέραμε, πιθανόν δεν καθορίζεται από ένα μόνο παράγοντα αλλά από το συνδυασμό γενετικών, ορμονικών και περιβαλλοντικών επιδράσεων. Τις τελευταίες δεκαετίες κερδίζουν έδαφος μεταξύ των ειδικών οι θεωρίες που βασίζονται στο βιολογικό υπόβαθρο.
Τι πρέπει να κάνετε
Μην πιέσετε το παιδί "να πάρει επιτέλους απόφαση για το σεξουαλικό του προσανατολισμό". Μπορεί να είναι για καιρό αναποφάσιστο. Δώστε του χρόνο. Δώστε χρόνιο και στον εαυτό σας. Μην καταλήξετε σε συμπεράσματα, γιατί η κατάσταση είναι ίσως ακόμα ρευστή.
Αν ο έφηβός σας ανακοινώσει ότι αισθάνεται έλξη για το ίδιο φύλο, θα πρέπει να αποδεχτείτε το ενδεχόμενο ή τη βεβαιότητα αυτή και να αγκαλιάσετε το γιο ή την κόρη σας με στοργή. Για να το κάνετε αυτό σωστά, ενημερωθείτε για το όλο ζήτημα της ομοφυλοφιλίας.
Οι χειρισμοί πρέπει να είναι προσεκτικοί γιατί ο έφηβος, είτε αγόρι είτε κορίτσι, πιθανόν νιώθει τρομοκρατημένος στη σκέψη ότι, αντί να έλκεται από το αντίθετο φύλο, αισθάνεται έλξη για το δικό του. Θέλει πολύ να μοιάζει με τους φίλους ή τις φίλες του και αυτή η διαφορετικότητα τον ταράζει. Γιατί του συμβαίνει αυτό; Τι τρέχει; Τι τον περιμένει; Πώς θα τον αποδεχτούν οι γονείς του αν όντως είναι "αλλιώτικος"; Πώς θα τον αντιμετωπίσουν οι γύρω; Μήπως χάσει τους φίλους του;
Να εξετάσετε αντικειμενικά την κατάσταση και μην αποδίδετε όλα τα προβλήματα του παιδιού σας στο σεξουαλικό του προσανατολισμό.
Οι έφηβοι με ομοφυλοφιλικό προσανατολισμό γίνονται συχνά στόχος εξαιρετικά ενοχλητικών σχολίων, πειραγμάτων, καμιά φορά και χειροδικιών ή κακοποίησης. Για αυτό η στήριξη σας είναι απαραίτητη.
Καλό είναι να συζητήσετε το θέμα με έναν ειδικό. Η κοινωνία γενικά έχει μια έντονη φοβία σε σχέση με τη διαφορετικότητα. Για αυτό το παιδί σας αλλά και εσείς πιθανόν θα χρειαστείτε ψυχολογική υποστήριξη για να τα βγάλετε πέρα, ώστε να μη διαταραχτεί η ζωή στην οικογένεια.
Να θυμάστε ότι τα ψυχολογικά προβλήματα στον έφηβο δημιουργούνται όχι εξαιτίας της σεξουαλικής του κατεύθυνσης αλλά κυρίως λόγω της αντιμετώπισης από την οικογένεια του και το περιβάλλον.