Τα καρναβαλικά έθιμα, οι Κερκυραίοι τα υιοθέτησαν από τους Βενετσιάνους
Κόμισσες, κόντες, κυρίες των τιμών, αυλικοί, τυμπανιστές και όλο το βενετσιάνικο μπαρόκ, πρόκειται να αναβιώσει τις ημέρες της Αποκριάς στην Κέρκυρα, μεταμφιέζοντας τη σε μία μικρή κοσμική Βενετία του 18ου αιώνα. Τα καρναβαλικά έθιμα, οι Κερκυραίοι τα υιοθέτησαν από τους Βενετσιάνους, μετά την άφιξη και παραμονή τους για πολλά χρόνια στο νησί. Με την πάροδο των χρόνων το κερκυραϊκό καρναβάλι ντύθηκε και με ρούχα της κερκυραϊκής ιστορίας και κουλτούρας: από τον Μπαρμπαρόσα και τον Ταρτούφο, στον Δον Μπαζίλιο, τον Κάτωνα, αλλά και τους σύγχρονους πολιτικούς του τόπου.
Την αυλαία του φετινού Κορφιάτικου Καρναβαλιού άνοιξε η «Οικογένεια Σουρωμένου» από την ομάδα Σατυρικού Καρναβαλιού που πραγματοποίησε «περατζάδα» στο ιστορικό κέντρο της πόλης, ενώ στο κερκυραϊκό καρναβάλι έχουν προστεθεί επιπλέον και άλλα έθιμα, όπως τα τσικνίσματα της Τσικνοπέμπτης, την παρέλαση και τον χορό των μαζορέτων, το «κυνήγι του «θησαυρού» με την Κερκυραϊκή Μασκαράτα, που συμμετέχουν όλοι οι Κερκυραίοι, πάντα σε ύφος βενετσιάνικο και μπαρόκ.
«Κάποτε την Τσικνοπέμπτη το βράδυ μαζευόντανε, καμιά εκατοσταριά άτομα. Ντυνόντανε ''μάσκαρες", πιανόντανε αλα μπρατσάντε και σαρτένανε στους δρόμους και στα καντούνια. Πειράζανε τους γνωστούς , υποκλεινόντανε στους μαγαζάτορες και βαρούσανε δυνατά τσού μπατιδούρους . Φωνάζανε ού ου Σιόρα Μασκαρά και γενικά κάνανε πολύ θόρυβο. Ήταν ντυμένοι με μαύρα σατέν , με ντόμινα , κυρίες του παλιού καιρού, υπηρέτριες , κοντέσες και κουρελομάσκαρες . Φορούσανε μαύρες μάσκες και δεν τις βγάζανε εύκολα. Ανεβαίνανε και στα σπίτια, αλλά η κυρία ήτανε πάντα ειδοποιημένη για τη βίζιτα γι αυτό άνοιγε με χαρά. '' Μπα καλώς τες ! Μπα καλώς τες !!! Τι να σας τρατάρουμε; Δεν δεχόντανε ποτέ το κέρασμα για να μη βγάλουνε τη μάσκα. Κάνα δυο λιχούδες το παίρνανε με το γάντι και το τρώγανε στο δρόμο με πολλά χαχανίσματα… Στα σπίτια που είχανε πένθος δε πατούσανε και δεν πειράζανε τους γέρους μη τσου ρίξουνε» αναφέρουν χαρακτηριστικά, ηλικιωμένοι Κερκυραίοι που αναπολούν τα δικά τους καρναβάλια, στην παιδική τους ηλικία.
