Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία,ο όμορφος θνητός Κρόκος ερωτεύτηκε την όμορφη νύμφη Σμίλα. Αλλά η νύμφη τον απέρριψε και αυτός μεταμορφώθηκε σε ένα όμορφο μωβ λουλούδι, τον κρόκο.
Η λέξη σαφράν- όπως ονομάζεται αλλιώς το μπαχαρικό- προέρχεται από την αραβική Zafaran , που σημαίνει κίτρινο, και ήδη από το 1500 π.Χ. αναφέρεται σε πολλά κλασικά κείμενα, καθώς και στην Αγία Γραφή.
Ο κρόκος συγκαταλέγεται στα πιο προσφιλή και πολύτιμα μπαχαρικά των αρχαίων πολιτισμών, για το άρωμα, το χρώμα, τις φαρμακευτικές και αφροδισιακές του ιδιότητες.
Ο Κρόκος συλλέγεται από το φυτό Crocus sativus, μέλος της οικογένειας Iris. Για χιλιάδες χρόνια καλλιεργείται στην Μικρά Ασία και τη Μέση Ανατολή και τα πορτοκαλί νήματά του χρησιμοποιούνταν ανέκαθεν σε φάρμακα, αρώματα, χρωστικές ουσίες, αλλά και ως ένα θαυμάσιο αρωματικό για τα τρόφιμα και τα ποτά.
Η Κλεοπάτρα το χρησιμοποιούσε στα καλλυντικά της, οι αρχαίοι Φοίνικες στις προσφορές τους στη θεά Αστάρτη, ο Όμηρος το αναφέρει στα κείμενά του, ενώ το συναντάμε ακόμη και στην Παλαιά Διαθήκη.
Σήμερα, παρά το γεγονός ότι μεγαλύτερη παραγωγή σαφράν παγκοσμίως καταγράφεται στο Ιράν, η Ισπανία είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας κρόκου στον κόσμο.
Στην Ελλάδα, ο κρόκος, ή ζαφορά (saffron) όπως συνήθως λέγεται, ανήκει στην καλύτερη ποιότητα σαφράν στον κόσμο και θεωρείται το " το χρυσάφι της ελληνικής γης".
