Ποιοι υποχρεούνται να καταβάλλουν διατροφή; Πώς καθορίζεται το ύψος της; Ο δικηγόρος Βαγγέλης Κραμβουσάνος, από το δικηγορικό γραφείο KT Legal εξηγεί.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της έγγαμης συμβίωσης, οι δύο σύζυγοι οφείλουν από κοινού -ο καθένας με τις δυνάμεις του- να συνεισφέρουν στη διατροφή και στις ανάγκες της οικογένειας. Σε περίπτωση διακοπής της έγγαμης συμβίωσης -ακόμα και πριν την έκδοση διαζυγίου- ναι μεν παύει η παραπάνω υποχρέωση των συζύγων ως προς τη συνεισφορά τους στη λειτουργία του "κοινού οίκου", εξακολουθεί δε να υφίσταται μια γενικότερη υποχρέωσή τους ως προς τη διατροφή των συζύγων και των τέκνων που απέκτησαν κατά τη διάρκεια του γάμου τους.
Σύμφωνα με το άρθρο 1391 ΑΚ, αν ο ένας σύζυγος διακόψει την έγγαμη συμβίωση για εύλογη αιτία, δηλαδή για λόγο που αφορά το πρόσωπο του άλλου συζύγου, ο τελευταίος έχει υποχρέωση καταβολής διατροφής σε χρήμα στο σύζυγο που αναγκάστηκε εξαιτίας του, να διακόψει τη συμβίωση. Σημειωτέον, ότι ο εκείνος/εκείνη που διακόπτει τη συμβίωση χωρίς εύλογη αιτία δε δικαιούται διατροφή για τον εαυτό του από τον άλλο σύζυγο.
Προϋποθέσεις καταβολής της ανωτέρω διατροφής που προκαταβάλλεται κάθε μήνα, είναι η ύπαρξη γάμου, η προΰπαρξη υποχρέωσης διατροφής κατά τη διάρκεια του γάμου και η διακοπή της έγγαμης συμβίωσης των συζύγων από εύλογη αυτία. Εύλογη αιτία αποτελεί κάθε γεγονός που δικαιολογεί αντικειμενικά τη διακοπή της συμβίωσης ή που ανάγεται σε αποκλειστική υπαιτιότητα του άλλου συζύγου, ο οποίος φέρει και την υποχρέωση καταβολής διατροφής. Εύλογη αιτία είναι ο κλονισμός του γάμου που αποτελεί και λόγο διαζυγίου αλλά και γεγονότα ή καταστάσεις, που δικαιολογούν τη λύση του γάμου, ενδεικτικά η συμπεριφορά του ενός συζύγου προς τον άλλον, άσκηση σωματικής ή ψυχολογικής βίας, ο εθισμός στο αλκόολ, τα ναρκωτικά ή τον τζόγο, η εκδήλωση κάποιας σοβαρής μεταδοτικής ασθένειας, αλλά και η παραβίαση της υποχρέωσης αμοιβαίου σεβασμού, στοργής, συζυγικής πίστης, συμμετοχής στις δαπάνες της οικογένειας κτλ.
Το ύψος της μηνιαίας διατροφής που οφείλει να καταβάλλει ο/η σύζυγος προς τον/την εν διαστάσει σύζυγο υπολογίζεται, αφού ληφθούν υπόψη η οικονομική κατάσταση και των δύο, οι συνθήκες όπως διαμορφώθηκαν για αυτούς λόγω της διάστασης, οι προσωπικές τους ανάγκες και φυσικά η ύπαρξη κοινών τέκνων και οι ανάγκες αυτών κτλ. Σκοπός της καταβολής διατροφής είναι να συνεχίσει τόσο ο αποδέκτης αυτής σύζυγος όσο και τα κοινά τέκνα των συζύγων τα οποία διαμένουν μαζί με εκείνον να έχουν το ίδιο βιοτικό επίπεδο που είχαν κατά τη διάρκεια της έγγαμης συμβίωσης των συζύγων και να μπορούν να καλύπτουν τις καθημερινές βιοτικές τους ανάγκες. Σε περίπτωση μεταβολής των κατά τον υπολογισμό του ποσού αυτού δεδομένων για τους συζύγους σε βάθος χρόνου, η διατροφή μπορεί να ελαττωθεί, να αυξηθεί, ακόμα και πάψει να χορήγειται.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η αξίωση διατροφής του εν διαστάσει συζύγου προστατεύεται ποινικά καθώς και ότι η δικαστική απόφαση επιδίκασης διατροφής είναι προσωρινά εκτελεστή, η δε άρνηση καταβολής της στοιχειοθετεί "ισχυρό κλονισμό" του γάμου ως λόγο αίτησης διαζυγίου.
