Στο κενό έπεσε η προσπάθεια της τρόικας και των υπουργείων Οικονομικών και Δικαιοσύνης για αύξηση του πλαφόν προληπτικού ελέγχου νομιμότητας των δημοσίων δαπανών, έργων και παροχής υπηρεσιών.
Η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκρινε αντισυνταγματικό σχέδιο προεδρικού διατάγματος το οποίο προβλέπει στο ένα και μοναδικό του άρθρο ότι ο προληπτικός έλεγχος των δαπανών της "κεντρικής διοίκησης" (υπουργεία, κ.λπ.) θα γίνεται από κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, εφόσον το ποσό της δαπάνης είναι πάνω από 45.000 ευρώ (πλέον του ΦΠΑ). Αυξάνει δηλαδή το ποσό από τις 30.000 που ισχύει σήμερα στις 45.000 ευρώ. Και δεν είναι η πρώτη φορά, καθώς το "πλαφόν" το 2011 ήταν στα 10.000 ευρώ.
Παράλληλα, το Ελεγκτικό Συνέδριο προαναγγέλλει στοχευμένους δημοσιονομικούς ελέγχους σε καίριους κρατικούς στόχους.
Συγκεκριμένα, ομόφωνα οι σύμβουλοι του Ελεγκτικού Συνεδρίου έκριναν αντισυνταγματικό το επίμαχο προεδρικό διάταγμα, καθώς όπως αναφέρουν:
- Δεν έχει προηγηθεί μελέτη με την οποία να αιτιολογείται η αναγκαιότητα και η προσφορότητα της επέμβασης, κατά τρόπο ώστε να μην αναιρείται η πρακτική αποτελεσματικότητα του προληπτικού ελέγχου βάσει του άρθρου 98 του Συντάγματος.
-Δεν έχει γίνει ανάλυση των κινδύνων στον εξαιρούμενο του προληπτικού ελέγχου διαχειριστικό φάσμα, ούτε όμως έχει γίνει εκτίμηση των εξαιρουμένων του ελέγχου δαπανών σύμφωνα με τα στατιστικά δεδομένα.
- Δεν έχει παρέλθει εύλογος χρόνος –όπως απαιτεί ο νόμος- από την προηγούμενη αύξηση του πλαφόν που έγινε με το Π.Δ. 87/2014.
Μάλιστα, στο πρακτικό της Ολομέλειας υπογραμμίζουν το γεγονός ότι από την μία μεριά επιβάλλονται δρακόντεια οικονομικά μέτρα και γίνεται περιστολή των δημοσίων δαπανών και από την άλλη επιδιώκεται το ανεξέλεγκτο των προμηθειών, πληρωμών, παροχής υπηρεσιών, των υπουργείων, κ.λπ.
Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, "το ευρύτερο δημοσιονομικό περιβάλλον και οι υψηλοί δείκτες διακινδύνευσης της εθνικής οικονομίας οδήγησαν σε λήψη δημοσιονομικών μέτρων περιστολής των δημοσίων δαπανών, θέτοντας έτσι σε δοκιμασία το κοινωνικό κράτος δικαίου, επιφέροντας επαχθείς συνέπειες στα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα" και την άλλη στιγμή επιδιώκεται η μείωση των ελέγχων των δημοσίων δαπανών.
Παράλληλα, για να ενισχύσουν τις θέσεις τους παραθέτουν όλο το μνημονιακό νομοθετικό πλαίσιο για την στήριξη της Ελληνικής οικονομίας από το ΔΝΤ και τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, τις προσπάθειες μείωσης του δημοσίου χρέους, τον έλεγχο της φοροδιαφυγής, κ.λπ.
Οι οικονομικές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα μας, σημειώνει η Ολομέλεια, υπαγορεύουν "την θεσμική αφύπνιση και χειραφέτηση των ελεγκτικών μηχανισμών, με την λήψη θετικών μέτρων για τη διερεύνηση της εμβέλειας τους".
Οι σύμβουλοι τονίζουν ότι προέχουσα θέση έχει "ο προληπτικός έλεγχος των δημοσίων δαπανών και κυρίως της κεντρικής διοίκησης, που διαδραματίζει κομβικό ρόλο στην διανομή των δημοσίων πόρων, ο οποίος όχι μόνο πρέπει να διατηρήσει την έκτασή του, αλλά επιβάλλεται και αν ενδυναμώσει με την ένταξή του σε ένα ευρύτερο προγραμματικό σχεδιασμό στοχευμένων ελέγχων σε τομείς υψηλού δημοσιονομικού ενδιαφέροντος".
