Την πρώτη μονάδα απεξάρτησης σε ελληνικές φυλακές, η οποία στεγάζεται σε αυτόνομη πτέρυγα στις φυλακές Διαβατών, θα εγκαινιάσει τη Δευτέρα ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, και ήδη 12 κρατούμενοι βρίσκονται εδώ και 10 μέρες στους νέους χώρους παρακολουθώντας το πρόγραμμα του ΚΕΘΕΑ.
Μια διαφορετική... εικόνα περιμένει όσους μπαίνουν στη νέα πτέρυγα των φυλακών, όπου σε αντίθεση με το γκρίζο που κυριαρχεί, εδώ υπάρχει παντού χρώμα, ελεύθεροι χώροι, καινούργια έπιπλα και κυρίως, αυτόνομο προαύλιο απ’ όπου οι θεραπευόμενοι δεν έρχονται σε επαφή με τους υπόλοιπους κρατούμενους.
Τρία μέλη της νέας αυτής θεραπευτικής κοινότητας φτιάχνουν με προσήλωση, στον πάγκο της κουζίνας, σοκολατάκια. Τα χέρια τους, σημαδεμένα με τατουάζ, πλάθουν στρογγυλά σοκολατάκια και τα στολίζουν με πολύχρωμη τρούφα για να κεράσουν τους επισκέπτες τους.
«Έχω πάρει απόφαση να "τελειώνω"», λέει ο Γιώργος, μιλώντας στο ΑΠΕ, που έχει ήδη εκτίσει 5,5 χρόνια στις φυλακές και βλέπει με ανακούφιση τη νέα πτέρυγα ως ένα ιδανικό εφαλτήριο για την προσπάθειά του.
«Εδώ είναι το σπίτι μου», λέει ο νεαρός δίπλα του και προσηλώνεται στη ζαχαροπλαστική, ενώ πάνω, στα κελιά, ο Άντι μας δείχνει τον χώρο του. Καθαρά σεντόνια και κουβέρτες, και κυρίως, όπως λέει, «ηρεμία, μακριά από καυγάδες με τους υπόλοιπους συγκρατούμενους».
«Οκτώ παρά τέταρτο που κλείνουν οι πόρτες, ξαπλώνω στην ηρεμία και "ταξιδεύω"», μας λέει χαμογελαστός ο Νίκος ο οποίος, πριν μπει στην κοινότητα, έμενε σε θάλαμο των Διαβατών με άλλους 9 συγκρατούμενους, αντίθετα με τη νέα πτέρυγα όπου οι θάλαμοι έχουν μόλις... 3 κρεβάτια.
«Δίνουμε πλέον μια πραγματική διάσταση στον όρο σωφρονισμό, αξιοποιώντας τον χρόνο εγκλεισμού», λέει, σε ξενάγηση που έγινε σε δημοσιογράφους, στους χώρους των φυλακών, ο υπεύθυνος του ΚΕΘΕΑ ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ Χρήστος Βέττας, ο οποίος θα έχει και την ευθύνη λειτουργίας της θεραπευτικής κοινότητας στα Διαβατά. Όπως εξηγεί, η κοινότητα θα μπορεί να φιλοξενεί μέχρι 84 άτομα, γεγονός που την καθιστά και το μεγαλύτερο πρόγραμμα απεξάρτησης διαμονής σε όλη τη χώρα.
«Ωστόσο, για να μπει κάποιος στην κοινότητα, πρέπει να έχει πρώτα παρακολουθήσει το πρόγραμμα συμβουλευτικής του ΚΕΘΕΑ στις φυλακές, διάρκειας 15 μηνών και να έχει "καθαρίσει". Στο πλαίσιο αυτό, οι πρώτοι 12 κρατούμενοι που έχουν ολοκληρώσει το πρόγραμμα, εγκαταστάθηκαν στον χώρο, ενώ αλλά 50 άτομα που παρακολουθούν το πρόγραμμα συμβουλευτικής στα Διαβατά, προετοιμάζονται για να ενταχθούν», τονίζει ο κ. Βέττας, συμπληρώνοντας ότι ακόμη 120 άνθρωποι παρακολουθούν τα προγράμματα του ΚΕΘΕΑ ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ στις φυλακές της Βόρειας Ελλάδας και ήδη, αρκετοί από αυτούς, έχουν υποβάλει αίτηση για τη μεταφορά τους στη νέα Θεραπευτική κοινότητα στα Διαβατά.
«Το πρόγραμμα, που είναι ίδιο με αυτό σε όλες τις θεραπευτικές μας κοινότητες, έχει διάρκεια ενάμιση χρόνου και μετά την ολοκλήρωσή του, τα μέλη, εκμεταλλευόμενοι ευεργετικές διατάξεις του νόμου, μπορούν να κάνουν αίτηση αποφυλάκισης και να συνεχίσουν τη θεραπεία τους στο Κέντρο υποδοχής και επανένταξης ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ που λειτουργεί στα Λαδάδικα», αναφέρει.
«Βασική παράμετρος, ωστόσο, του προγράμματος είναι ότι εστιάζουμε στον διπλό στιγματισμό, δηλαδή της χρήσης και του εγκλεισμού, όπως και στο θέμα της βίας της χρήσης λόγω των συνθηκών μέσα στις φυλακές», προσθέτει ο κ. Βέττας.
Για πρόγραμμα πρωτόγνωρο για το σωφρονιστικό σύστημα έκανε λόγο από την πλευρά του ο διευθυντής των φυλακών Διαβατών, Αναστάσιος Παπαδόπουλος, εκτιμώντας ότι σύντομα θα δώσει αποτελέσματα, ικανά να αλλάξουν όλο το πλαίσιο απονομής της δικαιοσύνης. «Εκτός από το ότι αποτελεί σημαντικό μέτρο αποσυμφόρησης, απευθύνεται σε τοξικοεξαρτημένους που αποτελούν το 40% των έγκλειστων στα Διαβατά», υπογραμμίζει.
Σύμφωνα, πάντως, με τον αντιπρόεδρο του ΚΕΘΕΑ Κώστα Αρβανίτη, αναμένονται 35 νέες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στο ΚΕΘΕΑ, προκειμένου να στηρίξουν και τη συγκεκριμένη δομή, για την οποία απαιτούνται περίπου 8 άτομα προσωπικό και μέχρι στιγμής λειτουργεί μόνο με τρία.