Όπως συγυρίζατε το δωμάτιο του παιδιού σας βρήκατε κρυμμένο ένα πακέτο τσιγάρα. Το ρωτήσατε εάν καπνίζει και σας απάντησε αρνητικά υποστηρίζοντας ότι τα τσιγάρα είναι ενός φίλου του. Όσο και να θέλετε να το πιστέψετε, γνωρίζετε ότι δυστυχώς το παιδί σας έχει αρχίσει το κάπνισμα. Αναρωτιέστε τι πρέπει να κάνετε; Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος και συγγραφέας αρκετών βιβλίων μεταξύ των οποίων τα "Οι γονείς κάνουν τη διαφορά", "Μεγαλώστε ευτυχισμένα παιδιά", "Οι γονείς χωρίζουν" και "Παιδιά στην εφηβεία, γονείς σε κρίση", κυρία Αλεξάνδρα Καππάτου συμβουλεύει.
Γιατί καπνίζουν οι έφηβοι
Είναι μέσα στο πλαίσιο της παρέας.
Καπνίζει ο καλύτερος φίλος ή φίλη τους.
Για να δείχνουν ότι είναι μεγάλοι.
Καπνίζει ο γονιός ή οι συγγενείς τους και μιμούνται την πράξη. Έτσι αντιμετωπίζουν το κάπνισμα ως κάτι φυσιολογικό.
Δεν έχουν πειστεί για τις βλαβερές διαστάσεις του καπνίσματος,
Έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Έχουν πολύ στρες και χρησιμοποιούν το κάπνισμα σαν χαλαρωτικό.
Μπορεί να έχουν κατάθλιψη.
Έχουν φίλους που πιστεύουν ότι το κάπνισμα αδυνατίζει.
Έχουν δεχτεί επιρροές από τις διαφημιστικές καμπάνιες των τσιγάρων αλλά και από την έμμεση προβολή του καπνίσματος μέσα από ταινίες ή σίριαλ.(Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί ο αριθμός των εικόνων του καπνού που προβάλλεται στις ταινίες).
Τι πρέπει να κάνετε
Αν είσαστε καπνιστές, δεν πρέπει να λειτουργείτε ενοχικά επειδή κάποια στιγμή παγιδευτήκατε στο κάπνισμα. Κανένας δεν άναψε το πρώτο του τσιγάρο ξέροντας ότι θα ακολουθήσουν άλλα 200.000 τα επόμενα 30 χρόνια.
Να είσαστε ειλικρινείς με το παιδί. Μιλήστε του για την εμπειρία σας με το τσιγάρο, περιλαμβανομένων των λαθών σας. Αυτό θα το ενθαρρύνει να είναι πιο ανοιχτό και δεκτικό μαζί σας.
Εξηγήστε στο παιδί ότι πριν από 30-40 χρόνια, που αρχίσατε εσείς το κάπνισμα, το τσιγάρο δε θεωρούνταν απαγορευμένη ουσία σε καμία χώρα στον κόσμο.
Την τελευταία εικοσαετία, όμως, η κατάσταση έχει αλλάξει ριζικά, έχουν τεκμηριωθεί πλήρως επιστημονικά οι βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος στην υγεία. Είναι γνωστό πλέον ότι η νικοτίνη ανήκει στις ουσίες που προκαλούν εθισμό και ανοχή. Όταν δηλαδή το άτομο αρχίσει να καπνίζει, αποζητά τη νικοτίνη και δε σταματά στο ένα τσιγάρο την ημέρα.
Ενημερώστε με τρόπο ρεαλιστικό τους εφήβους για τις αρνητικές συνέπειες του τσιγάρου στην υγεία. Ανατρέξτε μαζί τους στο διαδίκτυο για στοιχεία που έχουν δημοσιευτεί. Πείτε τους πως οι καπνιστές έχουν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από ΧΑΠ και κινδυνεύουν 22 φορές περισσότερο από καρκίνο του πνεύμονα σε σχέση με τους μη καπνιστές. Επίσης, το 25% των θανάτων από καρδιαγγειακά νοσήματα οφείλεται στο κάπνισμα. Γενικά το 40% των θανάτων εξαιτίας όλων των μορφών καρκίνου αποδίδονται στο κάπνισμα.
Η οικογενειακή εκστρατεία κατά του καπνίσματος πρέπει να αρχίζει από νωρίς, από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού.
Ρωτήστε το παιδί σας τι έχει σκοπό να κάνει αν του προσφέρει τσιγάρο κάποιος φίλος ή φίλη. Τι θα πει; Πώς θα αρνηθεί χωρίς να νιώσει άσχημα; Το έχει προβληματίσει μήπως ήδη το όλο ζήτημα;
Προτρέψτε το να σκεφτεί τους λόγους που πραγματικά δε θα ήθελε να καπνίζει και να έχει έτοιμα τα δικά του επιχειρήματα. Έτσι, όταν προκύψει το ζήτημα, δε θα βρεθεί απροετοίμαστο και αμήχανο.
Εξηγήστε στο παιδί ότι δεν καπνίζουν όλοι στη συντροφιά του, οπότε το επιχείρημα "θέλω να καπνίζω σαν όλους τους άλλους" δεν ευσταθεί. Δε θα ήταν δηλαδή εξίσου σημαντικοί για εκείνον οι φίλοι του σε περίπτωση που δεν κάπνιζαν;
Αν ο έφηβος ασχολείται με σπορ, τονίστε του ότι το κάπνισμα θα επηρεάσει και την αθλητική αλλά αργότερα και την ερωτική του επίδοση.
