Στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προσέφυγε η εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης κατά της Γερμανίας.
Η προσφυγή αφορά για λύτρα ύψους 2,5 δισ. δραχμών που ζήτησε και πήρε ο τοποτηρητής του Τρίτου Ράιχ, Μαξ Μέρτεν, προκειμένου να γλιτώσει 9.000 Εβραίους της πόλης, κυρίως τους άρρωστους και τους ανήμπορους, από το Ολοκαύτωμα.
Για την ιστορία, πάνω από 49.000 Εβραίοι της Θεσσαλονίκης κατέληξαν σε στρατόπεδα και λιγότεροι από 2.000 γλίτωσαν.
Η μάχη της εβραϊκής κοινότητας ενώπιον της Ελληνικής Δικαιοσύνης δεν έχει σταματήσει εδώ και δύο δεκαετίες και δεν έχει αποδώσει καρπούς, διότι η Γερμανία επιστρέφει πάντα με το επιχείρημα έχει "αμνηστευθεί" με διεθνή συμφωνία.
"Είναι το τέλος μίας μακράς διαδικασίας. Τελειώσαμε με τα ελληνικά δικαστήρια και τώρα ελπίζουμε ότι το ΕΔΑΔ μπορεί να βοηθήσει να επιστραφούν τα λύτρα που η εβραϊκή κοινότητα πλήρωσε στους Γερμανούς", ανέφερε ο πρόεδρος της κοινότητας, Δαβίδ Σαλτιέλ.
Ιστορικά, μετά τη λήξη του πολέμου, ο Μαξ Μέρτεν συνελήφθη από τους Αμερικανούς στην κατεχόμενη Γερμανία.
Το 1946 οι Αμερικανοί πρότειναν την παράδοσή του στις ελληνικές αρχές, στα πλαίσια της συμφωνίας που οι Σύμμαχοι είχαν υπογράψει το 1943 για την παράδοση των εγκληματιών πολέμου στις χώρες διάπραξης των εγκλημάτων τους.
Η ελληνική πλευρά δια του Έλληνα στρατιωτικού ακολούθου στο Βερολίνο, στρατηγού Ανδρέα Υψηλάντη, πρότεινε την απελευθέρωσή του λόγω της άμεμπτης συμπεριφοράς του και των ανεκτίμητων υπηρεσιών του προς την Ελλάδα.
Έτσι άρχισε μια νέα καριέρα στη μεταπολεμική Γερμανία, εργαζόμενος στο Γερμανικό Υπουργείο Δικαιοσύνης.
Αναμίχθηκε στην πολιτική και μαζί με τον Γκούσταβ Χάινεμαν, τον επόμενο πρόεδρο της Δυτικής Γερμανίας, ίδρυσε πολιτικό κόμμα, που έκανε αντιπολίτευση στον Κόνραντ Αντενάουερ.
Τον Μάιο του 1957 ο Γερμανός έφθασε στην Ελλάδα για να καταθέσει σε δίκη του πρώην διερμηνέα του και μάλιστα όχι ως απλός ιδιώτης αλλά με την επίσημη ιδιότητα υψηλόβαθμου στελέχους του υπουργείου Δικαιοσύνης της Δυτικής Γερμανίας, κατέχοντας θέση Γενικού Γραμματέα.
Ωστόσο, δεν είχε συλληφθεί για τις κατηγορίες εναντίον του πριν το Μάρτιο του 1958, ώστε να προσαχθεί στο Δικαστήριο εγκλημάτων πολέμου, παρότι εκκρεμούσε σε βάρος του ελληνικό ένταλμα σύλληψης από το 1947.
Στις 5 Νοεμβρίου του 1959 η κυβέρνηση, με τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας, προχώρησε στην αποφυλάκιση και στην απέλαση του Μέρτεν, στη Δυτική Γερμανία.