«Στο νησί μας, με τις Ενετικές επιρροές, υπήρχαν, θα λέγαμε δυο είδη καρναβαλιού, το αστικό και της υπαίθρου. Της υπαίθρου είχε όλα τα στοιχεία που έχουμε όλοι στο νου μας, τις μεταμφιέσεις, τα τολμηρά πειράγματα, τα γανωμένα πρόσωπα, τις παραδοσιακές φιγούρες του Βλάχου, της νύφης, του παππά, του νοδάρου, του ντοτόρου, που έπαιζαν το μικρό θεατρικό τους στους δρόμους με πολύ ζήλο και χιούμορ.....εκείνο το ομοίωμα -το γεμισμένο με στουπιά και ότι άλλο εύφλεκτο - που το είπαν Καρνάβαλο και ήταν αυτός που καθώς καιγότανε, έπαιρνε μαζί του όλα τα δεινά ετούτου του κόσμου και τον άφηνε εξαγνισμένο να μπει στη σοβαρότητα και την μετάνοια της Σαρακοστής. Στόχος των αθυρόστομων πειραγμάτων ήταν κυρίως τα πρόσωπα που δεν τολμούσε κανείς να περιγελάσει όλο τον υπόλοιπο χρόνο, ο παππάς, ο δάσκαλος και ο πρόεδρος. Χοροί και τραγούδια με λόγια τολμηρά που μόνο αυτές τις μέρες του χρόνου έβγαιναν αυθάδικα από τα στόματα ακόμα και των γυναικών» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων Κέρκυρας, Λίζα Γαστεράτου-Αλεξάκη και συμπληρώνει «το Καρναβάλι της πόλης μας πάλι, είχε όλον εκείνο τον αέρα που κουβαλούσαν οι αξιωματούχοι της Γαληνοτάτης και που τον ζήλευαν και τον αντέγραφαν οι Κερκυραίοι. Μεγάλοι χοροί γίνονταν σε διάφορες αίθουσες και στο San Giacomo. Θεατρικές παραστάσεις υψηλότατου επιπέδου “ανέβαιναν” από σπουδαίους καλλιτέχνες, .τα χαρτοπαίγνια στις λέσχες δεν σταματούσαν νύχτα και μέρα, τα πλουμιστά κοστούμια ήταν αιτία μεγάλου ανταγωνισμού, τα ποτά που έρρεαν βοηθούσαν να χαλαρώνουν τα ήθη και να ανεβαίνει το κέφι. Ο κόσμος κυκλοφορούσε και τα πειράγματα έδιναν και έπαιρναν, κολομπίνες, πιερότοι, δόγηδες και κυρίες των τιμών, μπάουντες και αρλεκίνο. Το “λούσιμο” με κολώνια ήταν μια ακόμα συνήθεια των ημερών αυτών. Οι μάσκες έκρυβαν τα πρόσωπα και η συστολή χάνονταν γρήγορα πίσω από αυτές που όμως έπρεπε να “πέσουν” οπωσδήποτε τα μεσάνυχτα της τελευταίας Κυριακής της Αποκριάς, όπως ακριβώς γινόταν και στη Βενετία. Μια ακόμα διασκέδαση στη διάρκεια του καρναβαλιού ήταν οι Γκιόστρες, δηλαδή ιππικοί αγώνες με διαγωνιστικό χαρακτήρα ιππικών δυνατοτήτων και ικανοτήτων και ευστοχίας. Μάλιστα στην Κέρκυρα γίνονταν δυο Γκιόστρες, μια της αριστοκρατίας και μια των στρατιωτικών. Η αρχιτεκτονική της πόλης μας, που διατηρείται ως σήμερα, η ιδιαίτερη αισθητική των Κερκυραίων, οι μουσικές μας ευαισθησίες και άλλα πολλά, πιστεύουμε ότι αποτελούν το ιδανικό σκηνικό για τη διατήρηση του συγκεκριμένου σκηνικού…» εξιστορεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η κ. Γαστεράτου, ξεδιπλώνοντας τα ενετικά έθιμα που κρατούν «ζωντανά» οι Κερκυραίοι.
Στο Λύκειο Ελληνίδων της Κέρκυρας, που διατηρεί παράδοση χρόνων έφτιαξε μοναδικά, πανάκριβα κοστούμια μπαρόκ, τα στόλισε με περούκες εποχής, γάντια δαντελωτά, πέρλες, λουλούδια και τούλια.
