Πανηγυρική θεία λειτουργία τελείται, χοροστατούντος του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, στην Παναγία Σουμελά, στην Τραπεζούντα του Πόντου.
Πρόκειται για τη δεύτερη χρονιά δοξολογίας και εορτασμού της ορθόδοξης εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο ιστορικό μοναστήρι της τουρκικής πόλης.
Η Παναγία Σουμελά αποτελεί το σύμβολο της ποντιακής πίστης, αν και η πρώτη ονομασία της θαυματουργής εικόνας ήταν Αθηνιώτισσα. Την εικόνα της Παναγίας Σουμελά αγιογράφησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Μετά τον θάνατό του τη μετέφερε στην Αθήνα ο μαθητής του Ανανίας και τοποθετήθηκε σε περικαλλή ναό της Θεοτόκου. Έτσι αρχικά ονομάστηκε ως Παναγία η Αθηνιώτισσα.
Στο τέλος του 4ου αιώνα (380-386 μΧ), σύμφωνα με την παράδοση, η Παναγία η Αθηνιώτισσα εμφανίστηκε ως όραμα στους μοναχούς Σωφρόνιο και Βαρνάβα, στη Αθήνα, και τους κάλεσε στην εκκλησία.
Εκεί είδαν την εικόνα να σηκώνεται από το προσκυνητάρι, να βγαίνει από το παράθυρο και να πετάει προς τα ουράνια. Συγχρόνως, άκουσαν την Θεοτόκο να λέει: "Πηγαίνω στην Ανατολή. Προπορεύομαι στο όρος Μελά. Ακολουθήστε με".
ο 1922, μετά την Μικρασιατική καταστροφή, μοναχοί έθαψαν την εικόνα, μαζί με άλλα κειμήλια. Με την ανταλλαγή, τα ιερά κειμήλια παραχωρήθηκαν και το 1931 τα ξέθαψε και τα έφερε στην Ελλάδα, ο Αμβρόσιος ο Σουμελιώτης. Η εικόνα επανήλθε στην Αθήνα και παρέμεινε στο Μουσείο έως το 1951.
Τότε, το Σωματείο "Παναγία Σουμελά" Θεσσαλονίκης πρότεινε το κτίσιμο ναού στις πλαγιές του Βερμίου, στην Καστανιά Βέροιας. Το 2010, 87 χρόνια μετά την μικρασιατική καταστροφή και τον ξεριζωμό των Ποντίων από τις πατρογονικές τους εστίες, επαναλειτούργησε το ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά, με άδεια του τουρκικού υπουργείου Πολιτισμού. Από το 2012 τελείται ορθόδοξη χριστιανική λειτουργία την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου.
