Με εμφανή τη συγκίνηση στα πρόσωπά τους η πολυάριθμη αποστολή των επισκεπτών από την Τούζλα της Τουρκίας αποβιβάστηκε το πρωί της Δευτέρας 28 Οκτωβρίου στο επιβατικό λιμάνι της Καβάλας "Απόστολος Παύλος", τρίτο και τελευταίο σταθμό της προσκυνηματικής εκδρομής που πραγματοποιούν σε περιοχές της Ελλάδας και ειδικότερα το Κιλκίς, τη Θεσσαλονίκη, την Καβάλα και τη Δράμα, από τις οποίες κατάγονται οι πρόγονοί τους που έφυγαν το 1923 με την ανταλλαγή των πληθυσμών, στο πλαίσιο της Συνθήκης της Λωζάνης.
Επικεφαλής της τουρκικής αποστολής, που αριθμεί περί τα 700 άτομα και μεγάλο αριθμό δημοσιογράφων και τηλεοπτικών συνεργείων από όλα τα μεγάλα ΜΜΕ της γειτονικής χώρας, είναι ο δήμαρχος Τούζλας Sadi Yazici, που συνοδεύονταν από τον υφυπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Τουρκίας Alaattin Buyukkaya, βουλευτές του τουρκικού κοινοβουλίου και δημοτικούς συμβούλους της περιοχής.
Ενενήντα χρόνια μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών οι κάτοικοι της Τούζλας έκαναν το ίδιο θαλασσινό ταξίδι - με ειδικά ναυλωμένο κρουαζιερόπλοιο - που είχαν κάνει και οι προγονοί τους κατά την ανταλλαγή των πληθυσμών. Στο λιμάνι της Καβάλας το δήμαρχο Τούζλας και την πολυπληθή τουρκική αποστολή υποδέχθηκε ο δήμαρχος Καβάλας, Κωστής Σιμιτσής και ο αντιπεριφερειάρχης Καβάλας Αρχέλαος Γράνας. Η υποδοχή που τους επιφυλάχθηκε από τη Δημοτική Κοινωφελής Επιχείρηση "ΔΗΜΩΦΕΛΕΙΑ", ήταν ιδιαίτερα θερμή και περιλάμβανε προσφορά ενημερωτικών εντύπων και παραδοσιακών γλυκών, ενώ ο Σύλλογος Εβριτών Καβάλας χόρεψε παραδοσιακούς χορούς.
Ο ενθουσιασμός και η συγκίνηση των απογόνων, όσων το 1923 άφησαν τις πατρογονικές τους εστίες, ήταν φανερός στα μάτια τους που με παρατεταμένα χειροκροτήματα επιδοκίμασαν τον ιδιαίτερα εγκάρδιο χαιρετισμό του δημάρχου Καβάλας. Μάλιστα, μεταξύ των ταξιδιωτών, υπήρχαν και υπέργηροι Τούρκοι που την εποχή της ανταλλαγή ήταν μικρά παιδιά και θυμήθηκαν με δάκρυα στα μάτια τις εικόνες του αποχωρισμού.
Ο κ. Σιμιτσής αναφέρθηκε στην πολύ εγκάρδια υποδοχή που είχαν επιφυλάξει οι κάτοικοι της Τούλζας στην αποστολή της Καβάλας - τον Απρίλιο που επισκέφθηκαν την πόλη - και τους είπε πως θα πρέπει να νιώθουν σαν το σπίτι τους "γιατί έτσι μας κάνατε να νιώσουμε κι εμείς στον δικό σας τόπο".
Ο δήμαρχος Τούζλας μίλησε για την μοναδική ευκαιρία που δίνεται στους κατοίκους της περιοχής τους για να επισκεφθούν πατρογονικές εστίες, ώστε να γεφυρωθεί έτσι "ένα μεγάλο χάσμα και να αποκατασταθεί ένα μεγάλο λάθος του παρελθόντος".
Η Τούζλα ήταν το λιμάνι της Πόλης που έδεναν τα πλοία της προσφυγιάς, μεταφέροντας τους Τούρκους πρόσφυγες από την Ελλάδα, μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης, το 1923. Αν στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης αποβιβάστηκε ο μεγαλύτερος αριθμός των Ελλήνων προσφύγων μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών, στην Τούζλα αντίκρισαν μια νέα πατρίδα οι ξεριζωμένοι Τούρκοι της Ελλάδας.
Ο Τούρκος υφυπουργός Ευρωπαϊκών θεμάτων τόνισε την "ανάγκη αποκατάστασης των μεγάλων πολικών λαθών που έγιναν κατά το παρελθόν" και αναφέρθηκε στην ανάγκη συναδέλφωσης του ελληνικού και του τουρκικού λαού. Ο κ. Buyukkaya υπογράμμισε ακόμα, ότι οι πρόγονοι των σημερινών κατοίκων της Τούζλας με δάκρυα στα μάτια έφυγαν από την Ελλάδα και κάτι αντίστοιχο έγινε και με άλλους Τούρκους που ζούσαν για εκατοντάδες χρόνια ειρηνικά και φιλικά στην Ελλάδα. Σημείωσε, ακόμα, ότι "είναι επιβεβλημένη ανάγκη να κλείσουν όλες οι πληγές του παρελθόντος" και "να υπάρξει ομόνοια και πραγματικοί συμφιλίωση".
Σε ανάλογο ύφος ήταν τα λόγια και των δυο βουλευτών του Τουρκικού Κοινοβουλίου, Huseyin Burge και Gulay Dalyan, που αναφέρθηκαν στον ουσιαστικό συμβολισμό του προσκυνηματικού ταξιδιού.
Η τελετή υποδοχής ολοκληρώθηκε με την ανταλλαγή αναμνηστικών δώρων, αλλά και με την ανταλλαγή δώρων από το σύλλογο των κατοίκων οι πρόγονοι των οποίων ήρθαν ως ανταλλάξιμοι από την Ελλάδα.
Η τουρκική αποστολή θα επισκεφθεί αρχικά την παλιά πόλη της Καβάλας, στη χερσόνησο της Παναγίας και το μεσημέρι τη Δράμα, ενώ νωρίς το απόγευμα το κρουαζιερόπλοιο θα αναχωρήσει για το ταξίδι της επιστροφής.