Κάθε χρόνο το Λύκειο Ελληνίδων της Κέρκυρας, προετοιμάζει την μεγάλη παρέλαση των καρναβαλιστών στην Παλιά Πόλη και το Λιστόν, με κοστούμια αναγεννησιακά και μπαρόκ με σημαιοφόρους και τυμπανιστές, με καλεσμένους καρναβαλιστές.
«Για τούτη την Αποκριά, τη φετινή, ανάμεσα στα άλλα, το Λύκειό μας προγραμματίζει για το διήμερο 5 και 6 του Μάρτη, Σάββατο και Κυριακή, μεγάλη παρέλαση με τα κοστούμια μας, αλλά και με ογδόντα εκλεκτούς καλεσμένους από τη Giostra di Zante και τη Giostra Cavalleresca di Sulmona, δηλαδή από τη Ζάκυνθο και τη Σουλμόνα της Ιταλίας. Οι καλεσμένοι μας θα κάνουν περατζάδα μαζί μας με τα κοστούμια τους που είναι επίσης πανέμορφα και πλουμιστά. Τυμπανιστές θα συνοδεύουν την πομπή μας και θα διαβούμε έτσι τους δρόμους της παλιάς πόλης» ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων Κέρκυρας .
Το ίδιο Σαββατοκύριακο, συγκεκριμένα την πρώτη Κυριακή της Αποκριάς, το μεσημέρι, θα αναβιώσει η πρώτη πομπή του Σιορ Καρνάβαλου, που αναγγέλλεται από τον ντελάλη ο ερχομός του. Ο Ντελάλης κρατά στα χέρια του την διαταγή, το «όρντινο» και χτυπώντας το καμπανάκι του διαλαλεί εις τούς Κορφιάτες: “Ακούσατε! Ακούσατε! Αγαπητοί Κορφιάτες! Όρντινο εβγήκε σήμερις στη πόλη! Σήμερις το μεσημέρι, έρχεται ο Σιόρ Καρνάβαλος καβάλα σε γαιδούρι. Φέρνει μια κόφα μάντολες και γνήσιο μαντολάτο και τα μοιράζει με χαρά σε ούλους πάνω κάτου»
Αυτή είναι η αναγγελία τού ερχομού τού Σιόρ Καρνάβαλου στην όλη της Κέρκυρας. Μόλις τελειώσει την αναγγελία ο Ντελάλης, ξεκινά και ο ερχομός τού Σιόρ Καρνάβαλου με κάθε επισημότητα. Πλήθος μεταμφιεσμένων τον υποδέχεται, οι μουσικές της πόλης τον καλωσορίζουν με διάφορους εύθυμους σκοπούς και η περιφορά τού Σιόρ Καρνάβαλου στους δρόμους της πόλης αρχίζει μαζί με τρικούβερτο γλέντι. Φέτος η πομπή του Σιορ Καρνάβαλου θα ξεκινήσει την Κυριακή στις 2.30 το μεσημέρι με αφετηρία τη Σπηλιά, θα εξακολουθήσει η διαδρομή μέσα στα καντούνια και θα καταλήξει στο Πεντοφάναρο στην κεντρική πλατεία. Τον Καρνάβαλο συνοδεύουν η κουστωδία του, οι σχολές χορού και πολλοί καρναβαλιστές.
Οι καρναβαλιστικές εκδηλώσεις στην Κέρκυρα θα διαρκέσουν όλη την ερχόμενη εβδομάδα, με 'μπρίο, πολυχρωμία και βενετσιάνικα έθιμα, με χορούς βενετσιάνικους στους δρόμους και στα καντούνια της πόλης, μέχρι την τελευταία Κυριακή πριν την Καθαρά Δευτέρα όπου μετά τη μεγάλη καρναβαλική παρέλαση θα αναβιώσει και το κάψιμο του κ. Σιορ Καρνάβαλου Εκεί ο Καρνάβαλος ενώπιον συμβολαιογράφου και μαρτύρων θα υπαγορεύσει τη δημόσια διαθήκη του και μετά οι Κερκυραίοι θα τον κάψουν
