Τι είναι το Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης; Tι δικαιώματα και τι υποχρεώσεις έχουν οι σύντροφοι; Ποιο επώνυμο θα έχουν τα παιδιά που γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια της συμβίωσης; Πώς λύεται το Σύμφωνο Συμβίωσης; Η δικηγόρος Μαρία Κουρή από το δικηγορικό γραφείο KT LEGAL εξηγεί.
Τα τελευταία χρόνια, ακόμα και οι βασικότεροι κοινωνικοί θεσμοί, όπως ο γάμος, δέχονται αλλαγές. Το 2008, με το Ν. 3719/2008, ο έλληνας νομοθέτης εισήγαγε στον Αστικό μας Κώδικα το Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης, το οποίο κατοχυρώνει τα δικαιώματα ετερόφυλων ζευγαριών που συμβιώνουν χωρίς να έχουν τελέσει γάμο.
Το Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης είναι μία συμφωνία που καταρτίζεται μεταξύ δύο ετερόφυλων συντρόφων ενώπιον Συμβολαιογράφου δυνάμει του οποίου επισημοποιείται η συμβίωση και οι σύμβιοι αποκτούν δικαιώματα και υποχρεώσεις οι οποίες τους εξομοιώνουν με τα παντρεμένα ζευγάρια. Το Σύμφωνο αποκτά νομική ισχύ από τη στιγμή που αντίγραφό του θα κατατεθεί στον ληξίαρχο του τόπου κατοικίας των δύο συντρόφων και θα καταχωρηθεί στο ειδικό βιβλίο του αρμόδιου Ληξιαρχείου. Μετά την ενεργοποίηση του Συμφώνου, οι δύο σύντροφοι είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν τα οφέλη που τους προσφέρονται από αυτό.
Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα που αποκτούν οι σύντροφοι κατά τη σύναψη του Συμφώνου Ελεύθερης Συμβίωσης είναι τα εξής:
Κατά το άρθρο 9 του Ν. 3719/2008 το τέκνο που ήρθε στον κόσμο κατά τη διάρκεια του Συμφώνου Ελεύθερης Συμβίωσης ή εντός τριακοσίων ημερών από τη λύση ή την αναγνώριση της ακυρότητάς του, φέρει το επώνυμο που επέλεξαν οι γονείς του με κοινή και αμετάκλητη δήλωσή τους που περιέχεται στο Σύμφωνο ή σε μεταγενέστερο συμβολαιογραφικό έγγραφο, πριν τη γέννηση του πρώτου τέκνου.
Κατά το άρθρο 6 του Ν. 3719/2008 με το Σύμφωνο Συμβίωσης ή και με μεταγενέστερο συμβολαιογραφικό έγγραφο μπορούν να ρυθμίζονται οι περιουσιακές σχέσεις των συμβληθέντων και ιδίως η τύχη των περιουσιακών στοιχείων που θα αποκτηθούν κατά τη διάρκεια του Συμφώνου. Αν δεν υπάρχει συμφωνία για τα αποκτήματα, το κάθε μέρος έχει, μετά τη λύση του Συμφώνου, αξίωση κατά του άλλου για ό,τι αποκτήθηκε και με τη δική του συμβολή.
Κατά το άρθρο 11 του Ν. 3719/2008 σε περίπτωση θανάτου ενός εκ των συντρόφων, ο επιζών αποκτά κληρονομικό δικαίωμα στην εξ αδιαθέτου διαδοχή.
Κατά το άρθρο 3 του Ν. 3719/2008 την ακυρότητα του Συμφώνου Συμβίωσης μπορεί να επικαλεσθεί εκτός από τους συμβληθέντες και όποιος αποδείξει έννομο συμφέρον οικογενειακής ή περιουσιακής φύσης. Σε περίπτωση που το Σύμφωνο αντίκειται στη δημόσια τάξη, δικαίωμα να ζητήσει την αυτεπάγγελτη αναγνώριση της ακυρότητας του συμφώνου έχει και ο αρμόδιος Εισαγγελέας.
Κατά το άρθρο 4 του Ν. 3719/2008 η λύση του Συμφώνου Συμβίωσης μπορεί να γίνει α) με συμφωνία των συμβληθέντων, η οποία γίνεται αυτοπροσώπως με συμβολαιογραφικό έγγραφο, β) με μονομερή συμβολαιογραφική δήλωση, αφότου αυτή κοινοποιηθεί με δικαστικό επιμελητή στον άλλο, γ) αυτοδικαίως σε περίπτωση που ένας από τους δύο συμβληθέντες συνάψει γάμο. Η λύση του Συμφώνου Συμβίωσης επέρχεται από την κατάθεση του συμβολαιογραφικού εγγράφου στον ληξίαρχο, όπου έχει καταχωρηθεί και η σύσταση αυτού.
