Τι είναι το εμπορικό σήμα; Ποια είναι η σημασία κατοχύρωσής του και ποια η διαδικασία που πρέπει να ακολουθήσετε; Πώς μπορείτε να εξασφαλίσετε την προστασία του σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ακόμα και σε διεθνές επίπεδο; Ποια είναι η διάρκεια προστασίας του σήματος; Η δικηγόρος Όλγα Ντόβα, από το ομώνυμο δικηγορικό της γραφείο εξηγεί.
Ολοένα αυξανόμενη είναι η σημασία του εμπορικού σήματος στις ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες των σημερινών κρατών. Διόλου ανεξηγήτως, αφού το εμπορικό σήμα συνιστά ένα άυλο περιουσιακό αγαθό που επιτελεί κατά κύριο λόγο οικονομική λειτουργία, βοηθώντας τον δικαιούχο του να προστατεύσει το όνομά του και το πελατολόγιό του, εξασφαλίζοντας παράλληλα αναγνωρισιμότητα από μέρους του καταναλωτικού κοινού, χτίζοντας μία σχέση εμπιστοσύνης μαζί του και συνιστώντας μία δέσμευση ποιότητας και εγγύησης.
Τι ακριβώς είναι ωστόσο το σήμα; Ενώ η εμπορική επωνυμία συνιστά το όνομα του εμπόρου και ο διακριτικός τίτλος το όνομα του εμπορικού καταστήματος, το σήμα συνιστά το διακριτικό γνώρισμα που διακρίνει και εξατομικεύει τα προϊόντα ή τις παρεχόμενες υπηρεσίες μίας επιχείρησης.
Ένας σύγχρονος επιχειρηματίας, ο οποίος αποβλέπει στην ανάπτυξη και άνοδο της επιχείρησής του, πρέπει να έχει ως πρώτο μέλημά του την προστασία του εμπορικού του σήματος. Διότι μέσω του σήματός του διεκδικεί και κατακτά μερίδια της αγοράς. Χάρη στο σήμα του που επιτελεί πολυποίκιλες λειτουργίες, μεταξύ των οποίων η διαφημιστική και η εγγυητική, μπορεί αύριο να διαπραγματευτεί και να συνάψει τυχόν σύμβαση franchise ή να χορηγήσει άδεια χρήσης του σε τρίτους. Επενδύει δηλαδή στο σήμα του χωρίς να το συνειδητοποιεί, χτίζοντας ένα όνομα ποιότητας και μία σχέση εμπιστοσύνης με το πελατολόγιό του και είναι πραγματικά ριψοκίνδυνο να είναι διαθέσιμο το σήμα του σε οποιονδήποτε ανταγωνιστή του, ο οποίος θα το "αρπάξει" στα πλαίσια του αθεμίτου ανταγωνισμού.
Με την τυπική κατοχύρωση ενός διακριτικού γνωρίσματος ως εμπορικού σήματος, ο δικαιούχος του σήματος (φυσκό ή νομικό πρόσωπο) καθίσταται αποκλειστικός δικαιούχος του στην επικράτεια για την οποία έχει ζητήσει προστασία (Ελλάδα, Ε.Ε., διεθνώς) και για τις συγκεκριμένες κλάσεις για τις οποίες έχει ζητήσει προστασία. Οποιασδήποτε δηλαδή κακόπιστος τρίτος ανταγωνιστής κατά παράβαση του νόμου περί προστασίας των εμπορικών σημάτων κάνει χρήση του προγενεστέρως κατοχυρωμένου σήματος, μπορεί να εναχθεί για άρση της προσβολής και παράλειψή της στο μέλλον καθώς κα να καταδικαστεί σε καταβολή αποζημίωσης. Περαιτέρω επιβάλλονται και ποινικές κυρώσεις.
Η τυπική διαδικασία κατοχύρωσης ενός εμπορικού σήματος σε επίπεδο Ελλάδος είναι η κατοχύρωσή του στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης και τα στάδιά της είναι τα εξής:
-αρχικά γίνεται ένας νομικός προέλεγχος σχετικά με τη διαθεσιμότητα του σήματος για τις συγκεκρικένες κλάσεις που αυτό αφορά. Συγκεκριμένα, ένα σήμα κατατάσσεται σε συγκεκριμένες κλάσεις, που είναι κατηγορίες προϊόντων ή υπηρεσιών.
-εφόσον ελεγχθεί και βεβαιωθεί ότι το εμπορικό σήμα είναι διαθέσιμο για τις κλάσεις αυτές, στη συνέχεια κατατίθεται φάκελος στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και λαμβάνεται αριθμός πρωτοκόλλου και χρονική προτεραιότητα προστασίας.
-σε περίπου 1,5-2 μήνες δημοσιεύεται η απόφαση του ελεγκτή που κάνει δεκτό το σήμα σας.
Η προστασία ενός σήματος είναι δεκαετής και ο χρόνος προστασίας του εκκινεί αναδρομικά από την ημέρα κατάθεσης του φακέλου στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και όχι από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης.
Παράλληλα η κατοχύρωση ενός εμπορικού σήματος μπορεί να γίνει κοινοτικά, δηλαδή σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εν προκειμένω ο δικαιούχος ενός σήματος ζητά απευθείας την προστασία του σε όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., χωρίς να είναι απαραίτητη η προγενέστερη προστασία του σε επίπεδο Ελλάδος.
Ακόμη η προστασία ενός σήματος μπορεί να επεκταθεί και σε επίπεδο διεθνές, ωστόσο σ’ αυτήν την περίπτωση δεν μιλάμε αυτομάτως για όλες τις χώρες του κόσμου αλλά για συγκεκριμένες χώρες που θα επιλέξει ο δικαιούχος. Τυπική προϋπόθεση είναι η προγενέστερη κατάθεση αίτησης κατοχύρωσης είτε σε επίπεδο Ελλάδος είτε σε επίπεδο κοινοτικό.
