Μια από τις ωραιότερες πόλεις της Ανατολής, η αρχαία Πέργη, ανοίγει τις πύλες της στους επισκέπτες, ως αρχαιολογικός χώρος.
Ο χώρος έχει ετοιμαστεί εδώ και καιρό, αλλά υπήρξε μια σχετική καθυστέρηση στην παράδοσή του και το άνοιγμά του για το κοινό.
Η Πέργη είναι η πρωτεύουσα της Παμφυλίας στη Μικρά Ασία και βρίσκεται νότια της Αττάλεια. Την είδηση του ανοίγματος του αρχαιολογικού χώρου της Πέργης έδωσε το τουρκικό υπουργείο Πολιτισμού.
Ανέφερε, μάλιστα, μεταξύ άλλων, το μεγάλο αρχαιολογικό έργο που έχει επιτευχθεί στην αρχαία ελληνική πόλη, στην οποία ωστόσο οι ανασκαφές γίνονται εδώ και 65 χρόνια.
Για την ακρίβεια, πρόκειται για τη μακροβιότερη ανασκαφή στην Τουρκία και οι ανασκαφές και αναστηλώσεις συνεχίζονται ακόμη, καθώς έχουν αποκαλυφθεί μόλις το 20 με 25% των αρχαίων ευρημάτων που είναι δυνατό να δουν το φως!
Σημειώνεται ότι ομάδα επτά αρχαιολόγων, τριών ειδικών για τις αναστηλώσεις και 39 εργατών απασχολούνται σε παρόντα χρόνο στην Πέργη με τελευταία ευρήματα ψηφιδωτά και έναν δρόμο της αρχαίας πόλης. Αποκαλύφθηκαν όμως επίσης δύο από τα κύρια γλυπτά του Νυμφαίου καθώς και οκτώ ακόμη αγάλματα θεοτήτων, μία επιγραφή, μία πηγή και δύο γλυπτά (θεού και Έρωτα). Σύμφωνα με την ανακοίνωση μάλιστα, πέρσι και φέτος οι αρχαιολόγοι έφεραν στο φως περισσότερα από 200 (!) γλυπτά, τα οποία βρίσκονται στο Μουσείο της Αττάλειας.
Ως τώρα, εξάλλου, έχουν αποκαλυφθεί οι πύλες της πόλης, η αρχαία αγορά, δρόμοι,τρεις κρήνες, αγωγοί ύδατος και ορισμένα τμήματα των οικιών ενώ τα τείχη της ακρόπολης ξεχώριζαν ανέκαθεν στην περιοχή, όπως και η πύλη του θριάμβου, το αρχαίο θέατρο και άλλα. Όπως πιστεύεται άλλωστε η Πέργη ήταν ένα από τα μεγαλύτερα εργαστήρια γλυπτικής στην αρχαιότητα.
Η πόλη είχε κτισθεί στις όχθες του ποταμού Κέστρου που στην αρχαιότητα ήταν πλωτός ενώ προστάτης της ήταν η Άρτεμις Περγαία της οποίας ο σπουδαίος ναός βρισκόταν έξω από την πόλη, προς τιμή της μάλιστα γίνονταν ετήσιες εορτές.
Στη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας της είχε καταληφθεί από τους Πέρσες για να παραδοθεί αργότερα στον Μέγα Αλέξανδρο και να την διοικήσουν μετά το θάνατό του οι Σελευκίδες, στη συνέχεια οι Ρωμαίοι και μετά οι Βυζαντινοί.
Ο Απόστολος Παύλος, ο Ευαγγελιστής Μάρκος και ο Βαρνάβας πέρασαν από την πόλη κηρύσσοντας τον χριστιανισμό.