Για τις περισσότερες γυναίκες είναι πολύ σημαντικό κάποια στιγμή στη ζωή τους να αποκτήσουν ένα παιδί και σε περιπτώσεις που κύηση δεν καταστεί δυνατή, πολλά ζευγάρια καταφεύγουν στην υιοθεσία. Η δικηγόρος Αναστασία Τσακατούρα, από το δικηγορικό γραφείο KT Legal, μας εξηγεί ποιες είναι οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν οι υποψήφιοι γονείς, που μπορούν να απευθυνθούν, ποια είναι είναι η διαδικασία αλλά και τι έγγραφα χρειάζονται.
Υπάρχουν δύο τρόποι για να υιοθετήσει κανείς ένα παιδί, είτε μέσω ιδρυμάτων τα οποία φιλοξενούν παιδιά προς υιοθεσία (όπως το κέντρο βρεφών "ΜΗΤΕΡΑ", η παιδόπολη "Άγιος Ανδρέας", το Αναρρωτήριο Πεντέλης και το Δημοτικό βρεφοκομείο "Άγιος Στυλιανός"), είτε ιδιωτικά, με μεσολαβητές τον γυναικολόγο της βιολογικής μητέρας του παιδιού και έναν δικηγόρο. Συνήθως η διαδικασία υιοθεσίας μέσω ιδρυμάτων μπορεί να διαρκέσει από 2 έως και 5 έτη λόγω των εκτεταμένων ερευνών και των συνεχών ελέγχων από τις κοινωνικές υπηρεσίες αλλά και της λίστας αναμονής.
Προϋποθέσεις
Απαραίτητες προϋποθέσεις για την υιοθεσία ανήλικου τέκνου, σύμφωνα με τα άρθρα 1543 - 1544 ΑΚ, είναι αφενός οι υιοθετούντες να έχουν συμπληρώσει το 30ο έτος της ηλικίας τους και να μην έχουν υπερβεί το 60ο έτος και αφετέρου η διαφορά τους με το υιοθετούμενο τέκνο να είναι τουλάχιστον δεκαοκτώ αλλά όχι μεγαλύτερη από πενήντα χρόνια.
Διαδικασία Υιοθεσίας
Οι υποψήφιοι γονείς θα πρέπει να απευθυνθούν και να υποβάλλουν σχετική αίτηση σε ένα από τα κρατικά ιδρύματα. Η αίτηση αυτή στη συνέχεια θα πρέπει να κατατεθεί στο Πολυμελές Πρωτοδικείο του τόπου κατοικίας των υποψήφιων γονέων. Σε περίπτωση που οι βιολογικοί γονείς του υιοθετούμενου είναι εν ζωή, έχουν γνωστή διαμονή και δεν έχουν εκπέσει τη γονική μέριμνα του τέκνου τους, πρέπει να συναινέσουν ενώπιον του Δικαστηρίου. Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν βιολογικοί γονείς εν ζωή ή είναι άγνωστης διαμονής ή έχουν εκπέσει της γονικής μέριμνας τότε τη συναίνεσή τους αναπληρώνει το Δικαστήριο.
Ενώπιον του δικαστηρίου οι υποψήφιοι γονείς είναι αναγκαίο να προσκομίσουν συγκεκριμένα έγγραφα τα οποία είναι:
1. Ληξιαρχική πράξη γέννησης του υιοθετούμενου παιδιού
2. Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης του ζευγαριού
3. Ποινικά μητρώα των υποψήφιων γονέων
4. Πιστοποιητικά περί μη διώξεως από την αρμόδια εισαγγελία
5. Εκκαθαριστικά σημειώματα από την αρμόδια ΔΟΥ στην οποία ανήκουν
6. Συμβόλαια τα οποία αποδεικνύουν την κυριότητα ακινήτων (μόνο σε περίπτωση ύπαρξής τους)
7. Πιστοποιητικά υγείας
8. Αντίγραφα των ταυτοτήτων των υποψήφιων γονέων
9. Η σχετική αίτηση που έχει κατατεθεί στο αντίστοιχο κρατικό ίδρυμα στο οποίο έχουν απευθυνθεί οι υποψήφιοι γονείς
10. Η έγγραφη συναίνεση των βιολογικών γονέων του παιδιού (αν υπάρχουν)
11. Σε περίπτωση που οι υποψήφιοι γονείς έχουν παιδιά θα πρέπει να κατατεθεί και η δική τους συναίνεση
Ιδιωτική Υιοθεσία
Η Ελλάδα ανήκει στις χώρες όπου η ιδιωτική υιοθεσία είναι νόμιμη. Σε τέτοιες περιπτώσεις η υιοθεσία του παιδιού γίνεται απευθείας από τους βιολογικούς γονείς με τη διαμεσολάβηση κάποιου δικηγόρου ή και γυναικολόγου.
Τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της ιδιωτικής υιοθεσίας είναι αφενός η εξοικονόμηση χρόνου και αφετέρου το γεγονός ότι το παιδί υιοθετείται όσο είναι ακόμη βρέφος, πράγμα που δε μπορεί να συμβεί στις υιοθεσίες μέσω ιδρυμάτων λόγω των λιστών αναμονής και της υπερβολικής γραφειοκρατίας που καθυστερεί πολύ την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Σε κάθε περίπτωση το τυπικό της διαδικασίας των ιδιωτικών υιοθεσιών είναι το ίδιο με αυτό που ακολουθείται για τις υιοθεσίες που γίνονται μέσω ιδρυμάτων. Παρόλο που η ιδιωτική υιοθεσία είναι νόμιμη, απαγορεύεται ρητά και αποτελεί ποινικό αδίκημα, η λήψη οιουδήποτε χρηματικού ή άλλου ανταλλάγματος από τους βιολογικούς γονείς του παιδιού ή τα άτομα που θα μεσολαβήσουν για τη διευθέτηση της υιοθεσίας (δικηγόροι ή γυναικολόγοι).
