Σε έναν από τους μεγαλύτερους τεχνητούς λόφους που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα, ήρθαν στο φως στη θέση Κουτρουλού Μαγούλας της Φθιώτιδας περισσότερα από 300 πήλινα ειδώλια της Μέσης Νεολιθικής Εποχής, μεταξύ των ετών 5800 έως 5300 π.Χ.
Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους τεχνητούς λόφους που δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα. Καλύπτει έκταση περίπου 40 στρεμμάτων, με ύψος 6,6 μέτρα από την πεδιάδα. Ο αριθμός των ευρημάτων είναι αντικειμενικά εντυπωσιακός, αφού θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους αυτής της περιόδου στην Νοτιο - Ανατολική Ευρώπη έχουν αποκαλυφθεί.
Για τους αρχαιολόγους, η εν λόγω ανακάλυψη μοιάζει λογική, αφού στην περιοχή έζησε κοινότητα μερικών εκατοντάδων ανθρώπων, τα κατάλοιπα της οποίας αποκαλύπτει η ανασκαφική έρευνα που διενεργείται από την Νίνα Κυπαρίσση, επίτιμη διευθύντρια του ΥΠΑΙΘΠΑ.
Στοιχεία του πολιτισμού της εποχής βάσει των ευρημάτων των κτισμάτων
Η τρίτη ανασκαφική περίοδος στον τόπο ολοκληρώθηκε πριν από μερικές ημέρες. Η έρευνα περιελάμβανε γεωφυσική διασκόπηση και τοπογραφική έρευνα δίνοντας την εικόνα της νεολιθικής κοινωνίας που αναπτύχθηκε εκεί.
Όπως αποδείχθηκε μέσω αρχαιολογικής έρευνες, οι κάτοικοί της είχαν κατασκευάσει μια σειρά από κυκλικούς τάφρους που περιέβαλαν τον οικισμό. "Αυτο το έργο θα πρέπει να απαιτούσε την συντονισμένη, συλλογική προσπάθεια ενός σημαντικού αριθμού ατόμων", τονίζει εντυπωσιασμένη η κυρία Κυπαρίσση.
Μπορεί να μην υπάρχουν μαρτυρίες για την ύπαρξη κεντρικής εξουσίας στο χώρο κατά τη Μέση Νεολιθική Εποχή, μοιάζει βέβαιο όμως ότι αρκετοί άνθρωποι μπορούσαν να συνεργαστούν και να δουλέψουν συλλογικά για την κατασκευή κοινoτικών και ίσως κοινωνικά ωφέλιμων έργων.
Αυτοί οι άνθρωποι εξάλλου κατασκεύαζαν ιδιαίτερα προσεγμένα σπίτια από πέτρα και πλιθιά, με πέτρινα υποστρώματα δαπέδων. Μερικοί πέτρινοι τοίχοι μάλιστα διατηρούνται πάνω από ένα μέτρο σε ύψος, κάτι ιδιαίτερα σπάνιο για την περίοδο αυτή, που ίσως υποδηλώνει την ύπαρξη εξ ολοκλήρου πέτρινων τοίχων και όχι απλώς πέτρινων θεμελίων, όπως ήταν η επικρατούσα άποψη ως σήμερα άποψη.
Ανασχηματίζεται ο ρόλος της πόλης της Μαγούλας στην Εποχή του Χαλκού
Να σημειωθεί ότι η Μαγούλα αποτέλεσε σημαντικό ιστορικό τόπο και τους επόμενους αιώνες, όπως αποδεικνύει ένας θολωτός τάφος, που κατασκευάστηκε στον κορυφή του λόφου κατά το τέλος της Εποχής του Χαλκού ενώ στα Μεσαιωνικά χρόνια (12ος - 13ος αιώνας μ. Χ.) τουλάχιστον ένα άτομο -εκτιμάται ότι πρόκειται για νεαρή γυναίκα-θάφτηκε ανάμεσα στα νεολιθικά σπίτια.
Η ανασκαφή ξεκίνησε το 2001 και από το 2010 διενεργείται στο πλαίσιο του νέου προγράμματος συνεργασίας της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, μέσω της Βρετανικής Σχολής Αθηνών, με τη συνδιεύθυνση της κυρίας Κυπαρίσση και του κ. Γιάννη Χαμηλάκη.