Την άποψη ότι ο Τύμβος Καστά στην Αμφίπολη, είναι μακεδονικός τάφος, και οικοδομήθηκε περί το 325 π.Χ. κατά παραγγελία του Αλεξάνδρου για τον Ηφαιστίωνα, διατύπωσε ο αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου, Θεόδωρος Μαυρογιάννης. Σημείωσε ότι η διαφορετικότητα ιστορίας και αρχαιολογίας καθιστά δύσκολη την απάντηση στα κρίσιμα ερωτήματα που τίθενται για τον Τύμβο.
Ο κ. Μαυρογιάννης έδωσε διάλεξη ενώπιον πολυπληθούς ακροατηρίου στην Πανεπιστημιούπολη, με θέμα «Ο τύμβος της Αμφιπόλεως: έλεγχος των γεγονότων και των πηγών της περιόδου 324-294 π.Χ.». H διάλεξη είχε ως στόχο να φωτίσει πτυχές των ανασκαφών, πάντα με τον δέοντα σεβασμό στις ανασκαφικές εργασίες από την αρχαιολόγο της 28ης Εφορείας Αρχαιοτήτων, Κατερίνα Περιστέρη και την ομάδα της.
Η παρουσίαση επικεντρώθηκε κατ' αρχήν στα γεγονότα των ετών 325-320 π.Χ., με αφετηρία την αίσια επάνοδο από την Ινδία του στόλου του Αλεξάνδρου υπό τον «Αμφιπολίτη» Νέαρχο στις εκβολές του ποταμού Τίγρη (αρχές του 324 π.Χ.) και την απόφαση της Ώπιδος για την αποστρατεία. Συνεχίστηκε με τον αιφνίδιο θάνατο του «φιλαλέξανδρου» Ηφαιστίωνα τον Οκτώβριο του 324 π.Χ. στα Εκβάτανα και κορυφώθηκε με τον θάνατο του ιδίου του Αλεξάνδρου στις 13 Ιουνίου 323 π.Χ. στη Βαβυλώνα και με τα της ταφής του στην Αίγυπτο, αρχικά στη Μέμφιδα και κατόπιν στην Αλεξάνδρεια, οριστικά στο μαυσωλείο των ανακτόρων που ονομάστηκε Σήμα.
Στο δεύτερο μέρος της διάλεξης εξετάστηκαν τρία δραματικά επεισόδια με κίνητρο τη διαδοχή της βασιλείας του Αλεξάνδρου: Η δολοφονία του Φιλίππου Γ΄ Αρριδαίου και της συζύγου του Ευρυδίκης με διαταγή της Ολυμπιάδος το 317 π.Χ., η δολοφονία της Ολυμπιάδος από τον Κάσσανδρο το 316 π.Χ. και τέλος η δολοφονία της Ρωξάνης, χήρας του Αλεξάνδρου, και του ηλικίας 12-13 ετών παιδιού τους «βασιλέως» Αλεξάνδρου Δ΄, με απόφαση επίσης του Κασσάνδρου.
Το τελευταίο αυτό έγκλημα, είπε ο καθηγητής Μαυρογιάννης, φέρεται να έλαβε χώρα στην ακρόπολη της Αμφιπόλεως το 310/309 π.Χ., όπου μητέρα και γιος είχαν τεθεί υπό αυστηρό περιορισμό από το 316 π.Χ. Και οι δύο χρονολογικοί πυρήνες του ιστορικού προβλήματος (325-320 π.Χ., 320-315 π.Χ., μέχρι τη διακήρυξη της Τύρου από τον Αντίγονο Μονόφθαλμο) είχαν σκοπό να υποβοηθήσουν μια λογική απάντηση στα κρίσιμα ερωτήματα που προκύπτουν. Τέλος, εξετάστηκε ο θάνατος (301 π.Χ) του Αντιγόνου Μονοφθάλμου, ο οποίος ανακηρύχτηκε βασιλεύς μαζί με τον γιο του, Δημήτριο Πολιορκητή, το 306 π.Χ., μετά από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας στην Κύπρο.
